بازبدە بۆ ناوەڕۆکی سەرەکی
Submitted by Aso Zagrosi on 5 Gul 2013

Aso Zagrosi

Bugün yazacağım küçük makaleye kışkırtıcı/sinirlendirici bir başlık olan „Beluçiler de Kürd“ başlığını koyuyorum.

Biliyorum bu başlık bir çok Kürdün hoşuna gitmeyecek.

Başlığı gören bir çokları „Aso dünyayı Kürdleştirecek!!“ diye tepki gösterirler.

Zazaların, Êzîdîlerin, Kurmançların, Soranların, Goranların Kürd olup olmadığı, hatta Kürdler diye milletin var olup olmadığı çeşitli çevrelerce empoze edildiği bir ortamda “Belucilerin Kürdlüğünü” gündeme getirmek pek akıllıca bir şey değil.

Yüzyıllarca Kürd olduklarından, millet olarak tarih sahnesinde silinmek amacıyla soykırımlara uğrayan Kürdlerin, lehçelerinden, mezhep ve dinlerinden farklı milletleri çıkarmanın moda olduğu bir dönemde Belucilerin Kürdlüğünü gündeme getirmek bir çok çevreyi rahatsız edecektir.

Ben de bugün kaleme alacağım bu kısa makale de biraz daha sinirlere dokunmaya çalışacağım.
Aslında çok acı ve trajik bir durum. Onlarca yıldan beri Kürd tarihi ile ilgileniyorum, Kürd tarihine ilişkin bulduğum her şeyi okumama rağmen yeni verileri gördüğüm zaman Kürd tarihine ilişkin ne kadar az şey bildiğimi ve nasıl bir cehaleti yaşadığımı fark ediyorum.

Bir de okulda kendi tarihini ve dilini öğrenmeyen, çocuk yaşlarında sömürgecilerin tarihini kendi tarihi olarak öğrenen Kürdleri düşündüğümde felaketin boyutları daha da derinleşiyor.

Fazla lafı dolandırmadan konumuza gelelim..

Şerefxan Bitlisi’nin Şerefname’si Kürd ve Kürdistan tarih çalışmaları açısında sahip olduğu önemli yeri tartışmaya gerek yok. Şerefxan sayesinde tarihimizin belli bir dönemi hakkında önemli tarihsel bilgilere sahibiz.

Mela Mahmudê Beyazîdî, Kürdistan Tarihini Şerefxan’ın Şerefname’yi bitirdiği(1597) tarihten bin sekizyüz yıllarının sonlarına kadar kesimini yazmış ve A. Jaba’ya teslim etmişti.. Fakat ne yazık ki Mela Mahmudê Beyazîdî ‘nin “Kürdistan Tarihi” adlı eserinin önsözünün dışında elimizden bir şey yok. Eğer bu kitap bulunsa Kürd tarihi araştırmaları konusunda bir devrim olacak ....Yani söz konusu olan Kürdistan tarihinin 400 yıllık bölümüdür. (20. Ve 21. Yüzyıl Kürdistan tarihçileri konumuz olmadığından dolayı geçiyorum)

Türk, Arap ve Fars sömürgecilerinin Kürd ve Kürdistan tarihine karşı giriştikleri vandalizme rağmen her gün yeni kaynaklar ortaya çıkıyor.

Bu kaynaklardan biri de “KURDGAL NAMEK”tir.*

Kurdgalname, Kürd tarihi için Şerefxan Bitlisi’nin Şerefnamesi kadar değerli ve paha biçilmez bir eserdir.

Kurdgalname’yi Kürdler ortaya çıkarmadı. Kürd tarihçilerinin bu konuda hiç bir rolleri yok.
Bundan dolayı eğer bazı arkadaşlar “Aso dünyayı Kürdleştirecek!!!!” gibi iddialarda bulunurlarsa benim hiç bir katkım yok..

Kurdgalname’yi bulup ortaya çıkaranlar Beluci aydınlarıdır.

Beluçi aydınları Kurdgalname’yi Kürd ve Beluçi tarihi için bulunmaz “bir hazine” olarak görüyorlar.

