Kaynak: www.newededersim.com
Genelkurmay'ın Kürt Aşiretlerini fişlediği ortaya çıktı. Dersim'in Malazgirt
ilçesindeki aşiretlere yönelik kapsamlı istihbarat raporu hazırlayan ordu,
aşiretlerin nüfus sayısından izledikleri televizyon kanalına, yaş
ortalamasından gelenek ve göreneklere kadar her şeyi kayıt altına almış.
Jandarma Genel Komutanlığı 1999 tarihinde Mazgirt İlçe Jandarma Komutanlığı'na
HRK: 3958-99 sayı numaralı bir talimat gönderdi. Talimatta, “İlgi emir ekinde
gönderilen formata göre Komutanlığımız sorumluluk bölgesinde bulunan
aşiretlerle ilgili bilgilerin doldurularak Ek'te gönderildiğini arz ederim“
denildi. Mazgirt İlçe Jandarma Komutanı Mustafa Çelik, 12 Nisan 1999
tarihinde talimatın gereğini yerine getirdi, ilçede etkili olan Şadili
(Şadan), Hiran, Kureyşan ve Babamansur aşiretlerine yönelik hazırladığı gizli
raporu Jandarma Genel Komutanlığı'na gönderdi.
EYÜBİ ŞADİLİ AŞİRETENDİ
İlçe Jandarma Komutanlığı'nun gönderdiği 13 sayfalık istihbarat raporunda en
geniş yer Şadili Aşireti'ne ayrıldı. Raporun girişinde tarihi anlatılan
Şadili Aşireti'nin kökeninin Horasan Türklerine dayandığı Padişah kütüğünde
yazılı olduğu belirtildi. Aşiretin Sultan Alparslan'a katılarak Malazgirt
savaşına iştirak ettiği kaydedilen raporda, aşiretin başı olan Şadi'nin
Malazgirt savaşında Romen Diyojen'i Alparslan'a getirdiği, bunun üzerine
Alparslan tarafından kendisine emirlik payesi verildiği ve Emir Salık ile
beraber Dersim'e gönderildiği, “ünlü Türk kumandanı Selahattin Eyyübi'nin“
Şadi'nin torunu olduğu kaydedildi. Kürt kökenli olduğu tüm dünya tarafından
kabul edilen Selahattin Eyyübi'nin raporda Türk kökenli olarak kabul etmesi
dikkat çekiyor.
AŞİRETİN YAŞ ORTALAMASI DAHİ VAR
Raporun ikinci bölümünde Şadili Aşireti'nin kaldığı köylere ayrılarak aşiretin
ikamet ettiği köyler sıralandı. Raporun üçüncü bölümünde ise aşiretin nüfus
yapısı masaya yatırıldı. Aşiretin ilçedeki sayısının 900 olduğu, 400'ünün
kadın, 500'ünün erkek olduğu ifade edilen raporda, kadınlarda yaş
ortalamasının 75, erkeklerde ise yaş ortalamasının 80 olduğu belirtildi.
Raporun dini ve mezhebi bölümünde ise Şadili Aşireti'nin İslam dinine mensup
Caferi (Alevi) mezhebinden olduğu ifade edildi.
AŞİRET MED TV İZLİYOR
Aşiret dilinin Türkçe – Kürtçe olduğu belirtilen raporda, aşiretin siyasi ve
sosyal durumu başlığı altında şu düşüncelere yer verildi: “Siyasi
Durum :Genelde sol görüş ve HADEP taraftarlarıdır. Bölgede süre gelen terör
ve ekonomik nedenler siyasi görüşün belirlenmesinde etkili olup sol partiler
sürekli HADEP değişken olarak desteklenmektedir. Sosyal Durum: Ailede kadın
ve erkek iç içe eşit haklara sahiptir. Erkek ve kadının ailedeki ve
aşiretteki yeri eşittir. Resmi ve Dini nikah yapmaktadırlar Akraba evliliği
olmakla beraber genelde kendi köyleri dışından kız alıp verirler. Evlilik
yaşları 18-19'dur.Evlenen gençler ailesinin yanında kalırlar.Alınan eşler
aşiret içi veya aşiret dışı olabilir. Ortalama çocuk sayısı 7-8'dir. Muharrem
Orucu,Hızır Bayramı ve Orucu ile kara Çarşamba tabir ettikleri özel günleri
mevcuttur. Köylerde TRT kanalları seyredilmektedir,ancak çanak anten alan
şahıslar özel televizyonları seyretme imkanlarına sahiptir. Çanak anteni olan
şahıslar genelde MED TV seyretmekte olup bu televizyon kanalının
yayınlarından etkilenmektedirler.“
AŞİRETİN YURT DIŞI BAĞLANTISI DAHİ SORULMUŞ
Aşiretin bilinen kolları ve liderleri bulunmadığı, aşiret üyelerinin
birbirleriyle menfaate dayalı ilişkiler kurduğu ifade edilen raporda,
aşiretin genelde tarım, hayvancılık yaptıkları, bağkurdan aldıkları emekli
maaşları ile geçindikleri, karakollara uzak olan köylerin para karşılığı PKK
örgütüne yardım ettiği belirtildi. Aşiretin yurtdışında özellikle irtibatta
oldukları ülke bulunmadığı kaydedilen raporda, aşiret üyelerinin geçmişte
meydana gelen isyanlara katılan olmadığı dile getirildi. Aşiretin “Günümüzde
Devlete Karşı Tutumu“ başlıklı bölümde ise aşiretten kimsenin devletin
bölünmesini istemediği, güvenlik olaylarında devlete olan desteği bulunmadığı
anlatıldı, aşiret içinde PKK ile irtibatlı olan kişilerin isimleri
belirtildi.
