Skip to main content
Submitted by Anonymous (not verified) on 20 April 2010

Islamin siyasallasmasi tarihsel olarak Kurdistanda hic bir dönem vucut bulmazken son dönemlerde siyasal islamin Kurdistanda hatiri sayilir bir duzeyde guc kazanmasi Guneyde ve Kuzey kurdistda hic te tesadufu degildir. Konunun neden ve nicinleri irdelendiginde her iki parcada da sömurgecilikle siyasal islamin paslasmalari ve onlarin yedeginde gelisen bir islami hareketin varligi saptamasini yapmak hicte zor olmasa gerek.

Kuzey Kurdistan´da Kurd medrese gelenegi Kurd ulusal kurtulus hareketinde cok önemli bir yere sahiptir. Yine Kurd ulus hafizasinin tasinmasi ve nesillere aktarilmasinda Kurd medrese gelenegi hallen hak ettigi yere oturtulamamistir. Kuzey Kurdlerinde siyasal islamin ciddi anlamda guclenememesi önundeki temel engelde Kurd medresesi gelenegi olmustur.

Kuzeyde 12 eylul sonrasi devlet destekli islami yapilarin yaratilmasi icin bir hayli calismalar baslatilmasi mederese geleneklerinin tasfiyesinede beraberinde getirmistir.

Yine 80 sonrasi Kuzeyde Hizbullah örgutlenmesinin yaratilmasi ve ve bu örgutlenmenin devlet adina siyasal cinayetler isleyen bir yapiya dönusturulmesi dusunuldugunde siyasal islamin Kurdistana yansimasi Kurd halk talepleri olmaktan cok Kurd ulusal taleplerinin bastirilmasinda bir unsur olarak olustruldugunu gözler önune serer. Devlet kontrollu hizbullah veya devletin tetikcisi hizbullah devlet denetimini zorlastiracak adimlar atmaya baslayinca yine devlet tarafindan "tasfiye" surecine sokuldu. Son iki yildir Kuzey Kurdistanda kutlu dogum haftasi adi altinda yapilan cok ciddi kitleseliklere ulasan sey ise görmezlikten gelinemez.

Kutlu dogum haftalari adi altinda yapilan etkinliklerde egemen olan guc yine hizbullahtir. Hizbullah siyasal cinayetler isleyen devlet tetikciliginden uzaklastirilarak farkli bir yerde mevzilendirilmeye calisiliyor. Yeni mevzilenme gelecekte Kurd ulusal kurtulus hareketi icin oldukca tehlikeler icerebilir. Bir hafta önce Diyabekirde istasyon meydaninda yapilan kutlu dogum haftasi etkinliginde yarim milyona yakin bir kitlenin aktif bir sekilde katilmasi ve yine bu etkinligin hizbullah etkinligi oldugu dusunulurse (ki öyledir) isin ciddiyeti dahda anlasilmis olur.

Yine Kurdistanda siyasal islamin sömurgecilikle paslasmalari ve sömurgeciligi birer hami olarak görmeleri gelecekte cok ciddi catismalarinda olacagi anlamina geldigi unutulmamalidir. Ki hele sömurgeci dusmandan birinin Iran islam cumhuriyeti oldugu ve bu dusman yapinin kendi denetiminde islami yapilar yaratarak cok seye oynadigi ve basarili oldugu da dusunulurse.

Kuzey Kurd hareketi islami kesimleri örgutlemekten yana hep bir handikap icinde olmustur. Bu gun hallen Kuzey Kurd hareketi Kurd islami cevreleriyle istenilir duzeyde iliskiler kurabilmis degildir.

Sayin Zagrosi Guney Kurdistan islami hareketiyle ilgili iki tercume yayinladi. Bu tercumeler okundugunda yaratilmak istenen seyin neler oldugunu anlamak hic te zor olmasa gerek.

