بازبدە بۆ ناوەڕۆکی سەرەکی
Submitted by Anonymous (Pesend ne kirin) on 7 March 2010

[img]http://peyamner.com/filesbank/news/fullsize/060310112153.jpg[/img]
PNA – Serokê herêma kurdistanê Mesûd Barzanî ji bo bîranîna serhildana sala 1991 û hilbijartinên parliyamenta Iraqê, peyamek pêşkêşî gelê kurdistanê kir. Ev jî teksta ewê peyamê ye:

Evroj di xebata gelê me de rojeka pîroz e. Roja serhildana mezina behara sala 1991 e. Ew serhildana ku di dîroka xebata gelê me de badokek bû. Ew serhildana ku li beramber hemû sitem û zordarîya ku li gelê me hat kirin bersivek bû. Ew ji enfalan re bersivek bû, ji kîmyabarankirinê re bersivek bû û ji wêrankirina hezaran gundên kurdistanê re bersivek bû.

Di ewê rojê de giyanê tevayîyê, biratîyê û hevkarîyê kevt nava hemû maleka kurdistanê de. Ji ber evê yekê jî, me şiya ewê serkevtina mezin tomar bikin.

Di dîroka rizgarîxwaza gelê me de gelek şoreşên mezin û gelek serkirdeyên mezin û qehremanên zana çê bûne, belê mixabin di encam de herdem şoreşên me rastî şkestinê hatine, ji ber ku em ne yekrêz û teva bûne. Belê waneya serhildanê gelekî ji me re bi nirx bû, ku weha nîşan da, ku herdema em yekrêz bin û teva bin, ti hêz û ti diktatorek nikare rêya me ya ber bi azadîyê û serkevtinê ve bigirin.

Di heft rojan de seranserî kurdistanê hat rizgarkirin û du tîmên mezinên supayê Iraqê xwe radestî gelê kurdistanê û pêşmergeyên qehreman kirin. Di ewê rojê de gelê kurdistanê careka din tekez kir, ku bawerîya me bi lêborînê û jîyana bi hev re dihê. Ew leşkerên ku beşdarî di wêrankirina gundên me de kirin û beşdarî di enfalkirinê û kîmyabarankirinê de kirin, milletê me mêvandarîya wan kir û bi rêzek mezin rê da wan, ku vegerin nava xizm, mal û mirovên xwe. Evaya mezinî û kultura lêborînê ya gelê kurdistanê dide nîşandan.

Ez niha jî hêvîdar im, ku ew giyanê lêborînê û jîyana bi hev re û rûpelê ku ewê çaxê me vekir, dîsan vegerin nav me û em bi giyanê tevayîyê û biratîyê bi hev re kar bikin, da ku gelê me bextewertir, serfiraztir û serkevtîtir be.

Ez di evê rojê de pîrozbayîyê pêşkêşî yek bi yekên xwişk û birayên xwe yên nava kurdistanê û derveyî kurdistanê dikin û hêvîdar im, ku pêngavên ber bi serkevtinên bêtir ve berdewam bin.

Di ewê serdemê de rûpelek nû hat vekirin û bi gelek kesan weha bû, ku ev biryara serokatîya siyasîya Bereya Kurdistanî ne di cihê xwe de bû. Belê bi kiryar hat naskirin, ku ew biryara han hekîmane bû û ev ewledarî û hêminîya ku niha li herêma kurdistanê heye, yek ji egerên hebûna ewî giyanê lêborînê bû, ku evroj di nava gelê me de heye.

Xwişk û birayên rêzdar; dusibehê roja dengdanê ya ji parliyamenta Iraqa federal re ye. Ez daxwazê ji we hemûyan dikim, ku biçin dengên xwe bidin. Ji ber ku divê nûnerên me biçin Baxdadê. Hêza me di hevpeymanîya me de ye, belê ji bo ku hevpeymanîya me bi hêz be, divê nûnerên me li parliyamentê hebin û giranîya kurd jî lê hebe.

Min hêvî dikir, ku em hemû bi yek lîstê çûbana, belê ji evê yekê jî giringtir ew e, ku em hemû bi yek hilwestî biçin û ew peymana ku hemû partîyan ji gelê kurdistanê re dan, dema ku ez bi wan re rûniştim, gerek di bîra wan de be û xwe girêdayî ewê peymanê bibînin. Heger di nava me de bîr û nerînên cuda hebin, belê divê em li Baxdadê xwedî yek hilwestî bin.

Xwişk û birayên xweştivî; hûn azad in ku dengên xwe bidin kê. Deng bidin ewî kesê ku bi we weha ye ew dê baştir xizmeta we bike.

Hîna gelek li pêşîya me maye û hîna gelek kelem li ser rêya me ne. Hîna gelek kes hene ku dixwazin ev destkevtên bi rêya destûrê kevtine destê gelê kurdistanê de nehêlin an kêm bikin. Gelek maddeyên destûrî jî hene, ku gerek qanûn ji wan re hebin. Ji ber evê çendê, dema ku nûnerên me diçin parliyamenta Iraqê, divê li ber çavên wan be, ku divê ew şerrvanên baş bin û çekên wan destûr û qanûn be.
Em dê hevpeymanîyê jî bi ewan kesan re bikin, ewên ku dostên me ne û gelek tiştên me yên hevpişk hene, ku em û wan hevxebat bûne. Di serê hemûyê jî de, girêdana wan bi destûrê ve û bi taybetî jî bi maddeya 140 ve, wan dikin hevpeymanên me.

Ez bi taybetî jî daxwazê ji xwişk û birayên xweştivîyên bajêrê kerkûka xweştivî dikim, ku evroj derfet e, da ku hûn tekez bikin ku pênase û nasnameya kerkûkê kurdistanî ye. Ez daxwazê ji we dikim, ku hûn evê derfetê ji dest nedin. Herweha, ez daxwazê ji hemû pêşmerge, polîs û asayişkaran dikim, ku azadîyê û ewledarîyê ji hemû xelkên kurdistanê re berdest bikin.

