بازبدە بۆ ناوەڕۆکی سەرەکی
Submitted by Anonymous (Pesend ne kirin) on 6 March 2012

Şalvar Kürtlerinmi ?
Seksenlerin ortası ve patronumla üç arkadaşını gezdiriyordum.Kış mevisiminde iki haftaya sıkıştırılmış bir gezi planlaması idi.Kısa keseyim Ankara dan çıkıp Kürdistan ın bir kaç ili ve derken akdeniz şeridi ve İstanbul dan geri Almanyaya yolcu ettim.
İşte bu gezi sırasında Kürdistan da şalvarlı insanları görünce Bende çok bilmiş edasıyla,
Bu pantolunlar Kürdlerin milli giysisidir dedim.Derken Adana mıntıkası na geldiğimizde Kürdistan dan daha çok şalvarlı insanla karşılaşır olduk.Neyse Mersin Tarsun silifke vesaire derken şalvarlıların sonu bir türlü gelmiyor.Artık dua eder oldum inşallah unutmuşlardır diye !
Şimdi bizde sadece ihtiyarların bir kısmı giyerken bu herifler çocuğuna kadar şalvar giyiyorlar.
Bir ara bayağı şakacı olan patronum gülerek bana ; Kürdistan dan çıktığımızı sanıyorum ama hala şalvarlıları görüyorum.Bende şaka olarak doğrusun burası Kürdistan değil ama bir gün kurarsak şu Akdeniz sahillerinide bu sefer biz onlardan alacağız.Bari şimdiden alışsınlar şalvara dedim.
Daha sonrada cidden bende bu işten pek anlamadığımı söyledim.Neden buralar bu kadar şalvar giyiniyor acaba ?

Başımdan geçen hikayeden sonra acaba şalvar kime ait sorusunu kendime sorduğum olmuştur.
En sonunda bizden başka şal u şepik diyen varmı ? Varsa ortağız , yoksa bize aittir diye kestirip attım.Hayatımda şalvarı bir tek hafta İstanbulda giyinmişliğim vardır.Şimdi alaka ne ? İstanbul boğucu ve insanın canı yapış yapış oluyor.Şalvar gerçekten rahat bir giysi idi.Birde giyimim İstanbulların bayağı ilgisini çekiyordu.Almanların o dönemki meşhur gömleği seidensticker ve ayaklarda italyan ayakkabısı artı bizim şalvar.Sima ise parlak ve kumral saçlar hiçte Kürde benzer bir yanım yok.Köylüyede benzemiyor ama şalvar giyiniyor.Birde İTÜ ye şalvarla gidip birini ziyaret etmem ise işin finali oldu.

Koçer bir aileden olmama rağmen o yaşamı misafirlik düzeyinde yaşadım.Bu nedenle öyle at falanda bilmem.Arasıra bindiğim olmuştur ve O da bir yerden bir yere giderken.Bazen de yaylada düze ininceye kadar Amerika nın Mustangları gibi başı bozuk bırakılan atlar düğün günlerinde lazım oluyordu.O nun veya bunun atı farketmiyordu.Her genç ve hatta biz çocuklar bile ellerimizde tuz tabakları ile atları yakalamaye çalışıyorduk.Hele düğün konvoyuna tek başına bir ata binip girmek resmen şehirlililerin araba ile hava atmasından daha beter bir hava yaratıyordu.

Şimdi Kürdler iyi binicimidir ? Bunu bilmiyorum.Ama Arap atı diye bilinen atların Kürd atları veya Kürd atlarından üretildiği bizce biliniyor ama dünya bilmiyor.Mesela Hemdani ilk aklıma gelendir.
O zaman Kürdlerin iyide binici olması gerekiyor.Mesela isimleri Subartu olarak bilinen Kürdlerin ataları atlara bağlılıklarından bu ismi almış olamazlarmı ? Neyse günümüze gelirsek köylülerin iyi binici oldukları söylenemez.Belki tek tük insan olabilir ama genelde böyledir.Peki ya Koçerler?
Adamlar atla doğmuş ve atla büyümüştür.Mesela bizim ailenin at merakı ve o dönem cins atların sayısı epey fazlaymış.Bunların meselesi bitmezdi bir türlü !

