Bu arada Karaca Paşa devreye girerek Kilis'in Canpolat'a verilmesine engel oluyor. Sultan kendisine bağlı böyle bir adamın şevkini kırmamak için “Kilis Eyaletindeki Kürd aşiretlerin Sultan'a bağlılık derecesini tespit etmek için“(Selim, age,s 40) Hüseyin Han Paşa(Hadım Hüseyin Paşa-Şerefxan)yi görevlendiriyor. Hüseyin Paşa hazırladığı raporda bölgede “Canpolat'ın çok meşhur olduğunu, bölge halkı onun prestijine çok inanıyorlar“ diyor. Sultan'da seve seve Kilis Vilayetini Canpolat'a veriyor.(Selim, age, sayfa 40)
Şerefxan ise aynı olayı çok farklı bir dil ile izah etmeye çalışıyor. Şerefxan Hüseyin Paşa'nın hazırladığı raporda Padişah'a “Kürd hükümdarlığının Canpolat'a verilmesi gerektiğini, kötülüğe ve bozgunculuğa eğilimli olan bu Kürdleri Canpolad Bey'den başka kimsenin dizginlemeyeceği“ (Şerefxan, age sayfa 253) yazdığını ifade ediyor.. Burada da görüldüğü gibi Şerefxan “kötülüğe ve bozgunculuğa eğilimli olan bu Kürdler“ derken Êzidî Kürdleri kastediyor.
Şerefxan Canpolat hakkında bir dizi detaylara ilişkin bilgi vermesine rağmen bazı gelişmeleri ya bilinçli bir şekilde anlatmıyor yada bilgisi dahilinde değildi!!!
Canpolat Kilis Eyaletinin başına geçtikten sonra “1559-1560'a kadar kanla bastırdığı bir Kürd isyanı ile karşı karşıya kaldı. Sultan Canpolat'a teşekkür etmek için şahsen Haleb'e geliyor. Canpolat acele bir şekilde zaferin işareti olarak Padişah'ın geçeceği yolun üzerine kesilmiş 40 başı kazıklara dikmişti“(Selim, age, sayfa 40)

Selim'in anlatımlarına göre Sultan bu olaydan rahatsızlık!!!! duyuyor, Canpolat'ı cezalandırmak istiyor.. fakat, Rüstem Paşa'nın devreye girmesinden sonra, Padişah Canpolat'ı afediyor.

Canpolat, iktidara yeniden gelişini ve Sultan'ın kendisini afetmesinin karşılığında Bugünde hâlâ Kilis'de bulunan Camiyi ve Hammamı yaptırıyor.
İlginç olan yine Şerefxan'ın sözünü etmediği, Canpolat'ın belirleyici bir rol oynadığı ve Kürdlerle doğrudan ilişkisi olan başka olaylar var.
1567 yılında Şatül el Arab'ın Basra şehrinde yeni bir ayaklanma başladı. Kürd şefi Sadredin tüm bölgeyi harabeye çevirerek bağımsızlığını ilan etti..

İkinci Sultan Selim ayaklanmayı bastırma görevini Canpolat Canpolat'a veriyor. Canpolat ve İskender paşa Kürd ve Arap gönüllülerinden oluşan 6000 asker ve 2000 Yeni İçeri ile ayaklanmayı bastırabiliyorlar. Ayaklanmanın bastırılmasından sonra Canpolat İstanbul'da bir kahraman gibi giriş yapıyor..

Fakat, Şatül el Arab ve Basra bölgelerinden yenilgi alan “Kürd isyancıları Rewandiz kalesine çekiliyor ve tüm bölgeyi denetim altına alıyorlar“(Selim, age, sayfa 41)

Sultan'ın emri ile ayaklanmayi bastırmakla görevli Lale Mustafa Paşa Canpolat'ı şu cumlelerle yardıma çağırıyor:

“Kürdistan Emirinden başkası kalmadı
Bulad oğlu seni çok görmek isterim.
Şimdi senin zamanındır.
Şimdi cesaret, yiğitlik, kahramanlık zamanıdır.
Şimdi azamet günüdür.
Canbolat senin ruhun çeliktendir“(M.Tevfikoğlu'nun 1964 yılında Ulus Gazetesinin , 14524 sayında Canpolat üzerine yazdığı makaleden akt. Selim, age, sayfa 42)