Kurdgalname 1659/1660 yıllarında Axwend Mehemed Salih Zengene Beluç tarafından kaleme alınmıştır.

Axwend Mehemed Salih Zengene Beluç , Kurdgalname’de Beluçilerin Kürd asılı olduğunu olduğunu Medler, Haşemitler, Yünanlar, Eşkaniler, Sasaniler, Hintliler ve İslami döneme dair Beluçi Kürdlerin üzerine duruyor ve çok değerli bilgiler veriyor. “Beluçi Kürdleri” tabiri bana değil, yazara aittir.

Aslında bu kitabın bulunuş tarihi çok eski. 1943 yılında Beluçi aydınlarından Mir Nesirxan Ahmed Zeyi, hükümet adına Beluçistan’nın Sorab kazasında vergi toplamaya giderken Kurdgalname’in bir elyazmasını Qazi Xewisbexş olarak da tanınan Qazi Abdulhamid’in evinde buluyor. Mir Nesirxan Ahmed Zeyi, Qazi Xewisbexş’ten kitabı istiyor, fakat Qazi vermiyor. O dönemlerde kopi yapma imkanı olmadığından dolayı Mir Nesirxan kitabın orjinalını olduğu gibi bir nüshasını elyazısıyla çoğaltıyor ve 1988 yılında Pakistan Beluçistan’ın başkenti Quetta’da iki cildin birini “Beluç ve Beluçistan Tarihi” adı altında basıyor.

Mir Nesirxan 1991 yılında Beluçi Akademisinin yardımıyla Kurdgalname’nin Farsçasını Beluçistan Başkenti Quetta’da yayınlıyor. Kurdgalname 1994 yılında Urduce’ye çevrisi yapılıyor ve yayınlanıyor.

Mir Nesirxan kitaba yazdığı önsöz de “Kurdgalnamek, tarihçi Axwend Mehemed Salih Kurdi Zengene Beluç tarafından 1659 yılında yazılmıştır. Yazar kitabın birinci bölümünde kendi aslını Kürd Zengene aşiretine bağlyor. Zengenelerde Bud aşiretinin bir kabilesidir. Ayrıca yazar Braxoyi Kürdleriyle olan akrabalığını gündeme getiriyor. Yazar bu iki kabileyi Bud’un iki oğluna “Braxim” ve “Zengan”a bağlıyor. Bud’un kendisi ise Med Kral’ının 7. Oğluydu.

Bu kitap aslen Kürd ırkından olan Beluçilerin tarihini irdeliyor............ Kurdgalname’ye göre Beluçi Kürdleri daha sonra eski Beluçistan’a gelip yerleştiler........”(sayfa 21)

Beluçistan Başkenti Quetta Üniversitesinde öğretim görevlisi olarak çalışan Nadir Qemberani Kurdgalname’ye yazdığı önsöz de “Kurdgalname, Beluçileri büyük Kürd milletinin bir parçasıdır. Çünkü, Beluçilerin içinde var olan aşiretlerin aynı isimle Kürdler içinde varlar. Hatta bugün Beluçiler içinde büyük bir aşiret var “Kürd” ismiyle tanınıyor. Axwend Mehemed Salih 400 yıl önce bu kitabı yazdı... Orta Doğunun ve İran’ın o dönemki faciaları ve tarihi olaylar bugün de yaşanıyor”(sayfa 28)

Dr. Nasir Qemberani yazdığı önsözünün devamında Beluçiler ve Kürdler biri doğuya diğeri ise batıya yöneldi. Bugün Beluçiler İran, Afganistan ve Pakistan arasında bölüştürülmüş; Kürd ise Farslar, Araplar ve Türkler arasında bölüştürülmüş ve aynı akibeti yaşıyorlar.

238 sayfadan oluşan Kurdgalname Kürd ve Kürdistan tarihi için bulunmaz bir eserdir. İmkanlarım dahilinde çeşitli bölümler halinde özetleyerek okuyuculara sunacağım. Şimdilik Şeyh Ubeydullah Nehri’ye dönüyorum.

*Kurdgalname’nin ilk cildi Hiwa Muhamed Zendi tarafından “Sorancaya” çevrildi ve 2012 yılında Aras Yayınları tarafından Kürdistan’da basıldı.