Usta binici denilirken benim aklıma ilk gelen kazaklardır.Adamlar atların akrobatlarıdır.Zaten onların savaştaki ustalıklarıda bundan ileri geliyor.Birde hunluların geceli gündüzlü atlar ile orayı burayı talan etmeleri ikinci aklıma gelendir.Kürdler bu işin neresinde acaba ? Bunu bilmiyorum ama o kadarda kötü binici olduklarını tahmin etmiyorum.

Acaba şalvar ile ata binmek cildi tahriş edermi ? Olabilir.Aklımda Fizikten kalan sürtünme ile çıkan enrjinin ısıya dönüşmesi gibi bir şeyler kalmıştı.Fakat yinede halimize şükür.Peki ya Kızılderililer ne yapıyordu ? Adamların önde ve arkada birer küçücük perdesi vardı.Hepsi bu!
Hemde eyersiz !...

Aklıma birde eski firarlar geldi.Hepsi atlı firarlarmış.Bazen ser xeté ve bazende bıné xeté gider gelirlermiş.Fakat çoğunun resmine baktığımda pantoluna benzer bir giyim giydikleri dikkatimi çekiyordu.Acaba bu nedenlemiydi ?

Yani uzmanlığımın dışında bir olaydır.Benden fayda yoktur.Ama epey çelişki veya soru çıkar ve nitekim yazıda uzadığına göre lafa ne gerek ?

At derken aklıma gelen anekdotlar var.Bunlardan biri Milan aşiretinden olsa gerek , herneyse adam genç ve deli doludur.Çokda güzel atları vardır.En sevdiği atına bir gün babası bakar oğlum o kadar at dururken sen buna neden biniyorsun ? Bu at terestir.Darda bırakır seni diyor ama delikanlı dinlermi ? Bir gün atıyla epey uzaklaşmışken birden karşı tarafın savaşçıları buna doğru atlarını koşturuyor.Herifte son surat canını kurtarmaya çalışıyor ama atın teresliği tutuyor ve adeta devirden düşüyor.Delikanlı bakıyor olacağı yok atını aşiretin çadırlarına doğru sürüyor ve aşiret liderinin çadırına vardığı gibi dar nefes kendini içeri atıp aşiret reisinden Bext istiyor.
Bext istendiğinde adam öldürmek Kürdlerde alçaklığın en büyüğüdür.Aşiretin reiside kadınmış.
Zaten herifin liderin karşısında diz çökmesi ile süvarilerin çadıra girmesi nerdeyse bir oluyor.
Kadın elini kaldırıyor ve adamlarına delikanlıyı gösteriyor ve O bizim misafirimizdir.Kuzu kesin ve yemeğimizi yemedende gitmeyecek deyince artık herkes misafire hizmete koşuyor.Kadın delikanlıya oğlum gel böyle yanıbaşımda otur dedikten sonra gülümseyerek oğlum senin baban gün görmüş ve deneyimli bir insandır.Bu atın teres bir at olduğunu sana söylemedimi ? Delikanlı hayret ediyor ve babam söyledi ama normal şartlarda bu atı geçen at yoktu ve bende babamı dinlemedim diyor.Kadın getiriyor güzel birde at hediye ediyor ve delikanlıya bir kaç muhafız verip emniyetli mıntıkaya kadar uğurluyor.Tabiki bu aralarındaki husumetin bittiği anlamına gelmiyor.

Dediğim gibi atlardan anlamam ama bazen TV ye baktığımda alımlı gördüğüm bir at olur vaybeee şu atın güzelliğine bak dememle babam hevesimi kursağımda bırakırdı.Beygirdir O !
Yada şu ne tipsiz bir at dediğimde Ooooo bu xalis ingiliz atıdır der.Yada bir bakarsın vaybe bu at ne kadarda yaşlıdır der ben ise bakarım yanı başındaki öteki at ile arasında en ufak bir fark görmem.Demek Kürdler atlardan anlıyor ama ben değil tabiki !

