Güney Kurdistan’ da, Parlamentar Sistem mi Başkanlık Sistemi mi ?

 Kurdistan’ un güneyinde, Başkanlık ve parlamento seçimleri yaklaşırken, seçim çalışma ve propağandaları da alabildiğince hızlandı. Yüksek seçim kurulu tarafından Kurdistan Parlamento seçimlerine ilk etapta 42 parti, örgüt…vs katılacağı açıklanırken, Kurdistan başkanlığına da 6 kişinin aday olarak isimlerini Yüksek seçim kuruluna ilettiği belirtildi. Güney Kurdistan’ da parlamento seçimlerinin 3 grup arasında çekişmeli ve çetin geçeceği belirtiliyor.  111 üyelik  Kurdistan parlamento seçimlerinin esas olarak, Kurdistan listesi ( PDK + YNK listesi)  ile Goran –Değişim- ( Eski YNK genel sekreter vekili Nuşirvan Mustafa’ nin listesi) arasında geçeceği tahmin ediliyor. Bu iki grubun dişinda Yekgirtu İslami Kurdistan, Komala Kurdistan, Parti Zahmetkeşanê Kurdistan ile Parti Sosyalisti Demokrati Kurdistan’ ın oluşturduğu Listê çaksazi u Hizmetgûzarî’ ninde Kurdistan parlamentosuna milletvekili gönderebileceği tahmin ediliyor. 111 üyeli Kurdistan parlamentosunda 11 üye Kurdistan’ da yaşayan azınlıklara kontejan olarak ayrılmış. 5 kişilik kontejan Asuri-kildani, 5 Üye Turkmen ve 1 üyede Ermeni halkı için ayrılmış.  Asuri-Kildanilere ayrılan 5 kontejan için 30 aday başvuruda bulunurken Türkmenler 20 aday, Ermeniler de 3 adayla seçim yarışlarına katılıyor. Güney Kurdistan parlamento ve başkanlık seçimlerine ; BM, ABD ve AB gözlemci göndereceklerini açıkladılar. 25 Haziran’ da yapılacak seçimlerin diğer seçimlerden çok farlı geçeceği aşıkar. Daha önce yapılan  parlamento seçimlerine YNK ve PDK rakipsiz katılırken bu kez zorlu rakiplerle karşı karşıya ve 3. dönem parlamentonun daha canlı ve etkin olacaği konusunda herkes hemfikir. Esas sorun Kurdistan’ da yapılacak başkanlık seçimleri ve Sayın Mesud Barzani’ nin rakipsiz aday olmasıdır. 25 Haziran da yapılacak başkanlık seçimlerinde, sayın Barzani' yi zorlayacak yada ona rakip olacak ciddi bir aday yok.Bilindiği 1. dönem Kurdistan başkanlığı parlamento’ da milletvekillerinin oyları ile seçilirken, 2. dönemde ise halkın oyları ile seçilmesidır. Kurdistan başkanlığına aday olan diğer 5 kişinin Mesud Barzani’ ye ciddi rakip olmaktan uzaktırlar. 2. dönem Kurdistan başkanlık seçimlerinin Kurdistan’ da parlamentar sistemi paypass etme ve onun yerine Başkanlık sistemini monte etme şeklinde değerlendiriliyor. Uzmanlar, PDK ve YNK politbürolarının Mam Celal ve Mesud Barzani’ nin başkanlığından toplanmasından sonra yapılan basın açıklamasında Mesud Barzani’ nin  Kurdistan parlamentosunda, Kurdistan başkanlığına seçilmeyi kabul etmeyeceğini, halkın oyları ile seçilirse başkanlığı kabul edeceğini ve aday olacağını açıklamasından sonra, Parlamento ve seçim yasalarında değişikliğe gidildi. Bağdat’ ta Başkanlık sistemine karşı çıkılırken, Hewlêr’ de başkanlık sistemi ! Kurdistan’ da yaşama geçirilen çok partili demokratik parlamento sisteminin bir toplantı’ dan sonra, hızlı bir şekilde yasal değişiklikler yapılarak, başkanlık yada yarı-başkanlık sisteme geçilmesi bir çok soru işaretleri de beraberinde getirdi. Kurdistan’ ın kuzeyinde bu tartışılmayacak, Sayın Mesud Barzani ve Mam Celal bu değişikliği uygun görüyorlarsa ! uygundur deyip eller ovuşturulacak. Bu da bizim realitemiz, Kuzey Kurdistan parti, örgüt ve aydın realitesi…. Sayın Mesud Barzani’ neden son anda ani fikir değişikliğine giderek, konun uzmanlarına danışmadan, Kurdistan’ da halkın oyları ile seçilecek kişinin, Kurdistan parlamentosuyla  yetki çatışmasına girmesinin kar ve zararları hesaplanmadan, konu komuoyunda yeterince tartışılmadan, kişinin verdiği ani bir kararla ( Burada bizim kastımız kişileri hedef almaktan ziyade, ani sistem değişikliğinin getireceği olumluluk ve olumsuzlukları tartışmaktır) sistem değişikliğine gidilmesinin doğuracağı sancıları felakete yol açıp açmayacağıdır.  Sayın Mesud Barzani daha önce, Parlamentoda, milletvekillerinin oyları ile seçilmeyi kabullenirken, bu kez tavır ve düşüncelerini değiştiren, etken ve etmenler nelerdir. Neden sayın Mesud Barzani durup dururken, Kurdistan parlamentosunda, halkın oyları ile seçilen milletvekillerinin oyları ile seçilmeyi kabullenmiyor ? Doğrudan, halkın seçimleri ile seçilmeyi şart koşuyor ? Uzmanlar, 3. dönem Kurdistan parlamento ve hükümetinin eskisi gib uzaktan kumanda ile çalışmayacağı, aktif ve şefaf olmak zorunda kalacağı, yeni dönemde, Güney Kurdistan’ da bütün dengelerin değişeceği yada değişmek zorunda kalacağına işaret ediyorlar. Yeni dönemde ; Halka hesap vermeyen ve çalışmalarında şefaf olmayan, YNK ve PDK politbürolarının, Kurdistan  parlamento ve hükümetinin yerine karar alma-karar verme döneminin tökezleneceği bir sürece girileceği ve bundan dolayı Sayın Mesud Barzani’ nin böyle bir karar aldığı ve bunun jet hızı ile onaylandığı üzerinde birleşiyorlar. Kuzey Kurdistan’ daki siyasi- politik  uzmanlar mı ? onlar henüz ‘’ Paşam Çok Yaşa’’ kültürünü aşamadıkları için bunu tartışma cesaretini gösteremezler !