    Meso Celik Allah sana saglik ve uzun omur versin,Übersetzung anzeigen vor 9 Stunden · Gefällt mir nicht mehr · 1   Deré Derin Kurdgalname kitabini bulma sansimiz var mi?Übersetzung anzeigen vor 9 Stunden via Handy · Gefällt mir nicht mehr · 1   Aso Zagrosi Merhaba Deré, kaynağı vermiştim. Güney Kürdistan'da bulunur. Silav vor 9 Stunden · Gefällt mir   Deré Derin Turkce ya da kurmanci yokmu? , guneyde soran lehcesi kullaniliyor. okusam bile anlamam Übersetzung anzeigen vor 8 Stunden via Handy · Gefällt mir   Aso Zagrosi Çevirmek lazım. Bu kitabın iki cildini Kurmanci ve Türkçeye çevirmek şart. Umut ederim böyle bir imkan olur. Silav vor 8 Stunden · Gefällt mir   Deré Derin Spasdarim mamoste. vor 8 Stunden via Handy · Gefällt mir nicht mehr · 1   Meso Celik Baluchistan never been a part of Pakistan, http://www.youtube.com/watch?v=APFjLzE_tfQ German Tv Documentary about Great BALOCHISTAN www.youtube.com Balochistan Documentary Marri, Bugti, Buzdar, Mazari, Mengal, Rind, Bizenjo, Has...Mehr anzeigen vor 8 Stunden · Gefällt mir · Vorschau entfernen   Memyan Nemir dest û mejûyê te saxbin memoste Aso Zagrosi vor 8 Stunden · Gefällt mir nicht mehr · 1   Selahaddîn Mih'otulî çağımızda Bir halkın, başkabir adla bilinen diğer bir halk arasında ki akrabalığı sadece dillerinde ki benzerliklerden veya idialarla belirlenemez. Eğer bu mümkün olsaydı Farsların da Kürd olması söz konusu olurdu. Hiçbir bilimsel değeri olmayan 2-3 yüzyıllık rivayetlere göre yazılmış bazı kitaplara bakarak bu konu hiç açıklanamaz.Kimlerin Kürt olduğu ancak arkeolojik ve Fiolojik veriler belirler. Aryanîk dilin lehçelerin(Avrupa dilleri dahil) konuşan onlarca halk var. Ancak bu dillerin anacını temsil eden Kürtçeyi konuşanlar sadece Kürtlerdir. Sadece Kürtler Kürttür.Übersetzung anzeigen vor etwa einer Stunde · Gefällt mir · 1   Aso Zagrosi Kek Selahaddin bu yaklaşımınıza katılmıyorum. Çünkü, Kürd ve Kürdistan araştırmalarına yardımcı olacak bir yaklaşım değildir. Bir kere Kürdlere ilişkin anlatılan hikaye, destan, masal ve miteolojik olayların hepsini başka bilim dalları ışığında değerlendirmek lazım. Örneğin Heradot'un Medler hakkında yazdığı makale büyük oranda mitolojik verileri içeriyor. Bugüne kadar bir Kürd bu konuda bilimsel bir araştırmaya girmedi. Başka halklar bunu yaptılar................ Kek Selahaddin, siz Kurdgalname'yi okumadınız ve kitabı reddetmeye başladınız. Bu yaklaşım doğru ve bilimsel bir yaklaşım değildir. Ben kitabı okuduğumda kayıp olan Kürdlerin tarihine ilişkin bir dizi tarihi bilgilere sahip oldum. Kitaba ilişkin "ikinci Şerefname" değerlendirmesine beni götüren kitabın içeriğinde var olan tarihi bilgilerdir. Kitap Kürd tarihine bir sima veriyor, Kürd şahsiyetleri, Kürd aşiretleri, Kürd yerleşim birimleri, Kürd adet ve gelenekleri, Kürd dinleri hakkında kapsamlı bilgiler veriyor. Önce kitabı bulun ve okuyun ondan sonra düşüncelerinizi yazın. Okumadan yargılamak Kürdlerde yaygın bir hastalıktır ve bu beladan kurtulmak lazım. Kitabın içeriğine ilişkin yazacağım.. Silav Aso vor 50 Minuten · Bearbeitet · Gefällt mir · 1   Akademîya Selahaddîn Mihotulî Herodot, Medlerin yönetimi kayıp etmesinden çok kısa sayılabilecek bir süre sonra bölgeye gelir. Taze bilgileri yazmıştır. Ayrıca Medler Kürttür de demiyorç Zaten Kürtlerden haberi de yoktur. Kaldı ki yazdıklarını azbir kısmı gerçekle bağdaşıyor.Bilimsel verilere dayanmayan idialara güvenilmez. Benim yazdıklarım Dünyanın Kürt olduğu idialarına yardımcı olmadığı doğru. Sadece Kürtlerin ve bugünkü Kürdistanın gerçeklerine dayanıyor. ilk defe tarafımdan ortaya çıkarılan bilimsel veriler ışığında gerçekleri sunuyor.