Aso Zagrosî
Kurdgalname, Kürd Kutuphanesine kazanıldırılması gereken bir şaheserdir. Bundan dolayı kitabın tümünü özetleyerek okuyucuya sunmak gerekirse dahi eksik olur. Çünkü, kitabın her bölümünde Kürd araştırmacılarının önünü açacak değerli ve bugüne kadar bilinmeyen bilgiler var.
Bundan dolayı kitabın tümü çevrilerek Kürd okuyucularına sunulması gerekir.
Bilindiği gibi Kürdistan dağların arasındaki çeşitli ölçeklerde adalardan oluşuyor. Dağ adalarında oluşan Kürdistan’da Kürdler arasında tarih boyunca çeşitli kopuşlar gerçekleşmiştir. Bunlardan biri de Beluçi Kürdleridir. Deniz ve okyanuslardaki adalardan bir birlerine geçiş çok kolaydır. Ama Kürdistan gibi dağ adalarından geçişler çok zordu.. Kürdistan’daki dağ adalar hem gelen işgalcilere karşı Kürdleri korudular ve hemde Kürdler arasında birliğin oluşumunda engel oldular..........
Okuyucuya genel bir bilgi vermek amacıyla Kurdgalname’de işlenen konularının ana ve ara başlıklarını olduğu gibi aktarıyorum:
BİRİNCİ BÖLÜM
· İslami Kutuphane
· Zengene Kürdleri
· Braxoyi Kürdleri
· Med Devleti
· Med ve Turan arasındaki savaş
· Med Krallarının çağdaşları olan Braxoyi Kürdlerinin liderleri
· Med Kürdleri Hanedanlığının Yıkılışı,
· Haxamenşiler Ailesi,
· Haxamenşilerin Med Kürdleriyle olan ilişkileri,
· Haxamenşi Krallarının Çağdaşları olan Braxoyi Kürdlerinin Liderleri,
· Haxamenşi İktidarının Yıkılışı,
· Makedonyalı İskenderin Gelişi,
· İskender’in iktidarının Parçalanmasi
İKİNCİ BÖLÜM
Turan’daki Braxoyi Kürdlerinin Mirliği-Birinci Dönem-
1. Mîrê Mîran Mîr Kîkan
2. Mîrê Mîran Mîr Zurak,
3. Mîrê Mîran Mîr Uştab,
4. Mîrê Mîran Mîr Zikran,
5. Mîrê Mîran Mîr Zîbar,
6. Mîrê Mîran Mîr Braxim
7. Mîrê Mîran Mîr Goran,
Pars Kabîleleri,
Haxamenşi Kabileleri,
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Turan’daki Braxoyi Kürdlerinin Mirliği-İkinci Dönem-
8. Mîrê Mîran Mîr Zirşan
9. Mîrê Mîran Ikinci Mîr Zurak,
10. Mîrê Mîran Mîr Ercan,
11. Mîrê Mîran Mîr Şamuz,
12. Mîrê Mîran Ikinci Mîr Braxoyî
13.Mîrê Mîran Mîr Sabul,
14.Mîrê Mîran Mîr Nurgan,
15. Mîrê Mîran Mîr Kîyanuş
16. Mîrê Mîran ikinci Mîr Kîkanî
DÖRTÜNCÜ BÖLÜM
· Yünanlılar ve Hintliler Dönemünde Beluçi Kürdleri,
· Yünanlıların Med ve Fars Topraklarına Saldırısı,
· Şavaşın Başkalması
· İskender’in Hindistan’a Gelişi,
· Makedonyalı İskender’in Dönüşü,
· Mekran ve Turan Kürdlerinin İskender Ordusuna karşı savaşları,
· Savaş Planı
· Beluçi Kürdlerin Mila Boğazındaki Savaşı,
· İskender’in Turan Topraklarına Girişi ve Armabil’in İşgalı,
· Hulin Boğazındaki Savaş,
· Ras Kiçan Bölgesindeki Gilgala Savaşı,
· Mekran ve Turan’daki Makedonyalı İskender’in Yetkilileri,
· Ksandus’un Turan ve Mekran’a Komutan Olarak Göreve Başlaması,
· Beluçi Kürdlerin Mekran ve Turan’daki Huzursuz Durumları,
· Silucus’un Hindistan’a Yönelik Saldırısı,
· Hind İktidarı Altına Beluçi Kürdleri,
· Hind Kabilelerinin Mekran ve Turan’a gelişleri,
· Zıbılstan Kürdlerinin Yardım Meselesi,
· Suhrebad Kanlı Savaşı,
· Giganan Bölgesinin Zıbılstan’a Bağlanması,
BEŞİNCİ BÖLÜM
