dusuncelerimi daha direk yazayim
1-iskender in annesini kimin hamile biraktigi ile ilgilenen tarihle ilgilenmem
2-her hangi bir kisinin babasi herhangi bir kulture ulusa ait olabilir-bilinen babasindan farkli bir asil baba olabilir (hatta bazi durumlarda kimin baba oldugunu anne bile bilemez-ehh dna testi filan da imkan dahilinde degilse, bize de ilan edilen ve kabul gorulen baba yi baba olarak kabuletme duser). bu acidan iskenderin babasinin pars olma ihtimali ile ne bileyim mekodin sarayinda o anda bulunan bir kole olma ihtimali de ayni olcude mumkundur.burda ihtimaler asiri bicimde artacagi icin-bu mevzuya kafayi takmak (cok ozel bir neden yoksa)tuketilemeyen bir ise nafile cabaya girmek demektir.
3-ortaya atilan her tezle bilim ilgilenir mi? bence hayir-kimsenin vakti bu kadar kiymetsiz degil
4-ortaya atilabilecek binlerce tezden hangisi ile bilim ilgilenebilir? ciddye alinacak verilerle birlikte atilan hipotezlerle
5-aleksandrin babasinin pers olma olasigi yada berberi olma olasilgi yada german olma olasigi her zaman vardir ancak bu hipotezlerin bilimsel olarak ciddiye alinmasi icin en azindan indirek verilere dayanmasi gerekir. var mi boyle veriler?
egri oturuo dogru konusalim-eger alexandre konusu gibi binlerce tarihcinin direk uzmanlik alani olmus-yillarca zaman enerji para harcanmis bir mevzuda bu tarihcilerin uzanamadigi erisemedigi bir ozel bilgiye erisip buna dayanarak boye bir iddayi temellediriyorsaniz olay ciddiye alinir-aksi halde hep beraber bu tezin etrafinda guzel bir munazara yapmakla kalmis oluruz ki bilimle de bu isin alaksi oldugunu sanmiyoirum-fakat yontem -kultur filan ogrenmis oluruz-b da bir kazancitir. ancak bilimde az da olsa nomenclatur disindan da hakimparadigmayi dlip gecen ziplamaar yasanabilir-ancak bunlar oyle kolaycilikla degil-korkunc bir caba ve saglam bir YONTEM ile mumkundur.
5-ben zaten sosyal bilimlere "bilim" diyemeyen taifadanim-amma yanlis amma dogru
psikolji disinda zozyal bilimlerin yontem ve malzeme isleme seklini fizik kimya ve biyolji nin yontemlerine yakin bulmam vs vs bu konuda sHx gayet guzel br ozet yazi gecti-okumamis olanlar onu okuyabilir. hal boyle olunca eger fizik kimya biyoloji ye bilim denilecekse otekilere baska bir ad bulmak icap eder-veya otekilere bilim denilecek ise FKB ye baska bir genel ad bulmak icap eder- bunu bakalim gelecek yillarda yapacak cikacak mi?
tarih sosyal bilimlerin en curuk verilere dayanani oldugu gibi-en fazla insanlar tarafindan (amatorler, milyetciler, anti-milyetciler, sosyalistler, romancilar, sairler, filimciler vs vs) cekistirilip kendi kitaplarina uydurulan bir disiplin oldugu icin , akademik yontem icinden (bol miktarda karist yandas ortada akedemisyenin kritiginden gecemis olanlar da bir olcude dahil olmak uzere) veya disindaki malzemelerde iyice cigrindan cikmis bir yerde uydurulmus veya yakistirilmis veya yanlis anlama ile kusaktan kusaga aktarilmis malumatlarin kirila gittigi bir alandir. burda bir alintiya da deginmek isterim
iskenderin anasi grek degil! (solaxi) sekilde bir kesinlik icin
vallahi ne bileyim iman etmis olmak lazim gelir ki-ben tarihi birakin fizige bile iman etmeyi hic bir sevdigim dostuma onermem!
beni komple "agnostik" ilan etmeyin ama
suphe -oyle cahil suphesi degil-uretken sorup sorusturan-durdugu yerde durmayan
onune konulan her malumati -paradigmayi yalayip yutmayan
uretken suphe galiba hepimize en luzumlu seydir.
bu acidan
eledeki verilerin cogu
iskender icin helen diyorsa
-bu allahin emri gibi dogru oldugu icin degil
bu malumat-bilgi eger bizim oteki bilgi maceralarinda hic etkilemeyecek ise
bu sekilde kabul etmek bilgi surecini bilme surecini yaralamayacak durumda ise
kabul edip asil ise fokuslanmak makul bir yontem sayilabilir.
ancak bir arap milliyetcisi oryaya cikip
araplarin halisane ozelliklerine sallahdin i ornek verirse
ona selahadinin kokenini hatirlatmakta bilgi-bilme sureci acisindan fayda vardir.
koken isi boyle bir fonksiyonelik icin yarar saglar
aksi halde fazla bir manasi kalmaz.
bir baska kurd de sadece sallahaddin i ornek verip kurdlerin nasil cengaver yetistirdigini-ne buyuk tolerans kaynagi olduklariyla boburlenme genellemesi uretiyorsa
adama abdo yu ornek vermek fayda saglar.
eger derdimiz boburlenmek degilde gerceklere mumkun oldugu kadar yakinlasmak ise tabii.