Ez hêvîdar im, ku ev hilbijartin jî hilbijartineka pakij û azadane be û xelk azad be û dengdan jî azad be. Nabe ti kosp û kelem bikevin pêşîya ti lîst û alîyekî de. Hemû kes azad e çawa dengê xwe bide.

Di dawî de ez daxwaza serkevtina we dikim û her şad û serkevtî bin.

[img]http://www.rizgari.com/images/Ranya_1991_Devrimi.JPG[/img] Îro rojeke pîroz e di xebata gelê me de. Roja serhildana mezina bihara sala 1991ê ye. Ew serhildan di dîroka xebata gelê me de werçerxanek bû. Ew serhildan ji bo wê hemû zilim û zordariya li gelê Kurdistanê kirî bersivek bû, bersiva enfalan bû, bersiva kîmiyabaran û wêrankirina bi hezaran gundan bû. Di wê rojê da ruha yekrêziyê, biratiyê û hevkariyê kete nav malên hemû kurdan da. Ji ber hindê me karî wê serketina mezin bidestve bînin. Di dîroka rizgarîxaza gelê me de çend şoreşên mezin, çend serokên mezin, qareman û jêhatî piraniya wan serê xwe li ser dana, lê mixabin, di encam de hertim şoreşên me rastî şikestinê dihatin, ji ber ku em yekrêz û bi hev re nebûn. Lê raperîn, ji bo me hemûyan, derseke gelek gelek bi qîmet bû, wê yekê nîşan da her dema em yekrêz û bi hev re bin tu hêz û tu diktator nikarin rêya meya ber bi serketin û azadiyê bigirin. [img]http://krg.org/grafik/draw_image.aspx? [size=large][b]Peyama serok Barzanî bo salroja serhildanê û hilbijartinên Îraqê:[/b][/size] [img]http://krg.org/grafik/draw_image.aspx?intMaxHeight=150&intWidth=150&strImage=/grafik/uploaded/2010/President_Masoud_Barzani__2010_03_06_h8m24s8__DK.jpg[/img] Îro rojeke pîroz e di xebata gelê me de. Roja serhildana mezina bihara sala 1991ê ye. Ew serhildan di dîroka xebata gelê me de werçerxanek bû. Ew serhildan ji bo wê hemû zilim û zordariya li gelê Kurdistanê kirî bersivek bû, bersiva enfalan bû, bersiva kîmiyabaran û wêrankirina bi hezaran gundan bû. Di wê rojê da ruha yekrêziyê, biratiyê û hevkariyê kete nav malên hemû kurdan da. Ji ber hindê me karî wê serketina mezin bidestve bînin. Di dîroka rizgarîxaza gelê me de çend şoreşên mezin, çend serokên mezin, qareman û jêhatî piraniya wan serê xwe li ser dana, lê mixabin, di encam de hertim şoreşên me rastî şikestinê dihatin, ji ber ku em yekrêz û bi hev re nebûn. Lê raperîn, ji bo me hemûyan, derseke gelek gelek bi qîmet bû, wê yekê nîşan da her dema em yekrêz û bi hev re bin tu hêz û tu diktator nikarin rêya meya ber bi serketin û azadiyê bigirin. Di heft rojan de sertaserî Kurdistanê hat rizgar kirin û du feyleqên leşkerê Îraqê teslîmî gelê kurd û pêşmergeyê qehreman bûn, di wê rojê de gelê Kurdistanê careke din îspat kir ku; belê me bi kiryar bawerî bi lêbihurînê û pêkvejiyanê heye. Ew serbazên di wêrankirina gundên me û di enfal û kîmiyabarankirina me da beşdarî kirî, miletê kurd ew mêvan kirin û bi rêz û huremet rê jê re vekir ku vegerin nav malbatên xwe. Ev jî mezinî û çanda lêbihurîna gelê Kurdistanê nîşan dide. Nuha ez hêvîdarim ku ew ruha lêbihurînê û pêkvejiyanê ew rûpelê nûh ku wê serdemê me vekir bû, veger bo nav me û bi canê yekrêziyê û biratiyê bi hev re kar bikin da ku gelê me bextewertir, serferasrtir û seketîtir be. Ez di vê rojê de pîrozbahiyê pêşkeşî yek bi yekên xwîşk û birayên xwe, li navxwe û derveyî Kurdistanê, dikim. Hêvîdarim pêngav ber bi serketin û serketinên zêdetir berdewam bin. Di wê serdemê de rûpelekê nû hat vekirin û gelek kesan wisa hizir dikir ku ew biryara Bereyê Kurdistanî ne di cîyê xwe de ye, lê bi kiryar îspat bû ku ew biryareke hekîmane bû, ew emin û aramiya ku îro li herêma Kurdistanê heye yek ji sedemên serekiyên wê biryarê û ew canê lêbihurînê bû ku katiye nav miletê me ye. Xwîşk û birayên birêz Du rojên din roja dangdanê ye bo paralmetoya Îraqa federe, ez daxazê ji we dikim ku hemû kes di wê rojê de biçin dengê xwe bidin, çumkî pêwîstiya me bi wê heye ku nûnerên me biçin Bexdayê û ew beşê para meye, beşê me di wê parlamentoyê de, bi timamî nûnerên xwe binêrîn wir. Hêza me di hevpeymaniya me de ye, lê ji bo ku me hevpeymaniyeke bi hêz hebe, pêwîstiya me bi wê yekê heye ku nûnerên me li gor ew beşê para me ye hemû biçin bo Bexdayê û li wira senga kurdan nîşan bidin. Hêviya min bû ku em hemû bi yek lîst biçin, lê ji her tiştî giringtir ewe ku em hemû bi yek helwest biçin û ew peymana hemû partiyan, di dema ez bi ware civiyam, bi gelê Kurdistanê dabû, hêvîdarim ew ji bîra wan neçe û hemû bi wê peymanê pabend bin, eger me di nav xwe de dîtinên cihê hebin jî, lê li Bexdayê divê em yek helwest