Irak'ta hükümet zor iş

Bir dönemdir medya ve bazı Iraklı çevreler, hükümet kuruluşunun gecikmesinin sorumluluğunu Kürtlere yüklüyor. Bu başlamda Kürtlerin kırmızı çizgilerine işaret ediliyor.

Hal böyleyken Kürtler mümkün en erken zamanda Irak hükümetinin kurulmasına çalışmakta. Hiç olmazsa anayasal boşluğun dolması ve egemen bir hükümetin kurulması için... Fakat böyle bir hükümet Irak'ın koşulllarına uygun olmaz. Zira Irak vatandaşının güvenlik ve istikrardan başlayıp elektrik ve içme suyuna kadar bütün ihtiyaçlarının temini için çok daha etkin bir hükümet gerekli...

Aslında Kürt medyasını takip edenler diğer medya organlarının yansıttıklarının ve bazı Irak çevrelerinin gündeme taşıdıklarının tersi yönde bir Kürt ısrarı olduğunu gözlemler. Medya, Kürtleri bazı Irak çevrelerinin zayıflığını kullanan ve üst düzey bir kışkırtıcılıkla hareket eden kimseler olarak sunuyor. Oysa Kürtler bugün kendi ulusal haklarında ısrarcı. Kürtlerin yaşadığı bir ortaklık krizi. Zira şu ana kadar Kürtler, demokratik, federal, laik ve çoğulcu Irak'ın inıası için elini taşın altına koyacak gerçekçi bir ortak bulamadı.

Kürtlerin iki alternatifi

Seçim sonuçlarının dayatması nedeniyle Kürtler kaçışı mümkün olmayan bir durumla karşı karşıya geldi. Önlerinde de iki liste oluştu. ilki Allavi'nin Irak listesi, ikincisi ise Sistani'nin desteklediği Koalisyon listesi. Allavi'nin listesi Kürtlerle birlikte üçte ikiyi oluşturamıyor. Geriye Koalisyon listesi kalıyor...
Koalisyon listesi Kürtlerin dostları ve müttefiklerinden oluşsa da programının çoğunluğu Kürt programıyla örtüşmüyor. Aralarında ciddi farklılıklar bulunmakta. Kürdistan kanunları ve örflerinde Koalisyon'un istediklerine uymayan unsurlar söz konusu.

Kadınla ilgili kurallar arasında müthiş bir uçurum var. Örneğin Kürdistan'da sadece bir kadınla evliliğe izin verilmekte; oysa bizler çok iyi biliyoruz ki lslam geleneğinde bir erkeğin dört kadınla evlenme izni var. Ayrıca Kürdistan'da Koalisyon listesi programıyla örtüşmeyen bir dizi yasa yürürlükte. Buna rağmen Kürtlerin önünde Koalisyon listesiyle hükümet kurma ortaklığına girmeyi kabul etmek dışında başka bir seçenek yok. Bununla birlikte Kürtler, Sistani'nin listesine yönelik dış müdahalelerin boyutunu ve kararların çoğunluğunun bağımsız alınmadığını çok iyi biliyor.

Hükümetin gecikmesinin sorumluluğu sadece Kürtlere yüklenemez. Kürtler karışık bir tabloyla karşı karşıya. Devlet idaresi yasası BM'nin desteğinden beslenmiyor. Dahası Koalisyon listesi Kerkük'te durumun normalleşmesi yönünde hareket edeceğini net şekilde açıklamadı. Öyle değil mi?
Kürtler çok şey istemiyor. Taleplerinin bir kısmı Irak, diğer kısmı ise kendileriyle ilgili. Kürtlerle ilgili kısmı, mülkiyet esasının düzeltilmesi ve Kerkük'teki koşulların Baas yönetimi öncesindeki gibi olması.

ikinci talepleri ise Irak'la, Iraklıların çoğunluğunun istemediği din devletiyle ilgili. Devletin dininin olması gerekmez. Çünkü bu durum başkalarının yabancılaştırılmasına ve haklarının ihlal edilmesine zemin hazırlar. Ayrıca bu kadar kurbandan sonra laiklik dışında bir devletin kabulü de mümkün değil. Zira böyle bir devlet dünya gelişmeleriyle uyum sağlayamaz.

Kürtler, düşüncelerini ve ulusal, sosyal, dini, mezhebi, siyasi ve ideolojik özelliklerini ifade ederek herkese kendilerini görme fırsatı vermek için demokratik, çoğulcu, federal ve laik bir Irak'ın inıası yönünde gerçekçi ortaklar bulma krizi içinde. Belki de bu sebeplerden ötürü Kürtler bağından beri temkinliydi. Dolayısıyla sorumluluğun herkesçe paylaşılması gerekiyor. (Bahreyn gazetesi Vasat,