KÜRDLERIN YERINDE AMERIKALILAR OLSAYDI, BIR GÜN DAHI IRAKLA BIRLIKTE YAŞAMAK ISTEMEZLERDI
MEDYA'DAN
Çev: ASO ZAGROSI
SORU: Kürdlerin Irak seçimlerine katılmasını nasıl değerlendiriyorsunuz? Bazılarına göre Kürdlerin seçimlere katılımı, Kürdlerin koşulsuz Irak\'a yeniden entegre olmasıdır ve Irak\'ın yeniden inıa edilmesidrı
Peter W Galbraith: Birincisi, Kürdler referandum aracılığıyla gerçek istemlerini ortaya koydular.. Tüm dünya çapinda, Kürdler referanduma katılıp, bağımsızlık yönünde tutum takındı.
ikincisi, Kürdler Kürdistan seçimlerine katıldılar...
Üçüncüsü, Yine bu bağımsızlık istiyen halk, Irak Parlamentosu için Kürdlerin Listesine oy kullanmakla iyi yaptı.. Çünkü, eğer Kürdlerin temsilcileri orada olması kötü olurdu. Kebek halkınında Kanada Parlamentosuna yönelik ayni tutumu vardı.. Iskoçya Ulusal Partisi bir yandan bağımsızlığı isterken, diğer yandan Britanya Parlamentosuna ilişkin aynı tavır içindeydi.. Bu durum demokrasi ortamında çok normaldır...
SORU: şimdi Amerika\'da Henry Kissinger\'in içinde olduğu bir ekip, Irak\'ın üçe bölünmesini destekliyor. Sizinde içinde olduğunuz bu çevrenin, Bush yönetimi üzerine nasıl bir etkisi varı
Peter W. Galbraith: Benim görüşüm bırazcık farklı.. Benim düşüncem, bugün Irak parçalanmış ve yeniden birleştirilemiyor.. Ben Irak\'ın bölünmesini istemiyorum. Fakat, ben Irak\'ın bölündüğünü açıkça söylüyorum. Bundan dolayı, gerçekçi olmalıyız ve gerçeklerle örtüsen bir siyaset tatbik etmeliyiz..
SORU: Size göre Kürdlerin gönülü olarak katıldığı Irak\'ta, yarın yeni bir Saddam üretilirse....?
Peter W. Galbraith: Bana göre Kürdlerin çikari bu şekilde,eğer Kürdler bugünkü gibi kendi kendilerini Kürdistan\'da idare ederlerse, Peşmerge ordusu olursa, daha iyi garanti altına alınmış olur. Ayrıca Kürdlerin bağımsız bir ekonomileri olmaldır. Kürdler, kendi doğal kaynakları üzerine söz sahibi olmalıdır. Eğer Kürdistan güçlü ise, Irak\'ta yeni bir Saddam olursa dahi Kürdler kendilerini savunurlar..
SORU: Kürd Siyasal Önderligi, çok yoğun bir şekilde Irakçı olduğunu vurguluyor... Bu durumda Kürdlerin bağımız bir devlet kurması ne kadar uzak ve ne kadar yakındırı
Kürd önderligi, bağımsız bir hükümeti elde edebilir. Bana göre 2005 pek gerçekci değildir. Ama 2015 için bu istek iyi olur.. Eğer 2005 yılında bağımsız devlet ilan edilirse, dünyada hiç bir devlet tanımaz.. Eğer kimse böyle bir devleti tanımasa ne yapabilirsiniz... Bunun için en iyi çözüm Irakla birlikte olmaktır.. Bu birlik, bağımsız bir devlet için, Kerkük sorununun çözülmesi ve Peşmerge güçlerin koruması için olmalıdır..
SORU: Daha önce Amerika Irak\'ın iki üst görevi( Cumhurbaşkanı ve Başbakab) için Kürd önderligini desteklemedi. şimdi Kürd Önderligi bu iki görevden birini elde etme umudunu taşiyor.. Sizce Kürd Önderliginin bu umudu gerçekleşebilirmiş
Peter W. Galbraith: Sorun Amerika değil... Seçim sonuçları ortadır.. şiiler oyların çogunlugunu toplayabilidiler.. Fakat Cumhurbaşkanı ve Başbakan\'ın seçilmesi için Mecliste 2/3 oranı gerekiyor. Ayrıca Anayasa\'nın kabul içinde yine 2/3 oranı gerekiyor. Bu için bu orana kavuşmak için tek ihtimal Kürd ve şiilerin ortak hareket etmesidir. Mantıklı olan iç, şiiler güçlü taraf olduklarından dolayı, Başbakan görevini; Kürdler ise onlara göre zayıf taraf olduğundan Cumhurbaşkanı görevini almasıdır. Fakat, sembolik olarak çok önemlidir. Bana göre Celal Talabanî\'nın böyle bir göreve getirilmesi çok iyi bir iş olacaktır. Çünkü, bu şekilde o, hem Irak\'ta ve hemde bu bölgede ve Arap dünyasında ilk ve tek demokratik bir şekilde seçilen Cumhurbaşkanı olur.
SORU: Acaba bugün Irak\'ta Kürdlere yönelik terör faaliyetleri, bu iki halkın birbirlerinden ayrılması gerektiği anlamına gelmiyormuş
Peter W. Galbraith: Teröristler, Kürdler ve Araplar arasında düşmanlık yaratmak istiyorlar. Gerçeğinde ise bunun zemini yok.. Fakat, Irak\'ın gerçekliğe bakıldığında Kürdler ve Araplar birbirlerinden farklıdırlar. Yalnızca kültürel olarak farklı değiller, aynı zamanda Kürdlerin Irakla çok acılı bir tarihi var.. Eğer size doğruyu söylemem gerekirse, eğer Amerikalılar Kürdlerin yerinde olsaydı, bir gün dahi Irakla birlikte yaşamak istemezlerdi ve böyle bir ülkede yaşamazlardı. Neden kendimizin kabul etmeyeceğimiz bir şeyi, bir halktan istiyelimı
Sonra Kürdlerle Arapların farklı değer yargıları var.. Örnegin Kürd bölgeleri laik ve Avrupa\'ya benziyor. Çünkü demokratik bir sistemleri var. Ayrıca Kürdistan her zaman ABD mevzisi oldu.. Araplar ise dinci ve Batıya karıilar. Bunu toparladığın zaman görüyorsun ki, Irak\'ın bu iki bölümü birbirlerinden çok farklılar.. Başka şeylerde var: kadın hakları vb ..vb....
SORU: Kürd ögrencileri sizleri çok seviyorlar. Çünkü siz Kürdistan\'ın bağımsızlığını savunuyorsunuz.. Ayrıca diyorlar ki, siz hangi ülkede olursanız, oradaki ezilen halkın bağımszğlığını savunuyorsunuz?
Peter W. Galbraith: Ben iki ülkede çalistim, ikiside bağımsızlığına kavuştu.. Bu ülkeler Hırvatistan ve Doğu Timurdur.. Ben başkası için değil, doğru bildiğim şeyleri her zaman yazdım. Ben, güvenliği garanti altına alınan bölgelerde Amerikan çikarlarinin korunmuş olacağına inaniyorum. Ben yine şunada inanıyorum, bir devletin bir parçasında yaşiyan, güvenlik ve asayiş sorununu çözen ve devletle birlikte yaşamak istemiyen bir halk varsa, bu sorunu çözmek gerekir.. Kürdler Irak\'ın bir parçası olduğu sürece biz hep Kürdlerden söz ederiz.