efendim MP yazacak ve yazinin sonucu kurdler hakkinda pozitif bicimde bitmeyecek. bu mumkun degil. gunes batidan dogabilir ama MP nin ne kadar elestirirse elestirsin yazisinin sonunda kurdlugu positif bir cumle ile taclandirmamasi mumkun mu? degil ve bu gayet guzel bir seydir. yerden ve gokten en iyisini kendimize layik gordugumuzjn en saglam isaretidir. yazinin geride kalan yerleri ise nesnel olma ihtiyaci durust olma ihtiyaci icin ayrilmistir. bu da gayet guzel. simdi gelelim detaylara: galiba nikitin kurdleri anlatan kitabinda uc asagi bes yukari soyle bir lakirdi eder: bir arap atlari cok iyi yetistirir, ama iyi binici olmaya bilir. bir kurd sahane bir ati bir hafta icinde perisan eder ama cok cesur binicileri vardir. elbette bu niktinin bir hayli oznel gorusu, epey de romantik. gerci akli ve sabiri araplara aculugu ve tahripkar cesareti de kurdlere layik gormus ama etrafa bakinca benim de gordugum ne yalan soyluyeyim uc asagi besh yukari budur. tabbi bunlar degisebilen seyler. niktin baktiginda boyle olan kurdler gecmiste de boyle miydi? gelecek de de mi boyle kalacak? elbette bu mumkundegil. iyi binici olmak icin galiba bira ufak olmak gerekir. ne kadar gozu kara olsaniz da 1 90 boyunda iseniz 1 60 lik adam kadar at ustunde rahat duramazsiniz. fizik yasalarina aykiri bir durum bu. demek ki kazaklari veya mogollari veya kizilderilileri iyi binici yapan seylerden en basta gelen bedensel morfolji. geride bir de ogrenilmis yetenekler ile cesaret unusur kaliyor ki bunu uzun boylular da yapar ancak fizik yasasinin sinirlarina kadar. pederin iki muhtesem ati vardi/at hastasi idi. ben de atlara uzak tutulan tek erkek evlat. bu agir baskiya dayanamayip sadece yazlari ziyaret ettigim kurdistan da erken yaslarda at hirsizligi ile biniclik yeteneklerimi gelistirdigimi soyleyebilirim. beni egiten cikmadigi icin sadece deli cesareti ile basladim bu ise ve sadece bununla surdurdum. bu unusur ile varabileceginiz nokta tam da niktinin in tarifledigi yerdir. orya vardigimi soyleyebilirim. koyluleri de sasirtigimi ekliyeyeim (sehirden gelen bu oglan nasil olurda bizim koylu gencleri kadar iyi ata biner?). ancak butun bunlar simdi yildizlar kadar uzak. bel fitigi amelyatimdan sonra her ata bindigimde bel fitigi nukseder korkusu ile vucut tedirginlik refleksi ile degnek gibi oluyor, bu da atiniz tarafinda aninda hissedilyor, bu harmoni bozulunca ata binmem zevk olmaktan cikip sikintiya donusuyor. ata eyer vurmazsaniz baldiriniz da tahris olmaz. ciplak ata binenler bilir. ancak ciplak atla da uzun sefer yapilmaz. kizilderilier in baldrilari bu sebeple taciz olmamistir. salvar in cukurova ve yakinlarinda yaygin oldugu benim de yasayarak tanik oldugum bir durum ta alanya ya kadar yayilmistir, dogudan gelmis olabilir veya bize onlardan gecmiste olabilir. veya es zamanli bulunan bir seydir. her halukarda siyah salvar in  sel u sepikteki ozensiz salvar mi pantalon mu oldugu belli olmayan giyidigindede insan uzerine his estetik durmayan. fonksiyonalitesi de pek asikar olmayan seyin nerden geldigini kime ait oldugunu bile merak etmiyorum. bir tembellik ve ozensizlik urunu oldugu kesin. bulundugu ilk haliyle yasadigi da kesin. MMP kurdistan da kagniya tanik olmustur. bizim mintika da ot tasinirken one daha akilli olduklari yolu bulabildikleri icin okuzlerin onlarin ardina da daha guclu camuzlarin baglandigi kagnilarin tekerlerini hatirlatmak isterim. en son ben 1970 lerde bunlara binip ot tasidim. resimlerini de cektim. taa 1970 lere kadar yasayan bir teknolji /bunlarin yekpare tekerlerinden bahsedecegim. kurd koylusu bu iki yarim daire agacin yan yana getirilerek bir daire olsuturmasi ve bunun etrafina bu iki yarim daireyi turan bir demir cember gecirilmesinden ibaret en az 6 bin yillik teknoljiyi en ufak degisiklik yapmadan 1970 e kadar kullanmis. insana bu kadar zihinsel tembelik pes deditiyor ama belkide gozden kacirdigimiz bir sey var bu TUTUCULUKta, oysa bilyoruz ki MO 2000 yillarinda bile yekpare tekerin yerini daha hafif tekerler aldi. 1970 ler de ise elbette teker teknoljisi cok farkli bir yerde idi. izolasyon mu aptalik mi dusunce tembelligi mi nedir bu 6 bin yillik tenoljiyi hala 1970 lerde kullanmak? allahtan bolgeye biraz para girdi de dodge BMC kamyonlar veya traktirler  bu 6 bin yillik teknoljiyi bir iki sene icinde tarihe havale etti. simdi sadec benim asai pentax ile cektigim siyah beyaz fotigraflarda kaldilar. pantalon veya salvar teknoljisindede kurdlerin tutuculgu parmak isirtacak durumda. ancak isteyen tutucu olmayi secebilir, yeterki iste ulusal giysimiz sel u sepik! diye bold laflar etmesinler, unutmayin cok degil 19 yuzyilda kurdleri cizen rsimlere bakin, veya daha sonra tek tuk rasladigimiz kurd fotograflarina kurd erkek giysisi bugun bize sunulan milli giysi diye kabuletmemiz istenen den bir hayli farklilar. simdi yani bugunku sel u sepikliler kurd de 100 200 yil oncelikler pic mi? vesselam bunlar da giysi at meselesi, yanlisliklarimizi da mevzunun hafifligine verin. maksat biraz siyaset bataginin disina da cikmakti. yoksa milletin gotune basina taktigiyla ugrasmak dunyanin en ahmakca isi. birakalim TC bu tur ahmakliklarla debelensin. hurmetler HeK