bin. Hûn azad in, xwîşk û birayên xweştivî, dengê xwe didin kê, hûn teqdîra wê yekê dikin, dengê xwe bidin wan kesan ku hûn bizanin dê baştir xizmeta we bikin. Hêşta gelek li pêşiya me maye û hêşta gelek asteng li ser rêya me hene û gelek kesên wisa hene ku dixazin ew destketiyên bi rêya destûrê bidest gelê Kurdistanê ketine jê werbigirin yn jî kêm bikin. Gelek madeyên destûrê hene ku pêwîste bi qanûnê bên rêxstin, ji ber hindê berendamên me eger bûn nûner û çûn bo parlamentoya Bexdayê divê ew yek li ber çavên wan be ka dê çewa di wî çeperî de şerkerên çak bin. Belê çekê wan destûr û qanûn e. Em dê hevalbendiyê bi wan aliyan re bikin ku dostên me ne û gelek tiştên hevbeş di navbera me de hene û bi hev re hevxebat bûyîne, di ser hemû tiştan re jî îltîzama wan bi destûrê û bicihkirina madeya 140ê. Ez bi taybetî daxazê ji xwîşk û birayên xweştivî yên bajarê Kerkûka xweştivî dikim ku îro derfete em îspat bikin ku pênase û nasnameya Kerkûkê nasnameyeke kurdistanî ye. Daxazjê ji we dikim, xwîşk û birayên xweştivî, vê derfetê ji dest nedin. Herwesa daxazê ji hemû hevwelatiyên xweştivî dikim ji pêşmerge, polîs û asayîş ku ji bo xelkê Kurdistanê azadî, emin û asayîşê pêkbînin û hêvîdarim hilbijartin, hilbijartineke azad û paqij be û xelk azad be û divê di dengdanê jî de azad be û nabe tu asteng bikevine di rêya tu kes, lîst û qewareyan de, hemû kes azade çewa dixaze wisa dengê xwe bide.Di dawiyê de daxaz serketinê bo we dikim û her şad û serketî bin ***** [size=large][b]Peyame serokê parlamentoya Kurdistanê[/b][/size] [img]http://krg.org/grafik/draw_image.aspx?intMaxHeight=150&intWidth=150&strImage=/grafik/uploaded/2010/kamal_karkuki__2010_01_26_h14m15s48__SB.jpg[/img] Serokê Parlementoya Kurdistanê Kemal Kerkûkî, bi minasebeta bîranîna serhildana sala 1991ê pîrozbayî li hemû gelên Kurdistanê kir: Bi minasebeta derbasbûna 19 salan, bi ser bîranîna serhildana seranserîya cemawerê herêma Kurdistanê de, em germtirîn pîrozbayîyê pêşkêşî hemû çîn û texên xelkên Kurdistanê û malbatên şehîdan, enfalkirîyan û pêşmergeyên giyanfida dikin. Ji hemû alîyan re eşkere ye ku, roj bi roj destkevtên serhildanê bilindtir, pîroztir û bêtir dibin. Ji hemû alîyekî jî re şanazî ye, ku piştî 19 salan herêma Kurdistanê her siyasetek hekîmane bi rê ve biriye, da ku di çarçêweyê Iraqeka federal de bi mafên xwe yên qanûnî û destûrî şad bibe û xebatek berdewam jî kiriye, da ku roj bi roj destkevtên bêtir bi dest ve bihîne. Îro jî ji me re serfirazî ye, ku herêma Kurdistanê weke herêmeka federala Iraqê, mafên xwe li gora destûra herdemîya Iraqê pêk dihîne û gelên herêma Kurdistanê, bi hemû çîn û pêkhatên xwe yên neteweyî û olî ve, nimûneyeka bilinda jîyana bi hev re didin nîşandan û xelk wê wek nimûneyeka bilinda demokrasîya Iraqê dibînin. Niha pêkanîna demokrasîyê, avakirinê, xweşguzeranîyê, xebatên ji bo bi destxistina mafên pîşeyî û avakirina jêrxaneya aborî li pêş dikevin,ku, bi egerê serkevtina serhildanê, hêzên pêşmerge, cemawerê Kurdistanê, hilbijartinên seranserî û damezrandina parlamentoyê û hikûmeta herêma Kurdistanê, pêk hatine û bi tevî asteng û nexweşîyan jî, pêngavên baş hatine avêtin û beşekî temamê hêvîyên şehîdan pêk hatiye. Em jî roj bi roj berdewamîyê didin hebûna saziyên demokrasîyê. Em îro jî li beramber serhildana gelêriya Kurdistanê li deverên arêşedarên wek Kerkûkê, Şingalê, Xaneqînê, Mendilî, Mexmûr û hemû cihên din in û ev serhildana han jî, serhildana ji bo çûna ser sindoqên hilbijartinan û dengdanê ye, da ku em nûnerên herêma Kurdistanê di nava parlamentoya Iraqê de bêtir û bi hêztir bikin. Silav li bîranîna 5ê adarê û çirîska yekema serhildanê bin. Silav li cemawerê bajêrê Ranya bin, ku ew dergehê serhildanê ye û silav li hemû bajêrên Kurdistanê bin û silav li Kerkûkê bin, ku taca serkevtinên serhildanê li ser keleha wê hat danîn. Silav li giyanê pakê şehîdên serhildanê û hemû şehîdên kurdistanê bin. Kemal Kerkûkî Serokê parlamentoya Kurdistanê 4.3.2010 ************* [img]http://krg.org/grafik/draw_image.aspx?intMaxHeight=150&intWidth=150&strImage=/grafik/uploaded/2010/Barham_Salih__2010_03_05_h11m18s50__DK.jpg[/img] [size=large][b]Hemû teksta axaftina serokê hikûmetê di merasima 19saliya serhildana gelê kurd li Raniyayê[/b] [/size] Bi navê Xwedayê mezin û dilovan Têkoşerên deriyê azadiya Kurdistanê Bîranîna serhildana we pîroz be, serhildan li hemû gelê Kurdistanê pîroz be Hemû salan ev bîranîn