Yinede biz islami hareketin Guney Kurditan´daki gelisimine bir göz atarak soruna farkli bir yaklasim sunmaya calisalim. Iran-Irak savasinin en sahsahli gunlerinde Iranin butun cabalarina ragmen Kurdistanda olusturulamiyan islami bir örgutlenmenin yine Guney Kurd siyasal hareketi eliyle ilk defa olusturuldugunu belirtelim. Guney Kurdistanda ilk kez leskeri islami adi altinda bir yapilanma olusturuldu yanilmiyorsam 82 yilindaydi. Bu yapilanma Irandan ciddi destek gördu. Zaten olusturulma asamasinda ki hesepta bunun uzerine Kuruluydu. Ama Kurd siyasal hereketi eliyle olusturulan hareket cok kisa bir zamanda Iran kontrolune girdi. Akabinde bu yapilanma cek edildi yani silahsizlandirildi. Guneyde siyasal islamin sahneye cikis miladi olarakta bu yapilanma sayilir.

Daha sonralari farkli isimler adi altinda islami harketler cikmaya basladi. El ensar,kommela ve yekgurti gibi hareketler akla ilk gelenlerdir. el ensar ilk elden tasfiye edildi. Komella ve yekgurti halen calismalarina devam ediyorlar.

Siyasal islamin Guneyde gelismesi sanildigi gibi cok guclu olmasindan cok Guney yönetimin basarisizliklariyla aciklmak daha dogru olur. Turk islam sentezi yaklasimin bas uygulayicisi durumunda olan Gulen hareketine kapilari sonuna kadar acan Guney yönetimi kendi zemininin kaymasina aslinda bir anlamda ön ayak oluyor.

Bugun durgun sularda tehlikeli paslasmalar olarak okunabilen Guney islami hareketi aslinda bir cok anlamda Iran ve Turk siyasal islam cevrelerinin derin sularinda kulac atarken Kurd sorununun cözumunde umettci yaklasimi katildiklari bir cok dis baglatili görusmelerde acikca savunuyorlar. 2005 secimlerinde ciddi varlik gösteremiyen islami yapilarin yine 2009 secimlerindede varlik gösteremedikleri bilinen seydir. Peki 20010 secimlerinde olan sey nedir. Asil uzerinde durulmasi gerekli olan sey bu olmalidir.

Guney Kurdistanda YNK-PDK ittifaki genis halk kitleleri tarafindan ciddi anlamda elestiriliyor. Yine bu yönetimin uyguladigi öngörusuz politikalar halk tarafindan kabul görmuyor. Gerek halen devam etmekte olan iki "devletli" yönetim ve yine bir cok olumsuzluklar halk kitleleri icinde tepkilere neden oluyor.

Guney Kurdistanda bilinen nedenlerden dolayi iktidari terk eden Goran önderligi ciddi bir muhalefet gelistirme basarisi gösterdi. Bu basari 2009 Kurdistan parlemento secimlerinde cikan sonuclarlada bir bicimde taclandirildi. Goran hareketi 2010 Irak parlemento secimlerinde her nekadar yerini korusada yani ucuncu bir guc olarak yinede istenilen basariyi saglayamadi. Goranin saglayamadigi basari islami hareketin basarisina dönustu gibi algilanan seye dönustu gibi görunuyor. Peki bu dogrumudur. Isin bu boyutu irdelenmelidir.

Bilindigi gibi Irak parlemento secimleri surecinde Goran uzerinde ciddi baskilar kuruldu. Bu baskilar bir bicimde Goran hareketine oy vereceklere kadar indirgendi. Guney yönetimin Gorana karsi uyguladigi baskilar cezalandirmalarla devam ederken halk kitlelerinde Goranin desteklenmesi durumunda devlet imkanlarindan yararlanmayacaklari dusuncesini guclendirdi. Bu baskilar YNK-PDK ye daha farkli bir tepkiyle döndu. Oda Goran hareketini deteklemenin suc sayildigi bir ortamda suc olmayan bir baska yapilnmaya oy verilerek islami hareketi muhalefet konumunda guclendirildi.