· Beluçi Kürdlerinin Uygarlığı,
· Arîn Tapınaklarının Yapılış Şekli,
· Beluçi Kürdlerin Gelenek ve Görenekleri,
· Beluçi Kürdlerin Tarım İle İlişkileri,
· Beluçi Kürdlerinin Dilleri,
· Beluçi Kürdlerinin Askeri Yapıları,
· Beluçi Kürdlerinin Ordu Temsicileri,
· Beluçi Kürdlerinin sivil rejimi,
· Kürdlerin Şehir ve Köyleri,
ALTINCI BÖLÜM
· Beluçi Kürdlerin Kökeni,
· Beluçi Braxoyi Kürdlerinin Kökeni,
· Peşdadi Ailesinin Paşaları,
· Mamli, Adiregani ve Kirmani Beluçi Kürdlerin Kökeni,
· Mekran ve Turan Kürdleri Arasındaki İlişkiler,
YEDİNCİ BÖLÜM
· Beluçi Kürdleri Yünanlı Siluki Paşaları Döneminde
· Peşdadiler,
· Sindan Kabileleri,
· Cidgallerin Turan ve Mekran’daki Başarıları,
· Yünanlı Siluki Paşalarının Med ve Pars’daki Hükümdarlıkları,
· Zıbılstan Memleketinin Mir’i Mir Birsan Zengene,
· Yünan Asılı Hakimlerin Med ve Pars’daki Devrimleri,
· Mekran ve Turan’da Beluçi Kürd Kabilelerinin Yeni Rejimi,
SEKİZİNCİ BÖLÜM
· Eşkaniler Döneminde Beluçi Kürdleri,
· Eşkaniler,
· Eşkani Paşalarıyla Beluçi Kürdlerinin İlişkileri,
· Beluçi Kürdlerinin Eşkani Paşalarına Yardımı,
· Birinci Erdewani’nin Ölümü,
· Eşkanili Pirpatyus’un Kralığı,
· Eşkanili 1.Mihrdad’ın Kralığı,
· Beluçi Kürdlerin Mekran ve Turan Topraklarına Gelişi,
· Suhrebad’ta Savaş,
· Guhyar Savaşı,
· Vatan’dan Uzak Beluçi Kürdlerin Kökeni,
· Beluçi Kürdlerin Turan ve Mekran’daki İktidarları-3. Dönem-
· Mîrê Mîran, Mîr Behram Braxoyî,
· Mîrê Mîran, Mîr Şehdad Braxoyî
· Mîrê Mîran, Mîr Fîroz Braxoyî
· Mîrê Mîran, Mîr Mîhrîdad Braxoyî
· Mîrê Mîran, Mîr Behmen Braxoyî
· Mîrê Mîran, Mîr Bissam Braxoyî
· Mîrê Mîran, Mîr Xefî Braxoyî
· Mîrê Mîran, Mîr Şawiş Braxoyî
· Mîrê Mîran, Mîr Miradan Braxoyî
· Mîrê Mîran, Mîr Şahburz Braxoyî
· Mîrê Mîran, Mîr Sergîj Braxoyî
· Mîrê Mîran, Mîr Şahmîr Braxoyî
· Mîrê Mîran, Mîr Bîx Braxoyî
· Mîrê Mîran, Mîr Şahruz Braxoyî
DOKUZUNCU BÖLÜM
· Sasaniler Döneminde Beluçi Kürdleri,
· Sasaniler,
· Ardeşir’ın Paşalığa Gelmesi,
· Mîrê Mîran, Mîr Burak Braxoyî
· Ardeşir’in Hindistan’a Saldırısı,
· Birinci Şahpur’un Başa Geçmesi,
· Mani ve Dini
· Mîrê Mîran, Mîr Mihran Braxoyî
· Birinci Hurmuz’un Kralığı,
· Mani’nin Halifelerinin Sıkıstan, Turan ve Mekran’a Gelişleri,
· Mîrê Mîran, Mîr Şadad Braxoyî
· Birinci Behram’ın Başa Geçmesi,
· Mani’nin Öldürülmesi,
· İkinci Behram’ın Başa Geçmesi,
· Sakayi ve Beluçi Kürd Aşiretlerin Denetim Altına Alınması,
· Zawak’ın Adalet için Turan ve Mekran’a gelmesi,
· 3. Behram’ın Kralığa Gelmesi,
· Narsem’in Kralığa Gelmesi,
· Romlara Karşı Savaş,
· 2. Hurmuz’un Başa Geçmesi,
· Turan ve Mekran’a Erşim’in Adalet için Gelmesi,
· Sıkıstan Sakaların Kökeni,
· Munehçir’in Adalet İçin Turan ve Mekran’a Gelmesi,
· 2. Ardeşir’in Başa Geçmesi,
· Arbed’in Turan ve Merkan’da Adalet için Gelişi,
· 4. Behram’ın İktidara Gelişi,
· 1.Yezdgurd’un İktidara Gelişi,
· Turan ve Mekran’a Adalet için Mir Kisun’un Gelişi,
· 5. Behram’ın İktidara Gelişi,
· Rom Salsanatına Karşı Savaş,
· Turan ve Mekran’a Adalet İçin Mir Xizun’un Gelişi,
· Mital Aşiretlerinin Gelişi,