derfeta libîranîna serweriyên meye, derfeta dûpatkirina peymana; nerawestan heta serketina bi yekcarî û sertaseriya Kurdistanê û avadankirina welatê me ye. Xwîşk û birayên birêz, li vira ez silav û peyama serokokkomar cenabê mam Celal Talebanî û serokê herêma Kurdistanê cenabê kak Mesûd Barzanî di gihînim we yên xweştivî. Em digel çend hevalan ji civata wezîran ji bona bilinragirtina vê bîreweriya pîroz, em hatine xizmeta we, ji bona gihandina peyama giringîdana bi vê deverê, ev devera we ya ezîz di rojeke weke îro de ew şeref jê re hat dan ku bibe sîmbola moral û destpêka jinavbirina keleha zordariyê. Hûn xelkê têkoşerê vê deverê nasnameya rabûna kurd û werçerxana dîroka Kurdistanê ne, ew werçarxana bûye sedema guhertina sertaserîya rewşa Kurdistanê û bidestveanîna çend destketiyên pişingdar û karwanekê wesa ku heta Bexdayê ranewesta. Xwîşk û bira, malbatên şehîdên nemir, malbatên serbilindên enfalkiriyan, zîndaniyên siyasî, kêmendamên senger û nav zîndanan, pêşmergeyên qareman, law û gêncên xwîngermên azadîxwaz, xelkê serbilindê Kurdistanê, 19 sal bo hukmê dîrokê bihênkêşaneke, lê lê binêrin berî 19 salan ev Kurdistan çand ya wêran bû, 4500 gundên Kurdistanê, bi dehan qeza û bi sedan şaredariyên vê Kurdistanê digel erdî rast kiribûn û bi dehan hezara malbat penaberî kampên Îranê û Tikiyeyê bûn. Piştê serhildanê û piştî yekemîn hilbijartinên parlamentoya Kurdistanê û pêkanîna hikûmeta herêma Kurdistanê, tevî aloziya rewşa abûrî û siyasî û çembera abûrî li ser herêma Kurdistanê û Îraqê û tevî wan hemû piroblem û pirsgirêkên hatine pêşiya rêya me, ew hemû nebûne asteng li pêşiya wezîfeya li ser milên me. Ev herême ji herêmeke kavilkirî piştî 19 salan nuha welatekê avadan e, divê çavê me li ser van rastiya be û çavê me li ser destkeftiyên me be. Van destketiyan bilindragirîn, çunkî hurmetgirtina wan destketiyan, misogerkirian destketiyan e misogerkirina hewilên berdewame bo çareserkirina hemû pirsgirêkan. Di sala 1991ê de ji Zaxo heta Xaneqînê tevahiya gundên Kurdistanê kavil kir bûn, lê îro çend hezar ji wan gundan avadan in. di sala 1991ê de, baxçeyên zarokan, dibistan û xendingeh bo qonaxên din yên xandinê 1320 xwendingeh mabûn, îro zêdetir ji 5500 dibistan û xwendingeh bo qonaxên cihê yên xandinê hene. Di sala 1991ê de bi tenê yek zanîngeh li Kurdistanê hebû, îro 7 zanîngehên hikumî hene, bi alîkariya Xweda û bi alîkariya xelkê Kurdistanê îro dê kevirê bingehîn bo zanîngeha Raperîn danîn û dê bine 8 zanîngeh. Di roja 16 adarê, biranîna kîmiyabara Helebceyê, bersiva kîmiyabara Helebceyê dê bi danan kevirê bingehî bo zanîngeha Helebce danîn. Di roja bîreweriya enfalan de, di roja çarê nîsanê de, li bajarokê Kelarê dê kevirê bingehîn bo zanîngeha Germiyanê danîn û di demeke nêzîk de dê li Zaxoyê kevirê bingehîn bon bingehîn bo zanîngeha Zaxoyê danîn. Bersiva me bo wêrankirina Kurdistanê ji aliyê dijminên ve û ew zilim û zordariya li me hatiye kirin avadankirina welatê meye, nerawestane ji xizmeta xelkê Kurdistanê û bi destveanîna hêvî û daxazên wan e. Xwîşk û bira Di sala 1991ê de bi tenê 27 nexweşxane û 163 senterên tendirustiyê hebûn, lê nuha 56 nexweşxane hene, û dê îro nexweşxaneyeke nû li Raniyayê vekin û bi vî awayî dê bine 57 nexweşxane. Nuha 780 bingehên saxlemiyê hene û ji bilî avadankirina hezaran gundan li wîlayeta Silêmanî, Hewlêr û Duhokê. Ji sala 1991ê heta nuha 16 qeza û 82 nahiye ji sifrê hatîne avakirin, nabe ev hemû neyê dîtin, çunkî her kesê hurmetê ji destketiyên îro re negire, piştras ew tu qîmetê ji sibê re nadane. Ev jî qed wê manayê nade ku em xweşxeyal bin ku êdî pêşketin û destketiyên me mezinin, nexêr, divê berdeam wan geş bikîn û edayê rêvebirênê baştir bikîn heta ku di asta qurbanî û xebat û daxazên we yên adil de bîn. Di vê demê de ku em bîranîna 19saliya serhildanê dikîn, pirosesa avadankirinê û vejandina Kurdistanê didome. Hikûmeta we ku, hikûmet berhemê renc û westiyana we ye, berhemê serhildana we ye, li gor bernameyekî diyar xizmeta xelkê Kurdistanê dike, ji bo vê armancê jî, di destpêka îsal de me pirojeyê budceyê amadakir û ji parlamentoyê re şand. Em dixazin bi zelalî û eşkere dahatiyê vî welatî bixîn di xizmeta xelkê Kurdistanê de û di avadankirina welatê xwe de serif bikîn. Di vê çarçoveyê de, ji bona ku gêncên me xwediyê milkê xwe din û xwediyê xaniyên xwe bin û pêwîstiya wan bi dana pîşîneyê nebe, me pirojeyê akincîkirinê destpêkiriye. Em soz didin ku