Osmanlı Ordusu Birinci Dünya Savaşında yenilgi alınca
geri çeiliyor.
Ali İhsan Paşa'nın başında olduğu 9. Kolordu 1916 yenilgisinde Palu'nun Sekrat köyü cıvarına
yerleşiyor.
Xalid Begê Cibrî'de o dönem oradadır. Benim sözünü ettiğim dönem 1916.... Tahsin Sever Ekim devrimine kadar o alanda olduğunu söylüyor. Sözünü ettiğimiz süreçte elbette hep 9.kolordunun merkezinde kalmamışlar. Belki de senin sözünü ettiğin siperlerde ve daha da cephenin ileri alanlarında yer almışlar.
Kolordunun Sekrat gibi düz bir alana yerleşmesinin bir mantığı var. Genş bir askeri gücün yerleştirilmesi ve eğiti için uygun görülmüş olunabilinir. Bu şu anlama gelmiyor. Çeşitli çevre dağlık alanlarına yerleştirmemişler.
Ayrıca 1916-17 sürecinde Osmanlı ordusu Kürdlerinde saldırısına uğruyor. Sansa saldırısı gibi. Ağır Silahlarla düz bir araziye yerleşmek, dağdan hafif silahlarla gelebilecek saldırılara karşıda bir savunma mekanizmasıdır.
Aslında benim bu yazı serisinde ilgilendiğim konu 2 aylık bir süreçtir. (18.Aralık 1917-Şubat-1918) Bu süreci irdelerken Xalid Beg'in 1918 yılının başlarında Dersim'e gittiğine dair bir iddia var. Bu konuda Tahsiin'e sorduğum soruya verdiği cevap hayir şeklinde olmuştur. Tahsin'de bir çok kaynak gibi Xalid Beg'in 1919 yılında Dersim'e gittiğini söylüyor. Benim irdelemeye çalıştığım konu açısında o bir kaç ay içinde Xalid Beg'in Dersim'e gidip gitmemesi olayıdır. Yoksa 1919 Olayı ayrıca irdelenebilinir. Ayrıca 1907-8 yıllarında Neşet Paşa komutasında "Xalid Beg'in Cibranlı bir Süvari Alayı'nın başında" Dersim'e karşı harekete katıldığı iddiası var. Dr. Nuri Dersimi bu harekete "Cibranlı bir Süvari Alayı"nin katıldığını söylüyor. Burada sözünü ettikleri Hamidiye Alayları.. Bir çok çevre hemen Cibranlı Xalid Beg'in ismini araya sokuşturuyorlar. Dr. N. Dersimi isim vermiyor. Biliyoruz Cibranlılardan oluşan bir kaç alay var. Birde Tahsin'in gündeme getirdiği "Cıbranlı Xalıt Begê Meksudi' olayı var. Xalid Beg'de katılabilir. Bizim bunların hepsini çok ciddi ve beyin cerahı hassasiyetiyle incelememiz lazım. Şimdilik bu husular konumun dışında kalıyor.
Silav
Aso
Kek Mehemedê Paloyê Merhaba,