· Mitalların 5. Behram’a Karşı Savaşı,
· 2. Yezgurd’un İktidara Çıkışı,
· Turan ve Mekran’a Adalet İçin Mir Kirahun’un Gelişi,
· Firuz’un Kralığa Getirilmesi,
· Mir Kirkoyi’nin Turan ve Mekran’a Adalet İçin Gelişi,
· Bilaş’ın Kralığı,
· Mir Kiyareş’in Turan ve Mekran’a Adalet İçin Gelişi,
· 1. Kubad’ın Paşalığı
· Xezer Aşiretlerinin Ezilmesi,
· İmam Mezdek’in Gelişi,
· Mezdek’in Zerdeşti İleri Gelenlerin Sohbetleri,
· Tahmasb’ın Kralığı,
· Kubad’ın İkinci Defa Kralığa Getirilmesi,
· Mir Kistim’in Adalet İçin Turan ve Mekran’a Gelişi,
· Newşirwan’ın Kralığa Gelişi,
· Mezdeklerin ve Mezdek’in Katliami,
· Mir Yezen’in Adalet için Turan ve Mekran’a Gelişi,
· Hz. Muhamed Mustafa’nın Doğuşu,
· 4. Hurmuz’un Tahta Çıkışı,
· Mir Erşib’in Adalet İçin Mekran ve Turan’a Gelişi,
· Turan ve Mekran Vilayetlerinin Sindan Valisince İşgali,
· Xusro Perwez’in Tahta Çıkışı,
· Xusro Perwez’in Romalılara Karşı Savaşı,
· Hz. Muhamed Mustafa’nın Xusro Perez’e Mektubu,
· 2. Kubad’ın Tahta Geçmesi,
· Yemen Halkının İslamı Kabul etmesi,
· Sindan’ın Çoğrafyası,
· Rasil Diwanç
· Mezdek’in Taraftarlarına Sahip Çıkılması,
· Rasil Sehares,
· Mekran ve Turan Memleketlerinin işgali,
· Mekran ve Turan’da Mirliğin Oluşumu,
· Turan ve Mekran Mirliğine Siwa Semera,
· Beluçi Kürdlerinin Rasil Sihas’in Askeri Güçlerine Katılması,
· Rasil Sihas
· Siwa Cunin Turan ve Mekran Miri
· 2. Rasil Sihares
· Puran Doxt’ın Tahta Çıkması,
· Hz. Muhamed Mustafa’nın Ölümü,
· 2. Rasil Sihas,
· Turan ve Mekran Mirliğine Siwa Esyar,
ONUNCU BÖLÜM
· İslami Döneminde Beluçi Kürdleri,
· Halife Ebubekir,
· Halife Ömer,
· 3. Yezgurd’un Tahta Çıkışı,
· Siliç’in Oğlu Rasil Çeç,
· Ranun Mehrtun ile Savaş,
· Turan ve Mekran Mirliğine Siwa Mayin,
· İslam Ordusunun Secistan ve Mekran’a Saldırısı,
· Beluçi Kürdlerin Müslümanların Mir’i Hz Ömer’e Bağlılıklarını Bildirmesi,
· Hz. Osman’ın Halife Oluşu,
· Kabilistan ve Zabilistan Halkının Devrimi,
· Semere Oğlu Abdullah’ın Mekran’a Gelişi,
· Muhamer’in Oğlu Abdullah’ın Mekran’a Gelişi,
· Hz. Ali’nin Halifeliği
· Turan Mirliğine Siwa Zurak,
· Zeher’in Oğlu Saxir’ın Mekran’a Gelişi,
· Emeviler,
· Muaviye’nin Halifelik Tahtına Oturması,
· Elebdi’nin Oğlu Abdullah Swar’ın Mekran’a Gelişi,
· Turan’a Saldırı,
· Selem’ın Oğlu Senan’ın Mekran’a Gelişi,
· Ömer’in Oğlu Reşid’in Mekran’a Gelişi,
· Selem’ın Oğlu Senan’ın ikinci defa Mekran’a Gelişi,
· Çeç’in Kardeşi Rasil Çender,
· Beşir’in Oğlu Carud’un Oğlu Menzer’in Mekran’a Gelişi,
· Menzer’in Oğlu Hekem’in Mekran’a Gelişi,
· Merwan’ın Oğlu Abdulmelik’in Halifeliğe Getirilmesi,
· Eslem Kilabi’nin Oğlu Said’in Mekran’a Gelişi,
· Said’in Alefilerle Çatışması,
· Hezife’nin Oğlu Yezid’in Oğlu Siher’in Oğlu Meceha’nin Mekran’a Gelişi,
· Merwan’ın Oğlu, Abdulmelik’in Oğlu Welid’in Halifeliği,
· Harun’un Oğlu Mehemed’in Mekran’a Gelişi,
· Beluçistan’da Hüküm Süren Beluçi Kürd Mirlerinin Resimleri
· Resim Sanatı
Evet, Kurdgalname’de işlenen konular bunlar... Kitabın çevirisini beklemek gerekiyor.
Silav
Aso Zagrosi