KOMAL YAYINLARI 2010
Nezîre Cibo - Havêrkan Sultanları 1
[img]http://www.rizgari.com/images/Komalyayinlari_manset2010.jpg[/img]
Nezîre Cibo - Havêrkan Sultanları 1
Kürt tarihi istilacı ordulara, emperyalist devletlere karşı başkaldırılar tarihi olduğu kadar, ihanetler ve iç çatışmalar tarihidir de... Kürtlerin özgürlük arayışında da bu ikili at başı gitmiştir. Başlayan her başkaldırı, beraberinde ihanetin izlerini de taşımıştır. Büyük ozan Ehmedê Xanî'nin Mem û Zin'deki büyük aşk ile peşini hiç bırakmayan o kötü adam Beko Ewan gibi... Kuşkusuz bu doğal bir diyalektiktir. İhanet-sadakat, özgürlük-kölelik, aydınlık-karanlık hayatın iki yüzüdür. Biri olmadan öteki olmaz. Ancak; onurlu ve insanca bir yaşam için aydınlığın karanlığa, özgürlüğün köleliğe baskın gelmesi de bir zorunluluktur.
Kürtler bütün uğraşlara rağmen, bütün nüfusu 50 bin olan devletlerin olduğu yer kürede, 50 milyona yaklaşan nüfusuyla hâlâ medeni dünyada hak ettiği yeri alamamış ise, bunu engelleyen birçok nedenin başında bu iç çekişmeler, siyasi çatışmalar, aşiretler arası kavgalar, kan davaları ve ihanetler vardır. Kürd tarihinin bu dramatik sayfaları ne yazık ki yeterince araştırılmamış, üzerinde durulmamıştır diye düşünüyorum. Oysa bu sayfaların tek tek çevirip incelenmesi ve gözler önüne serilmesinde büyük yarar olduğuna inanıyorum. Bu Beko Ewanlar, bazen Hamidiye Alayları, bazen Yêzdanşerler, bazen Hain Qasolar ya da Alişer ve eşi Zarife'yi kalleşçe öldüren Rehber ve Zeynel adlı ihanetçiler, bazen korucu orduları, bazen da ilkel çağlardan kalan anlayışlarla birbirini boğazlayan aşiret liderleri olarak karşımıza çıkmaktadır. “...Kısacası hangi olaya el atarsak, altında bilgisizliğin dini dar görüşlülüğün doğurduğu yıkımlar, bunlardan doğan bölünmeler ortaya çıkar... Babanlı Ahmet Paşa'yı amcası Mehmet Paşa ile kardeşi Abdullah Paşa yıktı. Bedirxan Bey'i ise Osmanlı ordusu değil, Yêzdan İzeddin Şêr yenilgiye uğrattı.“ (M. Emin Zeki, Kürdistan Tarihi, Beybun Yay.) Şeyh Sait'e karşı savaşan güçlerin büyük bir kısmı Kürt aşiretleridir. Onu ihbar edip yakalatan en yakın akrabası Kaso (Qaso) bir Kürt'tü. İdam kararını veren mahkemenin üyesi Ali Saip'de yine bir Kürt'tü.
[img]http://www.rizgari.com/images/Komalyayinlari_HaverkanSultanlari1_manset…]
Hurşît Mîrzengî - Ristemê Zal
„Dastan“
“Çiya ye, çiya gane, huner e ji milan e , piling e piling der e şer e, şer hüner e“. Ji heybeta vê hevoka Ristem, çîrîn kete deryanî kişandî rexşe rexşanî, kişandî ber gurgedanî mehsek lê danî toz u xûbar je anî teng û bengê xelebendê zîvîn şidandî, destê çepê di kenar da hilda, destê rastê avête gurzê batmanî, deranî ji kerxanî ji çerxanî, danî ser pilana xwe danî. Ristem lînge çepê kire singê sepetê, linge raste kire sîngê sedefê, bazdana zînê dewletê. Ristem got: “Ya bi daxwazê hemî ewliyan lîngen we li ser milên min, destê min li ser hemiyan e.“ Ristem erd li ber lingê Rexşê Belek dihejîn e di tewîn e, xenîmê heftsed bajarê kufar zengaîn e. Erd li ber lingên Rexşê Belek dibe mij û dûman e , mij û dûman digire binê ezman e. Gava Ristem gurzê sêsed û şêst û şeş batmanî bi destê çepê dihejîne, bi destê rastê diweşîne, agîr ji ber xelekê gurzê dirjîne.
Ristem xatir ji êl û eşîrê xwest û di sê roj û sê sevan de, gihîşt gaza ciyayê Helewendê, pozê diyar. Ji wî diyarî, deşta Helewendê li xwarê fena mehfûrek bajarê Sinê li binê lingên Ristem dixuya. Ristem bi gurzê xwe, bi heqiba xwe ya bi gulik û gulbend ve, li ser pişta Rexşê rewan bû, awirên wî fena awirên şêran, pêlavêtina dilê wî mina pêlavêtina derya, rabûn û rûniştina qefesê sûnga wî fena rabûn û rûniştina sînga dêwan bû. Hilm û mijê di poz û bêvla wî de diavêt, mîna mij û morana ciyayên bi ba û baran bû. Xwe bi xwe, bi dengekî bilind got: „Lawo Silo xwe ragire, lawe Zal, neviyê Dal ji te re hat. Ez ê bajarê Helewendê wêran bikim, dinyayê li ser serê te xopan ^z dêran bikim. Feleka te bibe heft weqi, ez nahêlim ku tu heft roj bijî. Ez ê wisa bînim serê te ku heya rojek diya hebe, dê dayika te bibêje: 'li min lawo, li min lawo. Li min porkurê, li min rebenê, li min evdalê, li min marûmê.' Dê bi wî dilê reşgirêdayî û liyan werw ser gora te.
[img]http://www.rizgari.com/images/Komalyayinlari_RistemeZal_manset2.jpg[/img]