PSİKOLOJİK HAREKAT OLUŞTURULMUŞ
İstihbarat raporunun Şadili Aşireti'nin Psikolojik Harekat Açısından
Değerlendirilmesi başlıklı bölümünde aşiretle ilgili şu düşüncelere yer
verildi: “Aşiretçilik bu bölgede sözde var şeklindedir. Zira herkes kendi
ekonomik durumunu düzeltmeye çalışmaktadır. İlişkileri menfaat üzerinedir.
Yöre halkının hassas olduğu konular inançları, örf ve adetleridir. Her
aileden PKK ve TİKKO terör örgütü içerisinde militan ve eylemci düzeyinde
katılım olduğundan daha sonra gelen genç nesilde bunları kendine örnek olarak
aldıklarından dolayı terör örgütlerine sempati duydukları bu sempatiyi
yıkabilmek için bölge genelinde yatılı bölge okullara kurarak öğrencileri
buralara yerleştirmek ve buraya verilecek öğretmenlerin batı illerinden
seçilerek verilmesi yerli öğretmenin bölge genelinde görev yaptırılması.Yöre
halkında herhangi bir hizipleşme yoktur.
HİRAN AŞİRETİ SİYASİ GÖRÜŞ BELİRLİYOR
Jandarma istihbarat raporunda Hiran Aşireti de geniş bir şekilde masaya
yatırıldı. Aşiretin Horasan'dan geldikleri ifade edilen raporda, aşiretin
yerleştiği yerleşim birimleri teker teker sayıldı. Aşiret nüfus sayısının 3
bin 2 kişi olduğu, bin 550'sinin kadın, bin 452'sinin erkek olduğu anlatılan
raporda, kadınların 75, erkeklerin 80 yıl yaşadıkları, aşiretin Caferi
(Alevi) mezhebinden olduğu dile getirildi. Aşiretin Türkçe-Kürtçe konuştuğu
kaydedilen raporda, aşiretin genelde sol görüş ve HADEP taraftarları olduğu,
Bölgede siyasi görüşün belirlenmesinde etkili olduğu, aşirette aileden kadın
ve erkeklerin içiçe eşit haklara sahip oldukları belirtildi.
PKK VE TİKKO'YA KATILIMLAR VAR
Hiran Aşireti ile ilgili psikolojik harekat başlıklı bölümde şu tespit ve
görüşler yer aldı: “Aşiretçilik bu bölgede sözde var şeklindedir.Zira herkes
kendi ekonomik durumunu düzeltmeye çalışmaktadır.İlişkileri menfaat
üzerinedir. Yöre halkının hassas olduğu konular inançları örf ve adetleridir.
Her ailede PKK ve TİKKO terör örgütü içerisinde militan ve eylemci düzeyinde
katılım olduğundan daha sonra gelen genç nesilde bunları kendine örnek olarak
aldıklarından dolayı terör örgütlerine sempati duydukları bu sempatiyi
yıkabilmek için bölge genelinde yatılı bölge okulları kurarak öğrencileri
yerleştirmek ve buraya verilecek öğretmenlerin batı illerinden seçilerek
verilmesi yerli öğretmenin bölge genelinde görev yaptırılmaması.“
HADEP TARAFTARIDIRLAR
Genelkurmay'ın istihbarat raporunda irdelenen bir diğer aşiret de Kureyşan
Aşireti. Aşiret tarihçesinin bilinmediği ileri sürülen raporda, aşiretin
kaldığı yerleşim birimleri sıralandıktan sonra aşiretin nüfus yapısına yer
verildi. Raporda aşiret nüfusunun 239 kişi olduğu, göç nedeniyle aşirette
azalma olduğu aşiretin tamamının Alevi olduğu, aşiret dilinin ise
Türkçe-Kürtçe olduğu belirtildi. Aşiretle ilgili Siyasi Görüş bölümü altında
şu düşüncelere yer verildi: “Genelde sol görüş ve HADEP taraftarlarıdır.
Bölgede süregelen terör ve ekonomik nedenler siyasi görüşün belirlenmesinde
etkili olup sol partiler sürekli HADEP değişken olarak desteklenmektedir.“
Aşiretin devletin bölünmesini istemediği, güvenlik olaylarında devlete
desteği bulunmadığı kaydedilen raporda, her aileden PKK ve TİKKO örgütü
içerisinde militan ve eylemci düzeyde katılım olduğu belirtildi.
AŞİRET GELENEK GÖRENEĞİ DAHİ YAZILMIŞ
Genelkurmay istihbarat raporunda son olarak Babamansur Aşireti ele alındı.
Aşiret kurucusu Baba Mansur'un Mutasavvıfı Hoca Ahmet Yesevi'nin talebesi
olduğu belirtildi. Aşiretin ikamet ettiği yerlerde bireysel ve kitlesel önem
arz eden herhangi bir olay meydana gelmediği ifade edilen raporda, aşiret
dilinin Türkçe ve Kürtçe olduğu, aşiret üyelerinin genelde sol görüş ve HADEP
taraftarlığı yaptıkları belirtildi. Aşirette ortalama çocuk sayısının 7-8,
okur yazarlık oranının yüzde 90 olduğu, musaiplik, ve köstek kaçırma gibi
kendilerine özgü örf ve adetleri bulunduğu, Muharrem orucu, Hızır bayramı ve
orucu ile Karaçarşamba tabir ettikleri özel günleri bulunduğu, köylerde TRT
kanalları seyredildiği, ancak çanak anteni olan şahısların genelde MED TV
seyretmekte oldukları belirtildi.