hikûmeta herêma Kurdistanê bi timamî alîkariya we bike, bi taybetî katagoriya gêncan yên ku nû xêzanê pêktînin, daku bibin xwediyê mala xwe û jiyaneke bextewer û serbilind bijîn. Me biryar daye ku meaşên şehîd, kêmendam û enfalkriyan zêde bikin, ew zêdebûn jî ji meya yek a îsal dest pê dike û em dê hertim di xizmeta malbatên şehîd û enfalkiriyan de bin. Xwîşk û bira Bernameya me wesa ye ku giringiyeke zêde bi warê xandin, xandina bilin û sîstema perwerdeyê bidin. Armanca me ewe derfeta fêrbûn û geşekirineke wisa bo gêncên xwe pêkbînin ku bikarin karên minsaib û jiyaneke xweş ji xwe re dabîn bikin. Me 120 milyar dînar budce berdest kiriye daku gêncên me ji bo xandina bilind biçin derveyî welat li zanîngehên pêşketiyên cîhanê fêr bibin û şiyanên xwe pêş bixin da ku bi awayekî baş xizmeta avadankirina welatê xwe bikin. Cemawerê bi şerefê Raniya, Qeladizê, devera Raperîn, Bitwên û hemû ev deverên têkoşer, hûn xelkê disoz û bi wefan in. Wezîfeya meye em xemsariyê di xizmetkirina we de nekin. Em tu carî nabêjin ku ya hetiye kirin timam e, pêwîstiya me bi zêdetir xizmetkirinê heye, pêwîstiya me bi çareserkirina kêmasiya heye, em baş wê rastiyê dizanin ku pêwîste ew kêmasî bên çareser kirin, divê em rû bi rûyê gendeliyê û îdareya xerab di hemû waran de bibin. Lê hemû kesên bi wîjdan û însaf wê rastiyê dizanin ku îro miqayîse di gel berî 19 salan ew rastî îspat dibe ku hikûmeta ji kûratiya nava xelkê Kurdistanê derketî û hikûmeta xelkê têkoşer û bi wefayê Kurdistanê xemsariyê di xizmetkirina we de nake. Li vir ez dixazim peyamekê bigihînim gêncên vî welatî. Îro nifşek çêbûye ku karesat û meynetên serdama Basê ê dagîrkeran li bîra wan nemabe, dîrok ji serhatiyên bi serê gelê me da hatine pir e, nifşê vê serdemê, bê şik, ji xwendingeh, saziyên mediyayê, malbatên xwe, pêşmergên dêrîn û ji têkoşerên dêrîn van karesatan bizanin. Wezîfeya ser milên me ewe ku em welatî avadan bikin û xizmetozariyên welêt bigihînin sewiyekê ku hêvî û daxazn gêncên me pêkbîne, di heman demê de berpirsiyariyeke dîrokî li ser milên wan gêncan e, ew dê mîratgir û warsên vê avadanî û azadiyê bin. Ez piştrast dibîjim ku nûbûna vî welatî girêdayî nûbûna hukimdariyê û nûbûna serokatiyê ye. Derfetê ji bo gêncan peyda bikin da ku bêne pêş û di avadankirina welêt, derfetên karkirinê, derfetên sûdwergirtinê û ji xêr û bêrên vî welatî bibînin. Ez we piştrast dikim ku, em li hikûmeta herêmê giringiyeke timam bi gêncan didin, paşeroja vî welatî hûn in, hûn zamina parastina van destketiyan in, ji ber hindê ez ji we re dibêjim ku li hikûmeta we, ew hikûmeta ji kûratiya daxaz û îredeya Kurdistanê ye, li hikûmeta serhildanê de, em dê ji bo cîbicîbûna daxaz, hêvî û xwenên we bixebitin. Mîratgir û warsên avadanî û azadiya vî welatî hûn in. Piştî vê marasimê em dê kevirê bingehîn yê monomenta Raperîn, monomenta rabûna xelkê Kurdistanê, rû bi rûbûna zilim û zordariyê, da ku ji wê monomentê ders û têgîhiştineke hûr ji dîroka pir ji serhetiyên gelê me werbigirîn û li ba nifşê paşerojê hertim ew yad û bûrewerî zîndî bimînin. Xwîşk û bira Peyama min a dawiyê ji bo we ewe ku, piştî du rojên din hilbijardnineke dîrokî, hilbijartinên parlamentoya Îraqê dest pê dikin. Wezîfeya ser milêm e li hikûmeta herêma Kurdistanê pêkanîna aqrekê azad û paqije ji bo hilbijartina. Serketina piroseya hilbijartina bi şadî û azadî ji wezîfeya ser milên me û ser milên hemû hevwelatiyekê dilsozê vî welatî ye. Ez hêvîdarim ku roja heftê adarê xelkê vê deverê ber bi sindoqên dengdanê biçin. Di van hilbijartinan de wezîfeya hemû hêzên siyasî ye, tevî hemû cudahiyên siyasî û dîtinên cihê yên siyasî, yekrêzî, yekdengî û yekîradeyî, bo parastina berjewendiyên miletê me, ji wî berê Hemrîn yekdeng û yekîrade bin. Ji bo parastina destkeftiyên serhildanê, ji bo bergrîkirina hêvî û xewnên miletê me, ez piştreastim ku hûn xelkê têkoşerê vê deverê, hûn xelkê dilsoz û bi wefayê vê deverê wezîfeya xwe ya niştimanî û netewî li roja heftê adarê bi cî bînin. Xwîşk û bira Careke din bîreweriya serhildanê li we pîroz be, yada serhildanê li hemû gelê kurd pîroz be, li pirojerê demokrasî û avadankirina Kurdistanê pîroz be. Em jî, hêvîdarîn, hertim di xizmeta we de dudil nebin û di xizmeta hêvî û daxazên we de bin. Ji bo xizmetkirina we kiryar şert e, hêvîdarim kes ji me, hikûmet û hêzên siyasî di warê xizmetkirinê de dudil nebin. Hûn gelî xwîşk û bira hertim serbilind, şad û serferaz bin krg.org