Canpolat Canpolat, Lale Mustafa Paşa'nın imdadına yetişerek Kürdlerin Rewandiz isyanını kanlı bir şekilde bastırıyorlar. Rewandiz Kalesine Osmanlı bayrağını dikiyorlar. O dönemler Osmanlı Sultan'ı Bağdat'ta bulunuyor, Sultan Canpolat'ı Bağdat'ta bir kahraman gibi karşılıyor.. Osmanlı Sultan'ı ile Canpolat Canpolat birlikte Kilis'e gidiyorlar ve “Sultan kışı Canpolatların yanında geçiriyor“(Selim, age, sayfa 42)..
Fakat Şerefxan Sultan'ın “İran seferinin dönüşünde kışı Haleb'te geçirdiğini“ yazıyor.(Şerefxan, age, sayfa 252)

Sonuşta bir çok tarihçinin hemfikir olduğu ortak görüş, Kilis ve Haleb mıntıkaları Canpolat Canpolat'ın denetimi altındaydı.
Şerefxan Sultan Haleb'te bulunduğu zaman bazı kimseler Sultan'ın kılıcını çalıyorlar.. Canpolat Canpolat'ın prestijinden rahatsız olan Sadrazam Rüstem Paşa Sultan'a giderek “Bu işi Canpolat'a bağlı Kürdlerden başka kimsenin yapmadığını, çünkü bu haddini aşmışlardan başka kimsenin bu büyük suçu işlemeye cesaret edemeyeceğini“ bildirmiş.(Şerefxan, age,sayfa 253)
Sonuçta Canpolat kılıcı bulmak için Sultan'dan 5 gün gibi bir süre istiyor, 4 gün içinde kılıcı buluyor ve kelesini kurtarıyor...!!!!
Şerefxan'nın anlatımlarına göre Canpolat Canpolat 100 yaşına yaklaşan uzun ömrü boyunca 70 oğlunu gördü. Babalarının ölümünden sonra hâlâ yaşıyan 10 oğlunun isimleri şöyle: Habib, Ömer, Ahmed, Abdullah, Hüseyin, Cafer, Gazanfer, Zeynel, Haydar ve Hıdır Beyler...
Bazı kaynaklara göre Rüstem Paşa Canpolat'ın Vezir olmasını engellemiş ve Canpolat ömrünün sonuna kadar atalarının mülkiyetinin başında kalmıştır.

Şerefxan Bedlisi, Şerefname'de Canpolat'ın Kıbrıs seferine katıldığına dair hiç bir şeyden söz etmiyor. Şerefxan, 1543 yılında İran'ın Qum şehrinin yakınlarında dünyaya gelmiş. Ölüm tarihi ise bazılarına göre 1599, bazılarına göre ise 1603-1604 yıllarının cıvarındadır.
Şerefxan'ın Şerefname'yi bitirdiği tarih 1597 yılıdır.
“Kıbrıs Fethi“ denilen olay ise 1571 tarihine denk düşmektedir.. Fakat, Şerefxan'ın yaşadığı bir dönemde yaşanan Kıbrıs Fethi hakkında bir şey söylemiyor. Canpolat Canpolat, Lala Mustafa Paşa, Piyala Paşa, Muheddin Paşa gibi Osmanlı Paşalarıyla birlikte Kıbrıs seferine çıkıyor. Osmanlı Ordusu Limasol, Tuzla, Girne ve Lefkoşi'yi işgal ettiği zaman Canpolat Canpolat yapılan tüm savaşlarda başarılı bir tablo çiziyor. Osmanlı Ordusunun en son işgaletmeye çalıştığı Famagusta'dır..(Türkler Mağusa diye adlandırıyorlar)
Osmanlı Ordusu uzun süre uğraşarak Famagusta kalesini almaya çalışıyor.. Bir çok askeri komutanı bu çatışmalar esnasında yaşamını yitiriyor.
Venedikliler, var olan kalenin kapılarının üst kısmına “giyotini gibi keskin bir çark“ yerleştirmişler. Canpolat kale kapısını açıp içeri girerken aniden çark harekete geçiyor ve Canpolat'ın başını uçuruyor. Anlatılan hikayeye göre : “Canpolat kelesini koltuğuna alıyor“ ve çatışmayi sürdürüyor. Venedikliler bu tablo karşısında paniğe kapılıp kaçmaya çalışıyor ve büyük bir yenilgi alıyorlar.(Tevfikoğlu'nun Kıbrıs Fethi ve Canpolat Destanı, 1964'dan akt. Selim age, sayfa 44) Osmanlı Ordusu alanda büyük bir katiam yapıyor. Bazı kaynakla 50,000 ölü 180 bin esirden sözediyorlar.
Bugün hâlâ Famagusta'da “Janbulat Tomb and Museum- Famagusta“ adı altında Canpolat'ın türbesininde bulunduğu bir müze var..

Devam edecek..

Aso Zagrosi