Islami hareketin gelisimi aldigi oy oraniyla orantili degildir. Islami hareketin aldigi oylarda buyuk oranda tepki oylari oldugu unutulmamalidir. Yine islami haretin butun atacagi atimlar gerek YNK-PDK tarafindan gerekse Goran hareketi tarafindan mercek altina alinmalidir. Islami hareketin derin paslasmalari desifre edilmeli Gulen haretinin babasinin ciftligi gibi hareket ettigi alanlar sinirlandirilmalidir. Yine Gulen hareketi denetiminde olan okullar ivedilikle devlet okulllarina dönusturulmelidir. Islami hareketin gelisimi demokratik yöntemlerle argumentlerinin ortadan kaldirilarak kesilmesi Kurd halki icin oldukca buyuk öneme haizdir.

Sömurgecilikle iliskili gelisen hareketler Kurdistana ic catismalar surecinin yeniden baslamasi icin tezgahlanan seyler oldugu tarihi tecrubelerle ortadayken önlemler almamak yarin hesabi verilemeyecek seylere dönusebilir.

Segi ve Selamlar

Anonymous (not verified)

Wed, 04/21/2010 - 00:53

Sevgili Hasan merhaba Kuzey Kürdistan da medreseler Kemalist rejim ile birlikte tasfiye edildiler. Dolayısıyla kuzeyde Demokrat parti ile gelen gevşeklik ile birlikte yeni bir evreye girdi.İşbirlkçi veya bastırılmış anlyışı hakim idi. Hatta öyle bir evre geldiki Her kim devlete karşı gelirse haşa kafir olur Yada kim Kürdçülük yaparsa dinden çıkar ! şeklinde devam etti. Bu zavallı ve herşeyden bi haber kürdler arasında kabul gördü Bir çok Kürd alimi ne yazıkki bastırılmış ve ezilmiş olduğundan direnme gücü gösteremediler. Bugün gelinen aşamada ise Kürdistan dindarları ikiye bölünmüşlerdir. Milli bilinci yakalayanlar BDT çevresinde iken yakalamıyanlar ise düşman elindedirler.Oy bazına baktığımızda ise Kürdistani düşünenlerin sayıların düşmanın elind olduklarından fazladır.Ha Amed de yarım milyon insan toplanmış Peygamber (s.a.v) hayranları denildiğinde inanan Kürdün gitmesi elbette normaldir.Bundan Hizbullah gücü çıkartmak yanıltır. Peki Kürdler İslam denilince başkalarının ardı sıra yürümek zorundamıdır ? Elbette değildir.Peki ne yapmak lazımdır ? Millete İslam denilince düşmanın ve özellikle zalimin arkasında yürümek değil karşısında durmak olduğunu anlatabilmek lazımdır.Bu yapılmıyor , onun yerine müslüman kürdlerin inançlarına ve değerlerine hakrate ediliyor veya saygısızlık yapılıyor. Sonuçta kendi sürüsüne saldıran kurt misali giren bir çoban bunlar neden kaçtı sorusunu sorma durumunda olmamalıdır. Belki dikkatini çekmiştir, Her Gerilla nın cenazesi yıkanıp, kefenleniyor. Sonrada kılınan namaz ile defin ediliyor.Bunu yapan halktır.Halbuki gerek Gerillada ve gerekse prtide hakim anlayışın diyalketik ve tarihi meteryalizm olduğunu,daha net söylersek Ateizm olduğunu herkes biliyor.Peki buna rağmen neden ihtiyaç görülüyor ? Demek halkın inandığı bir inanaç vardır. O gerilla eğer Alevi ise bu seferde cem evinden kaldırılıyor cenazesi. Yani bir inanaç meselesidir bu ! Aklıma gelmişken Orhan Doğan ın cenazesindede büyük bir sayıda çarşaflı kürd kadınları vardı.Gerek kürd ajansı ve gerekse türk ajansı haber değeri büyük gibi(!) öne çıkardılar.Bir anlamda buna Öcü görmüş gibilerdi demekte daha doğru olacaktır. Mesela Türklerin ve Kemalsitlerin Ankara da düzenledikleri bir takım gösteriler oldu.DTP li Sırrı Sakık resmen ordan kovuldu.Onlara yamanmak için gayret edip kovulacaklarına kendileri böyle bir miting Amed te düzenleselerdi o yarım milyon insan yine orda olacaktı.Miting ve gösterilerine baktığımda başörtülü yani Hicaplı kadın sayısı en çok DTP de vardır.Bu her gösteride böyledir. En son bir bayan Belediye reisi kutlu doğum haftası dedikleri bir toplantıya katılmıştı.Resimlere baktım başı açık bir şekilde gitmiş ve dinliyor.Bu bana Türk Kemalistleri andırdı.Hiç gitmese dah iyidir. Neyse mesele uzadıkça uzadı.Lakin KDP yi kuran Melle Mıstefa Berzani gibi bir Melle ve hatta Mücahidin partisi eğer İslami yekgurti veya İslami isimli başka bir hareket karşısında oy kaybına uğruyorsa düşünmesi lazımdır.Neden? Kendileri nedene yanıt bulursa sorun yoktur.Bulmazlarsa buda onların sorunudur. Selam ve saygılarımlar

