"Berdergay Sera" Gösterileri, Kuzeyli Müşteriler ve Güneyli Aydınlar
17 Şubat'tan bu yana Güney Kürdistan'ın Suleymaniye şehrinin "Berdergay Sera" alanında kesintisiz her gün yürüyüşler ve gösteriler oluyor.
"Berdergay Sera" da toplanan binlerce gösterici 26 maddeden oluşan istemlerini bir açıklama ile Kürdistan kamuoyuna ve iktidar çevrelerine duyurdular.
Kuzey Kürdistan'lı bazı kesimler Güney Kürdistan'da yaşanan gelişmeleri, göstericileri ve istemlerini göz önüne almaksızın Gorran Hareketini "dış güçlere" bağlayarak "Kürd Kazanımları koruma" demogojisine baş vurdular.
Aslında bu kesimler yıllardan beri Güney Kürdistan ile "müşteri" ilişkisi içindeler. Bugün "Berdergay Sera" göstericilerinin topa tutukları yolsuzluklardan nemleniyorlar. Eğer Güney Kürdistan'da şeffaf bir yapılanma oluşursa bu kesimlere aktarılan kaynaklar kuruyacağından dolayı göstericilere ve göstericilerin önünde ve arkasında olan herkese kin kusuyorlar.
Bu kesimlerin Güney'deki gelişmelerle ilgili yaptıkları "değerlendirmelerin" hiç bir ciddi tarafı yok. Daha önce TRT Şeş'ten biraz beklentilere kapıldıkları dönem "Güney'deki kazanımların" ne kadar dostu olduklarını göstermişlerdi. Son dönemlerde "Kurdkuji" savaşı çıkacak umuduna kapıldıklarından dolayı yine ortaya çıkmaya başladılar. Çünkü, Güney'de "Kurdkuji" savaşları olmasa bunları kimse ciddiye almaz.. Kürdler arasında iç kavgalar başladığı zaman bu çevreler hemen harekete geçerler.
Fakat, Güney Kürdistan'da "Berdergay Sera" da başlayan yürüyüş ve gösteriler gelinen aşamada Güney Kürdistan'lı aydınlar ve hatta siyasal partileri tarafından farklı değerlendirilmeye başlandı.
Gorran Hareketi, Güney Kürdistan'daki siyasal duruma ilişkin 7 maddeden oluşan taleplerini yayınladığı zaman tam bir siyasal deprem ortamı oluştu.
Aslında Gorran Hareketinin istemleri demokratik bir ortamda tartışılacak istemlerdi.
Fakat, YNK ve KDP Gorran'ın bu taleplerini bahane ederek Gorran'ı "darbecilikle" suçlayarak köşeye sıkıştırmaya çalıştılar. YNK ve KDP Kürdistan'a ve "Kürd kazanımlarına" karşı düşmanca bir saldırının başladığını imajını yaratarak adeta olağanüstü bir durum yaratılar.
Bu konuda Kürdistan Başkanı Kek Mesud ciddi bir rol oynadı.
Gorran'ın açıklamasından yarım saat sonra Kürdistan Başkanı bir açıklama yayınladı.
Ertesi günü Kürdistan Başkanı'nın başkanlığında 19 Kürdistan partisi bir araya gelerek Gorran'ın tutumunu reddeden bir açıklama yaptılar.
Ardından bir dizi açıklamalar ve basın savaşı geldi. Peşmerge ve asayiş güçleri harekete geçirildi.
Kürdistan Başkanı'nın Gorran'ın açıklamasına karşı tepkileri örgütleme liderliğini üstlenmemesi gerekirdi. Kürdistan Başkanı'nın düşüncesi ne olursa olsun, nötral davranması gerekirdi. Sonuçta o tüm Kürdlerin başkanıdır.
17 Şubat günü "Berdergay Sera" da başlayan yürüyüş ve gösteriler, çağdaş Kürdistan tarihinde yeni bir dönem açtı. Tam bir aydan beri Suleymaniye merkezli yürüyüş ve gösteriler Güney Kürdistan toplumunu, kurum ve kuruluşlarını, iktidarı ve muhalefetini ve kısaca herkesi sarstı.
