Firyad Rewandizi ile röportaj

Media Gazetesi YNK önder kadrolarından ve yıllardan beri Irak Parlamentosu üyesi olan Firyad Rewandizi ile Irak'ta hükümet çalışmaları, Cumhurbaşkanı sorunu, Bağdat'ta Kürdlerin takınacağı tavır ve Gorran listesini değerlendirmiş.

Bu röportajı çevirek Newroz.Com okuyucularına sunuyoruz.

Silav

Aso Zagrosi

Media: Seçim sonuçlarının belli olmasından sonra daha şimdiden hükümetin oluşumu işin yapılan girişimleri nasıl görüyorsunuz?

Firyad Rewandizi: Şimdiye kadar hükümeti oluşturmak için girişilen çabalar hala başlangıç noktasındadır. Daha detaylı bir şekilde bu konu üzerine durulmuş değil. Tüm taraflar seçimlerin tam ve kesinleşmiş sonuçlarını bekliyorlar. Özellikle Seçim Yüksek Komisyonuna çok şikayetler olmuş ve hala bunlara cevap verilmiş değil. Fakat buna rağmen Irak'ın farklı güçlerince yer yer toplantılar ve görüşmeler yapılmaktadır.

Şimdi en büyük sorun kimin Başbakan olacağı hususudur. Örneğin seçimde başarılı çıkan iki büyük ittifak arasındaki sorun başbakanın kimden olacağı meselesidir. Şimdi hiç kimse kimin başbakan olacağı konusunda tamamıyla hem fikir değil. Şimdi Irak Ulusal İttifakı içinde de bazı sesler yükseliyor ki onlarda kimin başbakan olacağı konusunda hem fikir değiller. Bundan dolayı bana göre girişimler çok başlangıç noktasında bulunuyor.

Media: Irak'ın bir çok lideri ve Kürdler de dahil hükümeti oluşturmak için dış ülkelerle görüşmelere gidiyorlar. Acaba Irak Hükümetinin oluşumunun komşu ülkelerle ilişkisi varmı?

Firyad Rewandizi: Bu ülkelerin doğrudan ve belirleyici bir şekilde hükümetin oluşumunda bir rolleri olacağına inanmıyorum. Iraklıların kendileri bir soruca varmasalar komşu devletlerin bunun üzerine etkili olması çok zor. Fakat, genel olarak diğer ülkeler ve özellikle Türkiye ve İran'ın Irak'taki siyasal gidişatın üzerine etkileri olduğuna kuşku yok. Özellik bu arada Türkiye'nin Irak'ın siyasal alanı içine çok ciddi bir müdahalesi var. Çok yumuşak ve sessiz bir şekilde yürütüldüğü doğru, fakat etkisi vardı. İran'da aynı şekilde...

Media: Kürdler hükümete nasıl katılmalılar ve hangi taleplerde bulunmaları gerekir?

Firyad Rewandizi: Ben her zaman şundan söz etmişimdir. Bazı ulusal kriterler var sevap olarak alınmalıdır. Ayrıca Kürdistan Hükümeti ile merkezi hükümet arasındaki ilişikilerin temeli hesaba katılmalıdır. Bizim ittifak kuracağımız güçlerin her şeyden önce anayasal yaşama tam inançları olması gerekir. Ayrıca bizim iktidara katılımımız fiili bir katılım olmalıdır. Siyasal kararların alınmasına katılabileceğimiz şeklinde olmalıdır. Ayrıca var olan federal sistemi savunmaları gerekir. İki taraf arasındaki ilişkiler konusunda ise iki taraf arasındaki sorunlara çare bulunmalıdır. Kürdistan'dan koparılan bölgelerin sorunu ebedi olarak devam edemez.

Media: Acaba şimdiye kadar kimin hangi görevi alacağı konusu konuşuldumu?

Firyad Rewandizi: Genel olarak şimdiye kadar ne Kürdler ve ne de diğer taraflar var olan kürsülerin paylaşılması meselesini konuşmuş değiller. Fakat öyle görünüyor ki, bazı şeyler var çok yayılmış. Örneğin bir çok taraf Mam Celal'ın yeniden Cumhurbaşkanı olması konusunda ortak görüşteler. Başbakan ise benim düşünceme göre ve bir çok tarafında bize dedikleri gibi Başbakan'ın Şiilerde olması gerekir.

Media: Celal Talabani'nin yeniden Cumhurbaşkanı seçilmesi Kürdler için ne kadar önemlidir?

Firyad Rewandizi: Cumhurbaşkanı hükümet alanında birinci kürsü olduğundan dolayı çok önemlidir. Ayrıca senin bir Kürd olarak bir üst görevin olması gerekir. Başbakanlık görevini alamiyorsun. Çünkü, bu kürsü en fazla milletvekili elde eden gruba aittir. Bana göre Parlamento Başkanlığı görevi Cumhurbaşkanı görevi kadar önemli değildir. Çünkü, bu sefer Cumhurbaşkanlığı kürsüsü tek kişiye aittir ve başkanlık konseyi yok. Ayrıca bazı önemli maddeler vardır ki, resmi olarak hükümetin siyasetini yapıyor. Bundan dolayı bizim Kürd olarak bir üst göreve sahip olmamız çok önemlidir.

Media: Sizin çok önemli gördüğünüz bu görevi yeniden almak için Kürdlerin ortak tavır içinde olması ne kadar gereklidir?

Firyad Rewandizi: Yalnız bu görev için değil, tüm diğer görevler içinde Kürdlerin tek ses halinde hareket etmesi çok önemlidir. Eğer Kürdler farklı sesler çıkarlarsa, farklı siyasetler güderlerse hem Irak genelinde ve hemde içte büyük zararlara uğrarlar. Eğer dağınıklık ve çok liste olayı koparılmış bölgelere zarar vermişse bu yanlışlığı Bağdat'ta yeniden tekrarlamak doğru olmaz. Eğer listeler ayrı hareket etseler dahi, karşı tarafla konuşmak ve çalışmak için bizim ortak tavıra sahip olmamız için bir tüzüğümüz olmalıdır.

Media: Görüldüğü gibi Mam Celal'ın Irak Cumhurbaşkanı olması için çekinceleri olan tek liste Gorrandır. Bunu nasıl değerlendiriyorsunuz?

Firyad Rewandizi: Biz YNK olarak Mam Celal'ın Cumhurbaşkanı kürsüsünü elde etmesi meselesine çekince koyan Gorran'ın çekinceni kaldırmasından mutlu oluruz. Çünkü, Gorran'ında kendisini Kürdistanlı diğer güçlere adapte etmesi gerekiyor. Gorran'ın Bağdat'ta 8 kürsüsü var ve bununla tek başına hiç bir şey yapamaz. Fakat, Gorran'ın 8, Yekgirtuyi İslami'nin 4, Komelay İslami'nin 2 ve Kürdistan İttifakı Listesinin 43 sandalyesi var hepsinin birlikte hareket etmelerinin bir ağırlığı olacak.

Fakat biz Kürdistan İttifakı ve YNK olarak Bağdat'ta Kürd meselelerine dair tek tavır ve tek ses halinde hareket etmek için Gorran Listesine karşı hiç bir çekincemiz yok.

Haftalık Media Gazetesi

Çev: Aso Zagrosi