[img]http://www.rizgari.com/images/Ranya_1991_Devrimi.JPG[/img] Rizgarî Online/ Ranya'da dün Kürdistan Başbakanı'nın katılımıyla yapılan 1991 Devriminin anma kutlamalarına 10 binler katıldı. Başbakan kazanımlar ayaklanma ruhuyla genişleteceklerini belirtti. Sabah saatlerinde Başbakan Berhem Salihin katılımıyla başlayan kutlamalara, ayaklanmanın kıvılcımı tüm Ranya halkı katıldı. Ranya nerdeyse boşaldı. Ranyalılar ulusal renklere boyandı ve kutlama alanına akın etti. Ranya, hala yaktığı devrim ateşinin kıvılcımını taşıdığını ve devrimin 5 Mart 1991 ruhunu kaybetmediği bir daha gösterdi. PNA'nın kaydettiğine göre kutlamada devrimin yapıldığı günden buyana aynı ruhla Kürdistan hükümetinin çalışmaya devam ettiğini büyük ilerlemeler sağladığını belirten Başbakan “devrim bir yoldur ve biz bu yolda hiç durmadan devam ediyoruz“ dedi. Başbakan halka seslenirken bugün Ranya üniversitesinin temellerini atacağız ki bugün devrimin ilk kıvılcımın koptuğu Ranyada bu temelde yeni bir devrimin kıvılcımı olur temennisinde bulundu ve 16 Mart tarihinde'de büyük soykırımın, kimyasal saldırının yapıldığı günde Halebçe üniversitesinin temellerini atacaklarını belirtti. Başbakan bu temeller karanlığa karşı atıldığını ve belirtti ve konuşmasının sonunda devrimin devam ettiğini dile getirdi. Öte yandan, Kürdistan Başkanı Mesud Barzani Mart 1991 ayaklanmasının yıldönümü ve Federal Irak Parlemento seçimleri nedeni ile Kürt halkına yönelik bir bildiri yayınladı. KTV'de yayınlanan bildiride şunlar kaydedildi: Barzani: "Tek Ses Olursak Hiçbir Diktatör Bize Engel Olamaz!" "Kahraman ve onurlu Kürt halkı, Mart 1991 ayaklanmasının yıldönümü size ve ölümsüz Kürdistan şehitlerine kutlu olsun. Kürt halkı tarihi boyunca bir çok devrim ve ayaklanma gerçekleştirmiş ve bir çok başkan ve lider de Kürt halkına öncülük yapmıştır ancak bunlardan hiçbiri 1991 Mart ayaklanması kadar Kürt halkının düşmanlarına büyük bir etkide bulunmamıştır. Mart 1991 sürecinde sizler bizzat kendi gözlerinizle, köylerimizi yakıp yıkan ve insanlarımızı şehit eden bir ordunun ve onun askerlerinin, halkımızın iradesine nasıl teslim olduğunu gördünüz. Halkımız tarihi boyunca meşru haklarını elde etmek için mücadele etmiştir. Ancak halkımız hiçbir zaman bir halkın yada bir kişinin toprağına veya haklarına göz koymamış ve her zaman barışsever olmuştur. Mart 1991 ayaklanması sırasında, bizi katleden ve köylerimizi harabeye çeviren askerler halkımız tarafından esir alındığında saygı ile karşılanmış ve bir tanesine bile zarar gelmemiştir. Halkımız geçmişten beri sürekli olarak birlikte yaşamanın ve barışın taraftarı olmuştur bu anlayış bugün de sürmektedir. Değerli Kürt halkı, şu an çok hassas bir süreçten geçmekteyiz. Irak seçimleri bizim için çok önemli, bu nedenle tüm Kürt halkından ayaklanma ruhu ile Irak Parlemento seçimlerine katılım göstermesini istiyorum. Bugün halen bazı kesimler ve güçler halkımızın Irak anayasası ile garanti altına alınmış yasal, siyasi ve toplumsal hak ve kazanımlarını yok etmek istiyorlar. Bu nedenle halkımızın Irak Parlementosunda Kürt halkının bu meşru hak ve kazanımları savunabilecek olan adayları desteklemesi ve seçmesi gerekmektedir.. Halkımız oyunu kime kullanacağı noktasında tamamen özgürdür. Ancak önemli olan halkımızın tek ses ve tek güç olmasıdır eğer Kürt halkı tek ses ve tek güç olursa o zaman hiçbir güç ve diktatörün bizi engellemesi mümkün olmaz. Değerli ve onurlu Kerkük'liler; sizlerden de seçimlere katılarak Kerkük'ün Kürt kimliğine sahip bir şehir olduğunu ispatlamanızı istiyorum.Halkımızdan bir kez daha Kürt halkının Bağdat'daki varlığının güçlenmesi ve elde edilen kazanımların korunması için kitlesel olarak seçimlere katılmasını talep ediyorum." RO/Zilan Dersim

