Sn. Fani,
Bu konuda sizinle ortak yonumuz cok fazla. Arnavutlar aslinda onceden Katoliktiler, daha sonra bazilari muslumanlasti. O yuzden halen onemli bir kismi Katoliktir. Arnavutlar hic bir zaman dinden oturu kenetlenmediler, onlar hep etnik kimlikte birlestiler, o yuzdendir ki dini farkliliklari kenetlenmelerine engel olamadi, milliyetcilik duygulari bu farkliliklari asacak kadar gucluydu hep. Tabii bunda Islam dinini dunyadaki diger muslumanlardan daha farkli yorumlamalarinin, cok modern bir Islam anlayislarinin olmasinin da etkisi buyuk.
Yine isaret ettiginiz gibi, din Kurdleri birbirine kenetlemektense, dusmani ile kenetlenmesinde etkili bir arac olarak kullanildi. Milliyetcilik duygulari da yeterince guclu olmadigi icin (ki din faktorunun etkisi buyuk bu gelisememis milliyetcilikde) etnik kimlikde Kurdlerle degil, cogu kez din kardesliginde dusmanlariyla kenetlendiler.
Benim katilmadigim tek nokta "Kurdler musluman olmasaydi coktan devletleri olurdu' keskin cikariminiz. Kurdler eger Islam dininden olmasalardi cok dogru milliyetcilikleri daha guclu ve daha erken gelisirdi; dusmanlari tarafindan din kardesiyiz diye kandirilamaz, kendi icinlerinde daha iyi kenetlenebilirlerdi, bunun sonucunda daha az oyuna getirilebilirlerdi falan.. Ama yine de butun bunlari yok olmasi onlara 'devlet' kurma garantisini getirmiyor. Belirtmek istedigim ortada dinden cok daha onemli faktorlerin var oldugu bu faktorlerin de Kurdlerin lehine islememesinin de devlet kuramamalarinda etkili olduguydu.
Sevgiyle kalin,
Hanife
Re: İki farklı nitelik, iki farklı olgu..