Bugunku Sydney Morning herald gazetesinin bas sayfasinda, alisik olmadik bir haber var, benim icin; cok onemli ve gunlerdir bir cogunuzun kafasini sisirme pahasina uzerine dustugum Aftganistan ile bizim Kurdistanimiza muthis bir etkiyle uzanan negatif halkalar zincirinin asil bogumu, simdi cirilciplak ortada duruyor...
Eski Avustralya ordu mensubu ve Bush yonetimi sirasinda ozel danisman ve simdi de Obama'ya " consultant- danisman" lik yapan Dr. David Kilcullen'in Washington'da cok kaygili iafedelerini, Paul Mcgeough nakletmis.
David Kilcullen, 2001 saldirisindan sonra 30 milyon nufuslu Afganistan'i isgal eden ABd'nin, Pakistan'la , dunyanin guvenligini dogrudan ilgilendiren cok ciddi bir sorunla karsi karsiya oldugunu soyluyor.
Pakistan 170 milyondan fazla nufusa, 100 den fazla nukleer silaha ve ABD'ninkinden cok buyuk bir orduya sahip; ve ayni zamanda da, hukumetince kontrol edilemeyen topraklarinin uctebirini El kaide'ye terketmis durumda olan bir ulke.
Dr Kincullen, Afganistan'dan ziyade Pakistan'in durumunu kendisini cok endiselendirdigini soyluyor ve aynen soyle ifade ediyor:
Pakistan is on verge of collapse, within months !
Pakistan cokusun esiginde ( bir kac ay icinde) ve tarih olarakta Temmuz'u veriyor; gerekcesi bu aylarda catismalarin artmasi ve Afganistan'daki genel secimin tamamlanmis olmasi...Iki ulke arasindaki ihtilafli arazinin- Durand Line- bir cozume ulasmasinin Afganistan tarafindaki zorluklarinin anlasilir oldugunu kaydeden danisman, Paksitan tarafinda ise hepten bir zorluk yasandigina isaret ediyor ve sunlari belirtiyor:
- pakistan'in yardim tekliflerini reddettigini; aslinda bu ulkede yerlesik tek merkezli bir siyasi karar mekanizmasi olmadigini soyluyor( bu son cumlenin tercumesinde benim kelamlarim var, ancak oyle soyleniyor bu tirkca denen uydurukos lisan da) Cunki bu devlette ordu ve gizli servis, siyasi karar mekanizmasi durumunda.Tum uretilen think -thank ise, kendilerini Hindistan'a karsi guvenli kilmak, hepsi bu; o yuzden de el kaide dahil her melaneti destekleyip, serpilip gelismelerine katkida bulunabiliyorlar, Hindistan'in bolgesel gucunu kirmak icin ( gercekten de konustugum Afganlilar israrla Pakistan ve gizli servisini sucluyorlardi, demekki adamlar hakliymis)
- Dr kincullen, Pakistan ordusu ile gizli servisinin, islamabad'da ki secilmis hukumetin direktiflerini " uygulamayi reddettiklerini" soyluyor. Yani her iki orgut- ayri ayri olarak ta- kendi siyasi degerlendirmelerine gore, bolgede Hindistan-Afganistan ve ABD'ye yonelik strateji belirleyebiliyorlar. Ayrica Hindistan'in tek basina bunlara guvenlik sozu verip iknasi ( veya tavlamasi)ise, imkansiz gorunuyor.Adamlar kabullenmiyorlar.
O yuzden de Dr kincullen, bir ara ABD ozel elcisi( special envoy) goreviyle bolgede Iran-Rusya vge Cin le nabiz tutan Richard Holbrooke'nin aslinda gorev alaninin cok akillica dizayn edildigini vurguluyor ve bu uc ulkeyle istisarelerin Pakistan uzerinde guvenlik kaygilarinin giderilmesinde faydasi olabilecegine isaret ediyor.
Ve belkide Pakistan'in bu iki kurumuna guvenlik hissi verilirse, bunlarin Taliban'i desteklemekten vazgecebileckerini soyluyor.