Kendi yazınızda neden bu kadar kendinizle çelişebiliyorsunuz? Şalwar tabiiki Kürtlerindir ve biz Kürtlerden Yakındoğuya yayılmıştır. Mezopotamyanın yani Kürdistanın uygarlığın anası olduğunu ne çabuk unuttunuz? Her asli olanı başkalarına mal ederek bu hale getirdiniz bizi zaten! At'ta ilk defa Kürdistan,da ehlileştirildi ve ata binmenin (altlık) giysisi de şalwardır. Siz televizyonlarda modern at terbiyecilerinin ve binicilerinin NEDEN ŞALWAR GİYDİKLERİNİ (?) kendinize sormadınız mı hiç?

demek ki ata binmek icin poturlu salwar gerekiyrmus bunu da ogrenmis olduk. bir de kurdlerin her seyi uretip dagitan bir ahali oldugunu salwar bizden bu kesinmis baska? bu satirlari yazan bu tezlerinde ciddi ise ortada komik gorunen ciddi bir problem var demektir. yok ortam da biraz komedi bulunsun diye yazmis ise, guzel ama biraz daha islemesi lazim ornegin mezoopotamya nin en onemli bulgusu dilin abstrakt isaretlerle yaziya dokulmesidir bunu da kurdler mi buldu, sorulur mu kesin kurdler bulmustur baska iki 12 li sistemleri filan baska hamurabi kanunlarini? asagilik komplesinin bir tezahuru de olmadik iddalar ile bunu bastirmaktir kurdlerin asagilik kompleksine yakayi kaptirmak icin bir sebep mi var? bu dunyada hic bir kavim, hic bir kavim uyesi asagilik kompleksine kapilmayi hakketmiyor insanin en degerli yetenegi omuzlari uzerinde tasadigi kellesinin icinde hepimizden bol bol kullanabilecegimiz ancak hep az kullandigimiz cevher fazlasiyla var orda vesselam eger kurdler vaktiyle bu dunyaya epey katki sunmuslar ise ne guzel eger sunmamislar ise onlerinde sunmak icin koca bir hayat sonsuz imkanlar var kasmadan ilerliyelim salwarin ozensizlik urunu oldugu KESIN degil, benim bakis acim bastan sona yanlis olabilir hurmetler HeK

Şîroveyeke nû binivisêne

Plain text

CAPTCHA This question is for testing whether or not you are a human visitor and to prevent automated spam submissions.