[img]http://www.bitlisnews.com/images_up/903398123yasar.jpg[/img]Yaşar Abdulselamoğlu NASIL BİR KURDOLOJİ? Hükümetin Kürtlerle ilgili “Açılım“ paketinde Kurdoloji'lerin kurulması gereğide önemle belirtiliyor. Bir şekilde, YÖK de, bazı Üniversitelerin 'Kürtçe Araştırmalar Merkezi' açma talebine onay verdi. Akademik çevrenin nasıl bir Kurdoloji üzerine konuşması, onun nitelik, yapı ve alanının açıklığa kavuşturulması gerekiyor. Oluşturulacak Kurdoloji, Kürtlerle Türkler arasındaki siyasi ve ideolojik çatışmanın ötesinde, bir bilim olabilecek mi? Yoksa, hakim devlet söyleminin Kürtler hakkındaki spekülatif ve uydurma tezlerine bilimsel kılıflar bulma işlevi mi görecek? Doğrusu, bugüne kadar devam eden zihniyet ve devlet söylemini göz önünde bulundurarak konuşursak, bu soruların cevabı açıktır; Kurdoloji ne bilimsel çalışmalar yapacak, ne de gerçek bilim adamı ahlakına sahip insanlarla çalışacak, sadece mevcut ideolojik söylemin öne sürdüklerine akademik etiket kazandıracaktır. Yapı olarak kapsamlı bir alanı değil, sadece günün siyasi ihtiyaçlarına araç olacak, alan olarak da kendisini –kürtlerin bir alt kimlik olarak kurgulanması söylemine hizmet edecek şekilde kısır bir işleve angaje edecektir. Benzer bir Türk “Kurdolojisi“ vardı. Aslında, “Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü“ resmi Türk ideolojisine uygun bir “Kurdoloji“ enstitüsü olarak çalışıyordu. Kürtler üzerine çalışma yapmak için bir çok imkana sahip olan; arşivlere girme hakkı olan bu çevre, Kürtler üzerine yaratılan bir çok mit ve spekülatif düşüncelerin sebebi oldular. Kürt dili, tarihi, kökeni, siyaseti, gelenek ve görenekleri, kültürü üzerine haddinden çok yalan ürettiler. O “Kurdoloji“, Kürt dilinin olmadığı, tarihinin yabancı devletler tarafından kandırılmış ihanetten ibaret olduğunu, “Kürtlük“ denen şeyin bozulmuş Fars, Arap, Türk karışımı bir şey olduğunu kurgulayan ve gözden düşürmeye çalışan bir yalan fabrikası rolü gördü. Bu şekilde, Kürtçenin 300 kelimeden ibaret bir dil olduğu tezlerini üniversitelerde savunarak profesör, doçent ve doktor olmuş sözde bilim adamları var, casusluk raporlarını tez olarak sunarak akademik, âlim unvanı almış yüzlerce insan var. Devletin ötekileştirici Kürt söylemine “bilimsellik“ görünümü vermek için bu çevrenin denemediği sahtekârlık kalmadı. Bu itibarsız zevat, Kürtlerle ilgili yazdıkları kitaplara, kendi isimleri yerine, “itibarlı ötekinin“ isimlerini dahi kullandıkları oldu. Sözde Batı Kurdolojisini referans alarak Türk söylemine otorite ve “tarafsızlık“ kazandırmaya çalıştılar. Kürtlükten “rücü etmiş“ kişilerin yazdıklarını “itibarlı batı“ dillerinden çevirerek dünya kütüphaneleri ve üniversitelerine Kürt âliminin Kürtler üzerine tezleri olarak dağıttılar. Onlar, hatta Evliya Çelebi'nin Seyahatnamelerini yayınladıklarında, örneğin şu Bitlis Beyi Abdal Han'dan neden bu kadar çok bahsetmiş olduğuna kızarak “bilimsel editörlük“ yapmış, Kürtleri medeni bir görünümde gösterecek tespit, anlatım ve ifadelerden özenle kaçmaya çalışmışlardır. . Bu “Kurdologların“ Kürtler üzerine ürettikleri yalanlar ders kitaplarına girmiş, Türkiye'nin gerçeğin tersi bir Kürt tasavvurunun (ki bu kürde karşı aşağılamayı, küçük düşürmeyi, kin ve nefreti, dolayısıyla oluşturmaktadır), oluşmasına yardımcı olmuştur. Oluşturulacak Kurdoloji'ye, bugün daha ziyade Kürt muhayelitesinden kopuk, “emprik bir olgu“ konusu olarak bakan ve onu İslami kimliğe hizmet edecek alan gören bir zihniyetin varlığı da açıkça görülüyor. Belirtmek gerekir; Kürt varlığını sadece İslami bağlamda ele alacak bir Kurdoloji, yeni başka mit ve manipülasyonların sebebi olabilir. Türkiye'de, son 10-15 yıl içinde en çok kullanılan konulardan biri; Kürt realitesi“ konusudur. Mas-medya'nın, yayın ilan ve reklâmlarının şablona dönüşmüş ifadeleri; “Kürt realitesine yeni bakış“, “işte Kürt tarihine ışık tutan eser“, bütün bu eserlere kurdolojik inceleme etiketi takılmakta ve Kürtler her yeni “kurdolojik inceleme“ ile her gün yeniden ve yeniden keşfedilmektedir. Ne var ki, kurdoloji'ye olan bu “sosyolojik ihtiyaç“ ve ilgi, akademik ihtiyaç ve ilgiye dönüşmemiş, Kürt incelemeleri ciddi akademik alanlar yaratmamıştır. Türkiye'de akademik samimiyette bir Kurdoloji açılacak ise, işe nereden başlanmalı? Önce, İsmail Beşikçi'den özür dilemek