Şerê Bê Perwerde,Teknolojîya New ra zî xêr nêveynen
Şerê Bê Perwerde,Teknolojîya New ra zî xêr nêveynen
Mudur Genç
[email protected]
Yew mude verê Estanbol de yew kombîyayiş mîyannetewî verazîya. Na kombîyayiş de pêro profesor û merdim zanayê(Bilim adam?) amêbî yewca.ê merdiman zanayo o ca de yew çî e?kera kerd, va ke serra 2005 de însanatê ?îfrê genetîka merdim kerd a,”ma o ?îfre veyna”.tîya ra pey heme nêve?î verê yenî zonayi? û tedarek nê nêwe?î zî yena girewti?.yew wext ra pey însan pê nêwe?î nêmiren,ê ke bimirî zî pê travma û welecex(Kaza) ra mirenî.yew profesor zî o kombîyayi? de va ke des-pancês serran ra pey ,pê na teknolojîya newa emrê însana sewpancas-d? sêserr bena derg.
Seba ameyox însanatî yew teknolojîya zaf hewl îcad kerda.welakîn tede yew talike zî esta,eger tikê merdim biwazî seba menfeeta xo ê teknolojî bixebetnî,o wext felaketa gird yena sarê dinya ser.feqet eger hewlbîyayi? însanatê sero bixebetnî na gava inasarên seba însanatê yew qezenca-yew newayîya zaf rinda .
Dinyade teknolojîya newê zaf lez ha ver ?ina.her roj tewir tewir hacetê newê îcat benî seba xizmeta însana.dinyade pê qompûter(Bilgisayar) û înternet yew demo newe bi a.dewletên Ewropa,Emerîqa,Çîn,Japonya û Hindîstan demo newe de serê nê gurîy ûncen,ina xus?s de zaf mesafe zî girewta.ê dewletên bîn zî gorê xo na teknolojîya newê ra zaf hewl fayde veynen.
feqet her çar parçê Kurdistande ?arê kird, sey ?arê bîn nê?kenî na teknolojî ra yew fayde veyner. ?arê Kird sed hewtay (%70)ra zêde dewe û mazra(Gomê) de cuwîyenî,zaf dewê bê dibistan û mektebê na semed ra qicê Kirdu perwerde nêbenî.wexta merdim Bê wendi? û nu?tu?ib na dinyade ne xo ra,ne yewna ra faydê ci nêbena.?arê Kûrdistana ba?ur nê serran peyinande di hebê ûnîversîtê kerd a.seba ameyox ?arê Kird yew gava girda,welakîn rojhelat û vakûr na xusis de zaf tepîya mendî.
Serra 1984 ra nata Dewleta Tirk ?arê Kird sero gorê 20 serr yew ?er o lêy?in û gemar ramit.Dewan de dibistan pêro qefelnay, qicê kirdu nê?key mekteb biwan,nê q?cê ke no 20 serr mîyande bîy(amê dinya) humare înan mîlyon ra zafî, pêro bê perwerde mend.seba yew millet no hal yew felaketa.merdim bê perwerde ra her gureyo xerab û nêbeye yeno na semed ra ?aristanan Kûrdistanra heta metropolan Tirkîya çi gureyo nêbeye esto nê qicê winasî ha tedê.Dinya ?îfrê genetîka însan veyna,welakîn bi mîlyonan qicê Kirdû rî mektêb nêveyna.qe yew alaqê înan derheq teknolojîya newê ra çinîyo.
?arê Kird ?aristanan Kurdistande heta nika dibistanan û mekteban de qompûter sero perwerdebîyayi? nêdî.Ewropa de pêro mektebunid qompûter esta û pê qompûter perwerde benî.keyê her Ewropayicid miheqeq qompûter esta.welakîn tikê Kird dîaspora(tever) na xusis de zî zaf tepîyay.tikê Kird welatde yew deway Kûrdistan de senî cuwîyên,ortê Ewropade zî in away,qe nê bedilîyay.mîyan îmkanan Ewropa de bê kar heyatê xo ramen.
ayê ke qompûter û înternetê înan esta pêroyîn zî sîtê kerd a.sîtê Kirdû zaf rind xemelnayê tewir tewir rism û namê panay. Welakin nu?tu? înan de qe yew qal(nu?t)ê aqil,zonayê çinîya,pêro kifir,kîn û nefret nusen. kamyew sîte kerd a, zerey xo tede veng kenî pêro k?f?r-neng-nehl çînên yewbîno.îtara zî ma zanî ke esti? teknolojîya newê,qompûter û înternet têna bes nîya.gereka merdim bizanî ke na hacet seba menfeeta xo û milletê xo bixebetnî.
?arê Kird,eger seba menfeeta ?arê xo nê sitêyan internet bi xebetnî ez bawer kena na dinyade çew sey ?arê kird bi awantaj nîyo.mîsal sîtê Tirku têna Tirkî û Engilîsî nusen,welakîn sîtê kûrdî, vakûr Kûrmancî,Kirmanckî(Dimlî),Tirkî ,Almankî, sîtê ba?ur Kûrmanci,Soranî,Engilîsî û Erebi , ê Rojhelat Kûrdi û Farsî,ê ke asya a orteyinde Kûrdî,Orisî,Arminkî û ê ziwanan bînan ra nusen,Kirdê Ewropa e?kên heme ziwanan Ewropa ra binus.na pêro zengînêya seba ?arê Kird.feqet ?arê Kird yew wext pê çuwa(zope),kerra û sîlih yewbînan de ?er kerdin,nika zî pê înternet yewbînan de ?er kenî.
Ewropa de çand, huner , spor û wendi? sero zaf îmkan estî,seba perwerde bîyayi? qican,eger ?arê Kird biwazî e?kenî buroqratûn yew dewlet îta de hedre bikerî.welakîn zaf kêm yew xeyle Kirdû nê îmkano seba amêyox qican xo û welatê xo hedre keni.no tewir zî Kird tim teknolojî ra pey de manenî. Profesor û merdim zanayê ?arê xerîb nikay pê teknolojîya newê însan verazen,yew medenîyet o newe kenî a. ?arê Kird zî gereka yew demo kilm de b? elîmo na teknolojî û seba hewlêya milletê xo b?xebetnî.wa herkes rind bizano ke no awa K?rd cayk nêresên .