En iyi senaryonunsa, ABD'nin Obama liderliginde gonderilecek ekstra birliklerle Afganistan'da savasi lehine cevirmesi, bu arada da ozel elci Richard Holbrooke'in adi gecen ulkelerle istisaresi sonucu bir guvenlik anlasmasini ayarlamasindan soz ediyor.
Adi gecen ulkeleri bir daha yazayim; Rusya, Cin ve Iran !
Yanlis okumuyorsunuz, hadi Rusya'yi anladik diyelim- ki o bile problemdir su asamada ABD icin- bir de Iran'dan medet umuyor ABD, Taliban-El kaide'den kurtulmak icin !
Biz Kurdlerin ABD'nin gozunde ki kiytirik onemini simdi bir daha anlamak lazim...Adamlar, belanin belasi El Kaide-Taliban'in Pakistan'i ele gecirebilecegi uzerine kabuslar goruyorlar ve Iran'dan medet umuyorlar !
Kotu senaryo ise, diyor Dr Kincullen, " ABD'nin Afganistan'i stabilize edememesi durumudur..."
Ve diyor Dr Kincullen " bu durumda Pakistan coker ve durum El kaide'nin bolgede " Talibanistan"i kurmasiyla sonuclanir.
Kincullen bu durumun kabul edilemez oldugunu soyluyor ve elbette onlem talebediyor, kendisi halihazirda Washington'da Obama'nin tam da bu bolge ve siyasetine iliskin ozel danismanidir.
Ne olacak peki ?
ABD yalniz Turkiyeye istedigini vermekle kalmayacak, Iranlada iliskisini azami derecede yumusatmak zorunda kalacak. Iran'in " etnik" mozayiginin kurcalanmasina izin verilmeyecek.
Turkiye'den , diger batili ulkeler gibi,yogun asker talebedecek. Turkler asker verecekler.
Erbilde toplanacak Kurd konferasninda, karar olarak " Kurdistan ulkesinin bagimsizliginin hayal oldugu" , aslinda mesela Turkiye'de Guneydoguda ahalisi kurdlerin zaten kendi dillerini rahatlikla konustuklari,resmi Kurdce televizyonlerinin bile oldugu, zamanla daha iyi sartlarin saglanacagi, silahla( ozelliklede teror kelimesi kullanilabilir) hic bir yere varilmayacagi, PKK'nin behemahal silah birakip, Irak'i terki vs karar altina alinacak. Iran ve Suriye'ninde kendi Kurdlerine zamani gelince seyin seyini edecekleri vurgulanacak...
ABD icin, bizzat Sii toplumu icersinde guclu Maliki ve havuc-sopa politkasiyla kontrol altinda tutulabilecekleri isbatli Kurdlerin bir sure daha uyumlu gitmeleri, su an cok daha onemli gorunen, aslinda da olan AFPAK ( Afganistan-Pakistan) cibanbasina daha genis bir efor ve zaman ayirmalari acisindan onem arzediyor.
Bu arada da hem Turkiye'nin cizilen batiyla butunlesme rotasi muhafaza edilecek ve Turkiye kem kum etsede PKK dagitilacak, az birazcik daha ivir zivir ozgurluk ve perdee...
Umarim, kac gundur israrla uzerine dustugum bu zincirin ehemmiyeti daha da netlesiyor bizim icin...Surekli bicimde Metodolojik ariza sinyalleri veren bir siyasi kulturun mirascilariyiz.Metodolojimize dikkat etmeliyiz, olaylari incelerken kestirmeden kolayci tesbitlerle ancak kendimizi, birbirimizi kandiririz.
Oysa , disimizda ve bizlerin gelecegini etkileyen global guc odagi aktorlerin cizdigi projelere tas koyan yoresel dini-etnik cekim alanlari var.Olani biteni anlamak zorundayiz. Bunlar, guc odagi aktorlerce daha da onem arzediyorlar.
Kurdun kiymeti harbiyesi yok, olabilirdi ama talihsiz-zamani kotu bicimde denk dusen ideolojik martavallarla heba edilen cok degerli yillar ve ihanet, bizi yok olusa goturuyor.
Gun ola harman ola, yeterki olani biteni bu defa dogru anlayalim, belki bizim zamanimzda gelir.
saygilar
Canbek
