dunya degisiyor
biraz klise bir lakirdi oldu ama zarari yok
bu lafi bana ettiren
bu yaziyi yazdirtan sey
BBc den dinledigim basit bir haberdir.
kongnitivcilerle yakin iliskilerimden oturu
bu mevzuya kulak dolgunlugum var
ehh bir iki sayfa da okumusluk da ilave edilirse
amator bicimde bu hususta bir seyler yazma hakkim dogmus demektir.
bu alan ile komputerleri basit programlama otesinde
basit te olsa ogrenebilme yetisi ile donatma cabasi malum
yapay zeka (artificial inteligence) alanina giriyor.
bu isi komputrlere belletmeden once
ogrenme yetisi en guclu olan yaratigin
yani bizlerin (kurdleri degil homo sapiensi kasdediyorum)
bu isi nasil becerdiigimizi becerdigini bilmek gerekiyor
kongnitiv burda ise bulasiyor filan fistik
simdi bu ogrenme denilen zamazingoyu
indirgeye indirgeye birsseyleri mesela bazi kurallari ezberlemeye de indirgemek mumkun
ancak asil ogrenme
ezberlenmis-bellenmis bazi kuralradan
olmayan seyleri dusunerek cikartma aliskanligini-yontemlerini ogrenme
bu is becerilirse komputer ona yuklenenlerden yola cikarak
ani bir duurumda kendi yepyeni bir karar veya bilgi uretebilecek vs vs.
(yahu biz bunu bazi kurdlere yaptiramadik makinaya nasil yaptiracgiz diyenler cikabilir)
bu surecte en iyi orneklerden biri
(en iyii ornek benim billdigim veya belledigim nadir ornek-habire bunu tekrarlayacagim)
bir doktorun tam tesekullu bir hastahane de
gene ayni doktorun bu kez afrika da cangilin ortasinda
ayni hasta ile karsilasmasi halinde
diagnosu yaparken kullanndigi akil yurutmesi ornegidir.
simdi bu ornegi anlatmayacagim
ilgin olmadigindan degil
cok da ilginc bir karsilastirma
(mmerakklisi kendini bu doktorun yerine koyup
kendini bir tam tesekullu hastanhane de
bir de afrianin balta girmemis cangilinda tahayyul etsin ve
onune cikan acil bir hastaya nasil yaklasacaginizihinsel bir deneyle test etsin)
bana bu uzun yaziyi yazdirtan habere donuyorum
sinir tanimayan doktorlari duymus olmaniz gerek
(bunlar yuksek kalitede insanlardir-respekt!)
bunlardan biri gecenlerde kongo da
vahsi bir oratmda kolu kopmus bicimde bir sefil saglik ocaginda baygin yatan bir cocugu goriyor. cocugun kolunun kalan kisminda da kangren baslamis.
amputasyon yapmazsa cocuk bir kac saat icinde olebilir vvs vs.
ancak amputasyon da oyle al eline testereyi akla uygun yerden kes
ile olmuyor-bu isin kurali ve uygun yeri var vs.
ancak ortam tam tesekullu hastan degil ki
cocugu rontgene veya mr a yolayip sip sak resimden ic taraflardaki duruma bakip kesim lokasyonunu tesbit etsin.
ee ne yapacak
hasbel kader bir yerden kesmekten baska care yok
ancak bu kesim sonucu hastanin daha da hizla olume dogru ilerleme riski var.
kongo da doktor olarak bulunmus olmanin kendi basina zorluklarinin yaninda
diagnos yapip karar vermenin de ek zoruluklari bunlar.
ancak
bazi zipciktilarin marifetmis gibi elestirdikleri
high teknoljinin herkesin cebine yerlesmis ufak aleti
evet tahmin ettiginiz mobil telefon
imdada yetisiyor
sanirim once bir iki resimle
daha da onemlisi mesleki tarifler iceren sms ile kongo dak doktor britanya daki amputasyon uzmani arkadasini ariyor. bir saat icinde hastanin durumu britanya ya ulasip ordan da organin tam olarak nerden ve nasil kesilecegi bilgisi geliyor. ve hasta kazasiz belasiz kurtuluyor.
bu songunlerde duydugum ve cok sevindigim bir olaydi.
kurdistanli arkadaslarimlla paylasayim dedim.
eskiden olsaydi is hasbelkader yapilacak
belkide cocuk olup gidecekti
simdi cocuk kolsuz da olsa yasayacak
umarim baska bir noktada da sansi gene yaver gidip iyi br yasama ulasir-
orgutculere bburdan kel allaka gibi gorunen bir aannafikir vvermek isterm
tabipligi bu olcude etkileyen yeni dunyanin zamazingolari
baska seyleri de bu bicimde etikilemis olmasi gerekir
veya etkileme gucune sahip olmasi beklenir.
bugunun dunyasina dunun merhhemi ile derman aranmaz.
bu yeni dunya da eski partii orgut modellerinin pesine dusmek yerine yeni yontemleri bulmaya cabalama dilekleri ile
HeK