Übersetzung anzeigen vor 43 Minuten · Gefällt mir   Aso Zagrosi Heradot ve diğer eski tarihçiler yazdıkları eserleri tarihsel gerçekleri ve efsaneleri karışırarak yazarlardı. O bir gelenekti. Bunları bilimsel veriler ışığında yeniden değerlendirmek lazım. En azından efsaneleri bir kenara bırakarak tarihsel verileri yeni kaynaklar ışığında değerlendirmek gerekir. Örneğin Almanyada bazı bilim adamları Manaların liderlerinden Diako ile Med Kralı Diako'nun aynı insan olup olmadığı sorusunu cevaplamak için harika bir eser verdiler. Heradot'un Medler üzerine yazdiği yazıda Kürdlerden sözetmediğini biliyorum. Ama, Kurdgalname'nin yazarı 400 yıl önce Med Kürdleri diye uzun bir yazı yazmış. vor 29 Minuten · Bearbeitet · Gefällt mir · 2   Akademîya Selahaddîn Mihotulî Ben, derin karalıklarda kayıp olan Kürtlerin Kökenini, bilimsel veriler ışığında ortaya çıkardım. Her kesi Kürt etmek gibi bir ütopya gütmüyorum. Sadece Kürtler Kürttür.Übersetzung anzeigen vor 23 Minuten · Gefällt mir   Aso Zagrosi Kek Selahaddin eğer Beluçi bilim adamları KURDGALNAME'yi değerlendirirken Beluçilerin "BÜYÜK KÜRD MİLLETİNİN BİR KOLU" olduğunu söylüyorlarsa sizin bundan rahatsız olmanızı anlamıyorum. vor 20 Minuten · Gefällt mir   Malpera Mezopotamya Medlerin Kürt olduğunu yazmamıştır Herodot ama yaşadıkları bölge ve de en önemlisi Medleri oluşturan 6 kabilenin bazıları günümüze kadar isimlerini koruyarak gelmişlerdir. Herodot'un kitabından yola çıkan tüm tarihçiler Medleri, bugünkü Kürtlerin ataları olarak, daha doğrusu atalarından bir kavim olarak kabul etmişlerdir. Buna dayanak olan birçok ispat vardır , Xaltîlerin de Kürtlerin atalarından bir kavim oldukları artık tartışılmıyor, aynen Medlerin olduğu gibi. Tüm dünya ve de daha önemlisi Kürtlere komşu olan halklar Kürtleri "MED" olarak adlandırırken, hatta kendi tarih yazımlarında Kürt yerine Med ibaresini kullanırken, bu konuyu tartışmak yersizdir....Übersetzung anzeigen vor 20 Minuten · Gefällt mir nicht mehr · 2   Akademîya Selahaddîn Mihotulî Bravoo, valahi, Atatürk halt etmiş sizin yanınızda.Übersetzung anzeigen vor 16 Minuten · Gefällt mir   Aso Zagrosi Malpera Mezopotamya, Kurdgalname'nin yazarı Medler döneminde var olan Kürd aşiretleriyle kendi döneminde var olan Kürd aşiretlerinin ilişkisini de irdeliyor. Hatta daha sonra Haşemit, Sasani ve daha sonraki dönemlerde yaşıyan Kürd aşiretlerinin bağlarınıda irdeliyor. vor 14 Minuten · Gefällt mir · 1   Malpera Mezopotamya Arîzanî isimli Med kabilesi ile Sasanilerin ilişkileri de önemlidir, daha yakın tarihe gelirsek, Rojkî Devleti'nin hükümdarlarının da Sasani prEnsleri olduğunu Şerefxan bizzat kendisi yazmıştır. Arîzanî ile Arzan (Erzen, Xerzan) ilişkisi de araştırılmaya muhtaç çok önemli bir olgudur. Bunları hepsii zamanla araştırlacak ve yazılacak...Übersetzung anzeigen vor 10 Minuten · Bearbeitet · Gefällt mir nicht mehr · 1   Malpera Mezopotamya Belucilerin kendilerini Kürtlerin bir kolu olarak kabul etmeleri başka, onlara "Kürtsünüz" diye dayatmak başka birşey... Kendi aydınlarının yazdıkları şeyler ve bilimsel olarak yani filoloji ve coğrafya hatta tarih bilimleri itibariyle de bayağı mantıklı....Übersetzung anzeigen vor 8 Minuten · Gefällt mir nicht mehr · 1   Aso Zagrosi Kek Selahaddin biz burada 400 yıl önce yazılmış, Medlerin Kürd, Belucilerin Kürdlerin bir kolu olduğunu yazan bir eserden söz ediyoruz. Sen bizi Atatürk ile kiyaslıyorsun. Burada masa başında bir millet yaratma yok. Tarihsel veriler ışığında durum değerlendirmesi var vor 7 Minuten · Gefällt mir · 1