Merhaba kek Mehemed. Sorun Kurd kitlelerinin dini inanci olarak ele alinirsa söylenecek sey cok farkli olur diye dusunuyorum. Tartisilmasi gerekli olan sey siyasal islam diye adlandirilan ama islamla alakasi olmayan seyle Kurd kitlelerinin farkli yerlere kanalize etme cabasinin desifre edilmesidir. Dikkat edersen Kuzey Kurd hareketinin bu konuda pekte basarili olmadigini bende söyluyorum. Yani Kurd hareketi kendi inancli insanlarini örgutlemekten yana pek basarili sayilamaz. Turk islam sentezi cercevesinde Kurdler örgutlenmek isteniyor. Benim dikkat cekmek istedigim seyde budur. Turk devleti bugun gerek Gulen hareketi vasitasiyla gerekse kendi direk iliskileriyle Kurdler icerisinde siyasal islami gelistirmek cabasi icindedir. Yine bu siyasal islam argumentiyle Kurd sorununun ici bosaltilarak sorunun cözumunde islam kardesligi ön plana cikartilmak isteniyor. Benim kimsenin dini inanclarini tartisma gibi bir durumum olmaz olamaz. Diyarbekirde son iki yildir yapilan kutlu dogum haftasina katilan halklada bir sorunum olamaz. Fakat bu tur organizasyonlarda birde arka bahce denen bir sey oldugunu sende bilirsin. Benim tartismaya calistigim seyde bu arka bahcenin kendisidir. Yani organizatörlerdir. Bilmem bu organizasyonlarin organizatörleri konusunda bilgi sahibimisiniz. Benim sahsen inanc sorununu tartisma gibi bir durumum gercekten yok. Seninde belirtigin gibi bizler bu konuda uzerimize duseni yapsaydik belkide daha farkli seyler olabilirdi. Ama ne yazikki bu konuda hepimiz sinifta kaldik. Umud ederimki Kurdler bu konuda kendi asli unsurlariyla örgutlenir ve herturlu sömurgeci mudahalelerden kendilerini koruyacak duruma gelirler. Kurd muslumanlarin örgutlenmesinden daha dogal bir sey olmaz,lakin bu örgutlenme Kurd ulusal kurtulusunun yaninda oldugu oranda anlamlidir. Seninde bildigin gibi din ve islam adi altinda Kurdlerin yillarca farkli mecralara yönlendirildiklerini hep beraber görduk ve farkli mecralara yönlendirmelerde bizlere bir yarar saglamadi. Solun gecmiste yaptigi yanlislar elbette bizlere pahalliya patladi ama bugun farkli bir tekerur nerden gelirse gelsin karsi durulmalidir. Siyasal islam ve islam farkliligi aciga cikarilmalidir. Islam ve siyaset iki tezat seydir. Galiba bende uzatmaya basladim sanirim. Selam ve Saygilar

Kek işte mesele tamda anlattığın gibidir.Meydani boş bırakırsak Çılmo Feto veya Hızbi kontra cirit atar.Halbuki onların ne mal olduğu ise malum! Selamlar

Add new comment

Plain text

CAPTCHA This question is for testing whether or not you are a human visitor and to prevent automated spam submissions.