(gerceklere mumkun oldugu kadar yakinlasmak dedim
gercegin gobegini bulmak demedim- gercegin ne oldugunu nerde durdugunu da henuz bilen birileri var mi ben bilmiyorum.)
son not ta
iskandari abdo ile benzetme uzerine
iskenderin cok yakin arkadasini oldurdugunu ve bir de yetenekli generalini oldurdugunu yuzeysel bilgi halinde bir yerlerden ogrendim.
ancak daha saglam kaynaklardan iskender deoneminde dogu ile bati arasindaki temel farklari analiz eden kaynaklarda -helen kulturunun esitler rasinda birinci-primus enter pares - e dikkat ettigini yani soylular -aristokratlar arasinda demokrasi gelenegini o donemlerin musade edecegi oranda uyguladigini da okudum.
bu ne demek?
bu su demek; iskender muthis askeri yeteneklerini ve cesaretini kisa surede ve bir cok savasta kanitladiktan sonra-insanlarda sik raslanabilecek bicimde megalomanliga meyl etmesi uzerine, generalleri onu aciktan elestirmeye baslamis ve onun dogulu despotlara benzemekle suclamis olduklari soylenir.
her hangi dogulu bir generalin dogulu bir despotu elestirmesi akla bile getirilemez.
malum dogudaki sahlar kralar imparatrlar helen sistemine nazaran mutlak despotlar olarak kaynaklara gecmis durumdadir. bu malumat gercek mi batinin historigrafisi mi bu uzun bir mevzu-ancak ben bugune bakip bunun bal gibi gercege yakin bir teshis olabilecegine inananlardanim. bu acidan iskenderi en yakin generallerini habire kesip bicem bir imparator gibi resm etmek hangi kaynaklara dayandiriliyor dogrusu merak ettim. cunku bu bilgi benim yukarida aktardigim dogulu despotlara aletrnatif
iskender imajini yalanliyor. iskender hic bir isgalci imparatora nasip olmayacak bicimde dogu da peygamber katina cikartilmis biridir- doguda bugun iskender adi ta ege kiyilarindan hindistan a kadar uzanan bir cografyada hala yasiyor, eger yanilmiyorsam, aynisi ne cengiz icin gecerli ne timur ne dara icin. bunun bir aciklamasi olmali ki muhtemelen bu iskenderin dogulu toplumlara kendi iclerinden cikan despotlara kiyasla daha human bir izlenim yaratmasina bagalaniyor olabilir. dikkat olabilir diyorum-kesin mesin bir sey yok ortada.
geleleim MO 300 kusurlarda yasamis bu
adami 21 yy daki abdo ile kiyaslamaya
bu karsilastirma
eski donemleri o donemlere haz zihinsel duzeyi
somut kosullari-kulturu iviri ziviri
bugunun deger yargilari ile degerlerndirmek (parakronik yaklasim) olur ki
pek de dogru olmaz.
sadece bu mu?
iskender
bugun hala bati uygarliginin handikapli oldugu melting pot yontemini
yani irklarin karisimini kendi bizat uygulayarak ve generallerine de uygulatarak ilginc bir yontemi akil etmis biridir-askeri yetenekleri yani sira.
adam muthis cesurdur abdo ise tum zamanlarda esine az raslanilan bir korkak
adam yetenklidir-bana bu abdo nun cukura dusmus-dusurulmus caresiz kurd halkinin zayifliklarinin uzerinde yukseleme murdar-yetenegi disinda bir yetenegini gosterin?
iskandar basarilidir (bu kriter benim icin hic onemli olmasa da bir cok kisi icin onemli somut bir kriter) abdo ise aleni basarsizligina ragmen, yag gibi suyun uzerine cikmaya cabalayan ve basarisiz yontemlerini edepsizce hala topluma dayatan biridir.
iskandar dara nin eline esir dusesydi ne olurdu?
halamin biyiklari olsaydi amcam olurdu!
herkese sevgiyle karisik hurmetlerimi sunarim
kiymetli kurdistan cocuklarinin kiymetini bilin derim
baska da soz soylemem
tarih mi tartisiyoruz ?