beluciler azeriler ve kurdler mezopotamyanin kadim halklari asuri kralina karsi birlesip newrozu kutladilar..beluciler kurd ise kurdlerde okadar belucidir azeridir vesselam

400 yıl  önce  Beluçilerin  Büyük  Kürd    millietinin bir  kolu olduğunu  yazıyor.. Azeriler  bugün   İrani  bir dil konuşmuyorlar.  Bundan dolayı  Kürdler  Azerilerin bir kolu olamazlar. Ama,  Azerilerin  sonradan     Türkleştiğini    söyleyen  yüzlerce kaynak var.  Onlarda    Kürdtüler ve asimile oldular..  Biraz  tarih  okunsa    anlaşılır bir durum

Beluciler in Kuzey Kurdistandan gittiklerini ve Kurdlerle baglantilarini, Kurdler degil, Beluciler soyluyor. Devletsiz olmayan Kurdle baglantilarinin kuruyorlarsa, biz Kurdler icinde gurur verici.

Dedemin cok yillar once ZUlfikar Ali Buttolarla ayni asiretten oldugumuzu ogrendigimde, internet uzerinde arastirirken, Buttolarin asiretinin BUGTI asireti, bizim BUTI (BUTIKI) asiretiyle ayni oldugunu gormus, ve bu asiret Belucilerde cikinca arada bir baglantinin olacagini tahmin etmistim. Iranli bir Belluci, Abdulkadir Geylaninin Belluciler arasinda kutsalligini anlattiginda cok sasirmis ve Kurdler le olan baglarina diger bir ornek demistim. Simdi yukaridaki Mir Nesirxanin yazisini okuyunca, dedemin cok yillar once soyledigi Butto baglantisi dogru gibi gorunuyor. Yukaridaki yazida “Kurdgalname, Beluçileri büyük Kürd milletinin bir parçasıdır. Çünkü, Beluçilerin içinde var olan aşiretlerin aynı isimle Kürdler içinde varlar. Hatta bugün Beluçiler içinde büyük bir aşiret var “Kürd” ismiyle tanınıyor. Axwend Mehemed Salih 400 yıl önce bu kitabı yazdı... Orta Doğunun ve İran’ın o dönemki faciaları ve tarihi olaylar bugün de yaşanıyor.

Şîroveyeke nû binivisêne

Plain text

CAPTCHA This question is for testing whether or not you are a human visitor and to prevent automated spam submissions.