Mam Celal’in El Hayat Gazetesine verdigi söylesi(2 ve Son)
El Hayat: federasyonun disinda, bugünkü Irak’in güvenlik durumundan söz ediyorum. Güvenlik olayi yok. Her gün patlamalar oluyor, mezhepler arasi celiskiler bunlar ic savas tehlikesine neden olmuyormu?
Celal Talabani: Hem Arap ve hemde Bati basini Irak’in gercek güvenlik durumunu ortaya koyamiyorlar. Yalnizca yasanan negatif seylere dikkat cekiyorlar. Irak’in 14 eyaletinde huzur var, halk normal yasamini sürüyor, ekonomik gelismeler ilerliyor, egitim görme ve üniversiteler vs...normal bir sekilde aktivitelerini yürütüyorlar. Kürdistan’a geliniz, görürsünüz ki Newyork’tan daha huzurludur.
Ben mezhepler arasi celiskileri inkâr etmiyorum. Fakat, ic savasin baslamasi zor. Irak'’n ic savasa gidebilecegine inanmiyorum. Fakat celiskiler vardir. Disardan Irak’a yönelik saldirilar var. El Qaide grubu, Zerqawi grubu ve asiri islamcilera bagli silahli cevrelerden binlerce kisi Irak’a geliyor ve Iraklilara karsi savasiyorlar.
El Hayat: ABD Baskani, Irak savasini teröristlerin Amerikan sehirlerine yönelik tehlikesini uzaklastirmak icin oldugunu yeniliyor. Acaba bu teröre karsi Irak’i kullanmak degilmidir?
Celal Talabani: Acaba Amerikalar mi terörü olusturdular yoksa terörün kendisimi Irak’a geldi? Siz bu konuya yüzeysel bakiyorsunuz. O diyor ki, bizim Irak’ta teröre karsi savasimiz, terörü Amerika’dan uzaklastirmak icindir.
El Hayat: Fakat, bu teröre karsi savas Irak’ta yapiliyor?
Celal Talabani: Evet Irak’ta yürütülüyor. Cünkü teröristler Irak’a yigilmistir, binlerce terörist Irak’a gelmistir. Cünkü teröristler Irak’ta günlük patlayici dolu arabalar patlatiyorlar. Simdi S. Arabistan ve Misir’da da basladilar. Fakat, Irak’a yönelik daha fazla var.
El Hayat: Acaba Iraklilarinda terörizm yada dirinisin icinde oldugunu kabul ediyormusuz? Bu Irak’ta olup bitenler yalnizca disardan gelenlerin isi degildir?
Celal Talabani: Evet bu konuda sizinle hemfikirim.. Biz de iki cesit terörist var: El Qaide ve Zarqawi ile birlikte olanlar ve digerleri... Simdiki Hükümete ve Amerikalilara karsi silaha basvuran Iraklilar var. Bu sondakiler, eski Baas rejiminin artiklari ve Amerika'’a karsi silahli direnisi, siyasi direnise tercih edenler.
El Hayat: Size göre Irak ne kadar zaman icinde kendi evinde teröre karsi basarili olur?
Celal Talabani: Bana göre eger Irak cok yönlü, basin-yayin, ekonomik, diplomatik, askeri, bölgesel ve uluslararasi arenada kordineli bir caba icine girerse basarili olur. Eger komsu devletler bize yardimci olurlarsa kisa bir zaman icinde teröristlere karsi basarili oluruz. Fakat bizim bir ic siyasete de ihtiyacimiz var. Ülke genelinde Sii Araplar, Sünni Araplar, Kürdler, Türkmenler ve tüm Iraklilar arasinda bir baris icin, cok yönlü bir siyaset gerekiyor. Bizim bir antlasmaya varmamiz gerekir ki, Irak’ta degisim ve ilerleme icin tek bir yol var: O yol, silah ve terör degil, diyalog, siyaset, Parlamento ve secimler yoludur.
El Hayat: Siz Türkiye Basbakani Recep Tayyip Erdoganla görüstünüz. Türkiye’nin Kürd devletinin kurulusuna karsi tavri var. Herhalde Kürdistan meselesini sizinle konustu?