gerekir. İsmail Beşikçi Akademik alanda Türkiye'de ilk Kürt araştırmasını yaptı ve bu nedenle, Üniversiteden atıldı. Bu çalışmalarından ötürü yıllarca cezaevinde yattı. İsmail Beşikçi'nin akademik itibarını resmi olarak geri iade etmek bir yana, O'nun ismi oluşturulacak bir Türkiye Kurdolojisiyle birlikte anılmalıdır. “Yaşayan Diller“ yerine, İsmail Beşikçi Enstitüsü demek mümkündür. Bu tartışma Kurdoloji'yi hangi kürsü ve hangi dala bağlamamız tartışmasıdır da. Bilindiği gibi, Avrupa'da Kurdolojik çalışmalar İranoloji'nin bir parçası olarak yapılanmıştır. Kurdoloji'nin Genel İranoloji çalışmaları içinde ele alınması kuşkusuz, kürtçenin İrani dillerden olması ile izah edilir. İranoloji, kendisini devletle sınırlandırmasa idi, kurdoloji çalışmaları İranoloji içinde kalacaktı. Aslında, İranoloji oluşurken, bugünkü “İran“ ismi henüz bir devletin ismi olarak yoktu. İranik dünya Acem devletinin sınırlarından çok daha geniştir ve eski Arya'yı anlatır. Günümüzde, İranoloji, gittikçe kendisini İran devletinin kimlik çerçevesi ile bağlamlamaktadır; bu kendisince, özellikle kurdolojinin ayrışmasını zorunlu kılmaktadır. Geçmişte, iranoloji ile ilgilenenleri aynı zamanda kurdolog olarak saymamız mümkün idi, ama bugün bunu göz önüne getirmemiz gittikçe zorlaşmaktadır. Bu açıdan bakıldığında, Kurdoloji'nin Türkiye Üniversitelerinde nereye oturtulacağı tartışması, bizler için Kurdoloji'nin olması gereken yeni durumu ve perspektifinin tartışılması için bir olanak ve vesile oluşturuyor. Kurdoloji'yi interdisipliner bir alan olarak düşünmek gerekir. Eğer Kurdoloji Kürt olayını inceleyecek ve öğretecekse, Kürt dilinden Kürt düşüncesine, etnografyasından sosyolojisine, tarihsel durumundan siyasal gerçekliğine, müziğinden şiirine, sosyal ve humaniter bilim dallarının tümünü kapsamalıdır. Bugün Kürt dünyasında hayatın her alanında bir yoğunlaşma var ve bütün bunlar gerçek bir Genel Akademik Kurdoloji içinde incelenme ve öğrenilme konusu olabilir. Kısacası, Kurdoloji derken, onunla neyi amaçladığımızı bilmek önemlidir. Bu anlamda, akademik çevreler; nasıl bir Kurdoloji sorununu tartışmaya açmak zorundadırlar. Kurdoloji sadece linguistik bir dal olarak mı ele alınacak, sadece Kürtçe öğretmen yetiştiren bir eğitimi mi esas alacak, yoksa daha geniş bir Genel Kurdoloji yapısı olarak Kürtleri içeren her alanda Akademik çalışmaları esas alan bir alan olarak mı düşünülecektir. Her iki durumda da Kurdoloji'yi geleneksel orientalist zihniyetin sınırlayıcı, daraltıcı anlayışına teslim etmemek gerekir. Kurdoloji kime hizmet edecek? “Kürt realitesi“nin bilimsel bir şekilde, bütün boyutları ile aydınlatılmasını amaç edinen Akademik Kurdoloji Türkiye'de Kürt-Türk ilişkisini kökten değiştirecek bir etkiye sahiptir. Akademik Kurdoloji Türk toplumundaki Kürtler üzerine oluşturulan mitlerin ortadan kalkmasına yardımcı olabilir. Kürtler ile Türkler arası ahlaki bir diyalog'un örülmesine, Kürt kimliğinin daha gerçekçi ve dayanıklı değerler üzerinde oluşmasına yardımcı olabilir. Aslında, Kapsamlı Akademik Kurdoloji, Türk'ün kendisini tanıması için de zorunludur. Hiç kimsenin akademik Kurdolojiden korkmaması gerekir; çünkü bilimden korkan onun bedelini sonradan daha ağır ödüyor. Bu nedenle, Kurdoloji üzerindeki siyasi ve ideolojik hesap ve baskılardan vazgeçmek gerekir; akademik çalışmanın otonomisi ve özgürlüğüne imkân tanımak gerekir. “Peki, böyle bir Kurdoloji için bilim adamlarımız var mı?“, sorusu da bununla bağlantılıdır; otonom özgürlüğü garanti edilmiş bir akademik kurdoloji için yetkin akademikerler bulmak imkânsız değildir. Yeter ki öçlüleri siyasi sınırlamalara tabi tutulmasın. Doğru bir Kürt tanımlaması olmadığı için Kurdoloji nereye konulacak, nasıl adlandırılacak, nasıl olacak, neleri kapsayacak gibi soruların cevabı da belli değildir. Ancak, kapsamlı ve akademik ciddiliği olan bir Kurdoloji Kürt sorunun doğru bir şekilde tanımlanması ve onun “sorun“ olmaktan kurtulması için de hizmet edebilir. Not: Kurdoloji konusunu ileride farklı açılardan tekrar ele alacağım. KANAK: [url=http://www.bitlisnews.com/yazar_detay.php?id=142]http://www.bitlisnews.com/yazar_detay.php?id=142[/url]

Şîroveyeke nû binivisêne

Plain text

CAPTCHA This question is for testing whether or not you are a human visitor and to prevent automated spam submissions.