17 Şubat olayları, Kürdistan iktidarını, muhalefetini, siyasal partileri, sivil toplum kuruluşlarını ve kısaca herkesi yeniden dizayine soktu..
Daha önce göstericileri "dış bağlantılı" ve "kışkırtıcı" gibi değerlendirmelere tabi tutan açıklamalar bir kenara bırakıldı.
Kürdistan Parlamentosu, göstericilerin istemlerini de içeren 17 maddeden oluşan bir karar aldı.
Kürdistan Başkanı ve Başbakanı daha önce yaptıkları sert açıklamaları bırakarak daha yumuşak ve toparlayıcı açıklamalarda bulundular.
YNK'nin Gorran ile görüşmesi, Kürdistan İslami Birliği ile Kürdistan İslami Topluluğu'nun Gorran ile ortak bir reform projesi temelinde anlaşmaya varmaları "Berdergay Sera" göstericilerinin sayesinde oldu.
Çünkü, "Berdergay Sera" göstericilerinin ileri sürdükleri taleplerin hepsi olmasa dahi, bir çoğu Güney Kürdistan toplumu tarafından destekleniyor. Göstericilerin dikkat çektiği sorunların büyük bir kesimi toplum tarafından da bilinmektedir.
İktidar çevreleri ilk dönemler şiddet kullanarak gösterileri bitirmek istedi. 8 kişi öldü ve 200 cıvarında gösterici yaralandı.
İktidarın uyguladığı şiddet ters tepti. Güney Kürdistan aydınları, sanatçıları, akademisyenleri yoğun bir şekilde göstericilere sahip çıktılar. "Berdergay Sera" Meydanı Kürd ve Kürdistan sorunlarının tartışıldığı serbest bir kürsü oldu.
Güney Kürdistan aydınları sokaklara dökülen binlerce Kürd'ü anlamaya çalıştılar. Çünkü, "Berdergay Sera" gösterilerine katılan, şehid düşen ve hareketin pratik olarak önderliğini yapan kesim Raperin ve Raperin sonrası kuşaktır.
İşte bu kuşak Güney Kürdistan'da yaşanan sorunlara ve yanlışlıklara "hayır" dedi.
"Berdergay Sera" göstericileri sadece iktidarı değil, Gorran'ıda zorladı. Gösterilerin ilk günlerinde yaşanan olaylara ilişkin Nawşirwan Mustafa bir açıklama yaparak "kışkırtıcılardan " söz etmişti. Fakat göstericilerden gelen tepkilerden sonra Gorran bu açıklamasını geri çekti ve gösterileri desteklemeye başladı. Nawşirwan Mustafa Gorran'ın bu tavır değişikliğini " Kurşun ve taş" arasında "taştan" yana tavır olarak açıklıyor.
Güney aydınları gruplar halinde "Berdergay Sera" giderek göstericilere fiili desteklerini sundular. Son olaylardan sonra gösterileri mercek altına aldılar. Bir aydan beri süren gösterilere dair yüzlerce ve hatta binlerce makale ve araştırma yazısı yayınlandı. Prof. Abbas Weli, Baxtiyar Ali, Dr. Çoman Herdi, Dr. Meriwan Urya Qani, Aras Fettah, Şerko Bekes, Ömer Şexmus, Rêbin Herdi ve daha onlarcası sürekli olarak yazdıkları yazılarla göstericileri ve istemlerini anlamaya çalıştılar.
Bugüne kadar yürüyüşlere ilişkin olarak aydınlar tarafından kaleme alınan yazılarda gördüğüm kadarıyla "Berdergay Sera"cılara sempati ile bakıyorlar.. Bir çoğu yaşanan gösterileri "Kürd Baharı" olarak görüyorlar.
Keşke Güney Kürd aydınlarının kaleme aldıkları bu yazılar Kuzey Kürdlerine de aktarılsaydı.
O zaman daha farklı ve isabetli değerlendirmeler olurdu..
Sonuç olarak resmiyete Güney Kürdistan iktidar partileri dahi Güney'de yapılan gösterileri Kuzey'deki yağcılar ve müşteriler gibi değerlendirmiyorlar.
Rojgar Merdoxi