Celal Talabani: Bana inanabilirsiniz ki, Erdogan Kürdistan meselesini gündeme getirmedi.. Bende gündeme getirmedim. Cok kisa bir sekilde Irak’taki son gelismelere ve Anayasaya degindim ve kendisinden Zarqawi’nin ilan ettigi mezhep savasini mahkum etmelerini talep ettim. Iki tarafin iliskilerinin güclendirilmesi meselesi üzerine durduk ve PKK meselesine degindik. Ben kendisine simdiki var olan savasin Kürdlerin cikarina olmadigini söyledim. Cünkü, Türkiye’de halkin cikari demokrasinin basarili olmasinda yatiyor.
El Hayat: Siz Rusya Cumhurbaskani Putin’den Irak’a yönelik dostca olmayan tutumlarini durdurmasini istedinizmi? Ayrica siz Rusya’yi projelerden yoksun kalirlar yönünde tehdit ettiniz mi?
Celal Talabani: Baskan Viladimir Putin’le görüstüm. Aramizda tam bir uyum vardi. Benim adima yapilan bir aciklamada mesele biraz carpitilmisti. Ben Moskovadan, Irak’la dogrudan iliskilerini gelistirmesi talep ettim. Biz de Rusya ile isbirligi yapmaya hazir oldugumuzu söyledim. Var olan iliskilere, Rusya-Amerika arasi degil, Irak’in rollünü göz önüne alinmali ve Rusya-Irak penceresinden olaya bakilmalidir.
El Hayat:Acaba Rusyanin size yaklasimi olumlu mu? Yoksa projelerden dolayi?
Celal Talabani: Evet, bizim simdi Rusya ile iliskilerimiz iyidir.Karsilikli olarak düsünce alis-verisi konusunda karar verdik. Irak’a iliskin Güvenlik Konseyinin Cok Uluslu gücleri konusunda iki ülkenin Disisleri bakanlarinin koordineli hareket etmesi konusuda karar verildi. Iki ülkenin arasindaki ticari, ekonomik ve kültürel alanlarda iliskiler saglamak amaciyla Bakanliklar arasinda komisyonlarin kurulmasi konusunda anlasma sagladik.
El Hayat: Siz, bir televizyon konusmasinda Irak’in, Amerika askeri güclerini geri cektikten sonra, Irak’ta askeri üsler kurmasini istedigini söylediniz?
Celal Talabani: Amerikan askeri güclerinin Irak’taki varligi sadece teröristlere karsi savas degildir, dedim. Bu görevi Irak askeri gücleri omuzlamak zorundalar. Amerikan askeri güclerinin Irak’ta olmasi, dis güclerin ve komsu ülkelerin Irak’in ic islerine karismalari önünde engel olmasi bakimindan cikarimizadir.
El Hayat: Sizin o söylesinizde tam söylediginiz: Öyle görünüyor ki, Irak Hükümeti Irak’in cikarina olacagini düsünerek , Amerikan askeri güclerinin üslerinde Irak'in terör tehlikesinden kurtulmasina kadar kalmasini talep edecek..
Celal Talabani: Asla bunu söylemedim..
El Hayat: Harfi harfine siz bunu söylediniz?
Celal Talabani: Dedimki, Amerikan askerleri cekildikleri zaman, bir kismi kalmalidir. Tüm Amerikan güclerinin kalmasini söylemedim. Bunu söyleyenler %100 yalan söylüyorlar. Ben bir kisim Amerikan askerinin tespit edilmis bazi askeri üslerde kalmasini söyledim. Simdide bunu yine yeniliyorum: Simdi var olan görevlerini tamamladiktan sonra, Amerikan Güclerinin sinirli bir kesimi, Irak’in bazi askeri üslerinde kalmasi Irak’in cikarinadir.
El Hayat: Size göre Amerika ne zaman güclerini geri cekecek?
Celal Talabani: Bu mesele Amerika ve Irak iliskilerine endekslidir. Benim tahminime göre Irak gücleri iki yil icinde ic asayisi omuzlayabilirler. Fakat, Amerikan güclerinin geri cekilmesi konusunda bir takvim olusturma meselesi, Amerika ve Irak’in dayanismasi, her iki ülkedeki genel durumlarina baglidir. Ayrica bu asamada böyle bir takvimi aciklamak Irak’in cikarina degildir. Cünkü, teröristler güc kazanmak icin, kendilerinin bir basarisi olarak degerlendirebilirler. Eger bir takvim olsa dahi, iki devlet arasinda kalir ve uygun bir zamanda aciklanir. Son
