بازبدە بۆ ناوەڕۆکی سەرەکی

Selam Hoca, [b]Orta Asya'li Hun, Akhun, Avar, Bulgar, Oguz, Uygur, Saha(Yakut), Macar ve Pecenek adi verilen Türkler[/b] demişsin. İddialı bir genelleme yaptığını düşünüyorum. Bulgar, Macar, Saha (Saka, Jakut, Yakut) türk değil. Dil gruplarına bakarak etnolojik tasnif yanılgıya neden olur. Misalen; Fransızlar latindir ama dilleri german dilidir. Kırgızlarla ilgili antropolojik çalışmalar bu halkın yönetici sınıflarının hint-avrupalı olduklarını ortaya koymuştur. [b]Avrupa ve Balkanlarda ise “barbarlar“ olarak nitelenen ve MS.1.yy'dan itibaren kitanin her yanina yayilip V.yy'da Roma Imparatorlugu'nu yikan göcebe ve saldirgan toplumlar olup, bunlarin ba$inda Germenler, Slavlar, Gotlar, Vikingler, Angillar, Saksonlar, Burgonlar, Franklar, Lombartlar, Süevler, vs. gelmektedir[/b] derken de önemli bir hataya düştüğün kanısındayım. Roma şehrinden Britanya adasına, Almanya'nın ortalarına kadar yayılan, Doğu'da Ermenistan'ı istila edip İran'la komşu olan, Güney'de Mısır'ı ve Afrika'nın kuzey kıyılarını istila edip koloniler kuran Roma uygar oluyor. Buna karşılık ülkelerini Roma istilasından, elbetteki soygun ve zulümden kurtarmak için Roma'ya karşı savaş veren "Germenler, Slavlar, Gotlar, Vikingler, Angillar, Saksonlar, Burgonlar, Franklar, Lombartlar, Süevler" saldırgan ve barbar oluyor. Yarın birileri kalkıpta "saldırgan ve barbar" kürtlerin türk "uygarlığını" yıktığını söylerse hiç şaşırmam. Med'ler İ.Ö. 628 yılında devlet kurdular. İ.Ö. 580'li yıllara gelindiğinde Med devleti imparatorluktu. Persler askeri darbe ile yönetimi ele geçirdiler. İskender'in istilası nedeniyle husule gelen 130 yıllık kesintinin akabinde Part bilahare Sasani imparatorlukları 642 yılına kadar hükümran oldular. Kürtler ve farslar arasında yönetimi el değiştiren bu devletlerin tarih sahnesinde 1270 yıllık bir varlığı sözkonusu. 130 yılı çıkardığınız zaman 1140 yıllık kesintisiz İmparatorluk dönemi var. Part ve Med imparatorluklarının tarih sahnesindeki toplam ömrü 542 yıldır. Sınırları Baktria'dan Lidya'ya kadar uzanan bu imparatorluklar ve uygarlıklarından bahsetmeyişin önemli bir eksikliktir. Keti'leri (Hitit) barbar kavimlerden sayman bu kavim hakkında yeterli bilgin olmadığını düşündürüyor. Ketiler demiri işledikleri zaman Mısırlılar demir cevherini işlemeyi ve demirden araç-gereç yapmayı bilmiyorlardı. Ketiler yüksek ahlaklı, aileye değer veren, çocuklara değer veren, aile fertlerinin yaşamının korunmasını yasalara bağlamış yüksek ahlaklı bir halktı. Hırsızlığı, çapulculuğu ve gaspı meneden, mülkiyete garantiler getiren yasaları vardı. Yasalar dışında gelenekleri ve dini kuralları da aynı yöndeydi. Krallık badan oğula geçmiyor, kızkardeşin çocuklarına geçiyordu. Böylelikle evlilik ilişkileri (bir nevi akt ve konsensüs) aracılığıyla aristokrasinin mutlak egemenliği hatta zulmü önlenmek isteniyordu. Kadınların yargıçlık ve rahiplik yapabilmelerine imkan tanınmıştı. Kadınlar imparatorluk yönetiminde de etkin rol oynuyorlardı. İmparatoriçe yasal olarak imparatorun yetkilerini paylaşıyordu. Yabancı karşıtlığı Hititlerde rağbet görmüyordu. Ketilerin dinlere karşı hoşgürüsü ise insanlık tarihinde emsalsizdir. Tapım gören kendi tanrılarının dışında diğer toplulukların tanrılarını Hitit mabetlerine koymalarına izin vermelerine ek olarak yabancıların inançlarına ve tanrılarına da saygı göstermekteydiler. Keti'nin bin tanrısı bu şekilde gerçeklik kazandı. Etnograflar Ketileri yaşadıkları çağın en şık halkı olarak tanımlayarak o dönemin "fransızları" olarak nitelerler. Komşu prenslikler savaş arabaları kullanmasını ve at hakimiyetini Keti başkenti Hattuşaş'a gelerek bu halktan öğreniyorlardı. Arabanın yaygınlaşması Ketiler aracılığıyla oldu. Hellen sütunlarının prototipi ketilere aittir. Hellenler sütunlara yükü paylaştıran sütun başlığı (tonoz) eklediler. Hellen uygarlığının iki önemli ayağından biri Keti (Hitit) uygarlığıdır. Hitit'e komşu ülkelerle salt çatışmak yerine diplomasi yöntemlerine de başvurduklarını, bu konuda ilk olduklarını tarihi belgelerden anlıyoruz. Hitit-Mitanni antlaşması yeryüzünün bilinen en eski diplomasi belgesidir. Hititler varlık gösterdikleri tarihi dönemin en uygar kavimleri arasındaydılar. Hititleri barbar olarak göstermenin hiçbir geçerli dayanağı olmadığını belirtmek zorundayım. İyi dileklerimle.

Plain text

CAPTCHA This question is for testing whether or not you are a human visitor and to prevent automated spam submissions.