Selamlar HeK, Senin buraya aktardigin yaziyi Juan Cole diye biri yazmis. Galiba karisi Iranli, universitede prof. Orta Dogu uzerine fikirlerini beyan eden biri. Gorusleri ABD icin oldukca sol, Amerikayi kolonist ve emperyal guc olarak goruyor. enternasyonalist bir yaklasimi var. Galiba bizi etkileyen en onemli gorusu 'farkli etnik gruplarin' bolunmesini degil birlikte yasamalarini destekleyen biri. Karisindan oturu olsa gerek Islam dinini de gayet olumlu buluyor. Irak savasina baslangicta ne karsi cikmis ne de desteklemis, zorlugundan bahsetmis. Ama sonradan Irak ordusunun dagitmasi, iskence, yolsuzluklar gibi nedenlerden oturu Bush'u en agir elestirenlerden biri haline gelmis. Bahsettigin Nation dergisindeki yaziyi buldum ve okudum. Bana gore cok guzel bir yazi degildi. Bildigimiz seyleri tekrar edip edip durmus. Benim dikkatimi ceken sadece iki nokta oldu onlardan bahsedecegim. Ilki, Irak'daki gruplar arasindaki catismalari, gerilimleri detayli bir sekilde anlattiktan sonra su sorulari sormus: Kurdlerle Maliki arasindaki catisma ust boyutlara gelirse, ABD Maliki'nin yaninda yer alip en iyi dostu Kurdlerle savasir mi? Secilmis basbakana desteklerini nasil cekebilir? Maliki-Kurd savasinda Turkiye'nin Bagdatin yaninda yer alacagini ve buyuk ihtimalle savasa bir sekilde dahil olacagini belirttikten bu durumun ABD icin icinde cikamayacagi bir karmasa yaratacagini belirtmis. Benim kendi yorumum: Dogrusu sorunun sorulus sekli bile oldukca ilginc geldi bana. Ilk kez birinden ABD Kurdlere karsi savasir mi sorusunu duydum. Hani ABD oyle bir durumda ne yapar, Kurdleri destekler mi, Kurdlerin yaninda yer alir mi, tarafsiz mi kalir gibi sorulari soran cok oldu ama kimse simdiye kadar ABD Kurdlere karsi savasir mi diye sormamisti. ABD'nin Irak'daki tek dostunun Kurdler oldugu gercegini de kendisi de cok iyi bildigine gore soruyu bu sekilde formule etmesini sahsen 'iyi niyetli' bulmadim. Maliki gibi belki bir sonraki secimde gidecek biri icin ABD neden tek dostu olan Kurdlerle iliskilerini tehlikeye atsin? Yani demirbas olan Kurdler Maliki degil ki. Benim bildigim ABD'de kimse bunu yapacak kadar aptal degildir. Ayrica Turkiye'nin de savasa dahil olabilecegi hic bir sekilde ayaklari yere basmayan, korkutma amacli bir soylem bana gore. Hic bir dayanagi yok bu soylemin. Ikincisi ise Kerkuk icin soyledikleri. Sundugu onerilerden biri eyaletin bolunebilecegini ve Kurd nufusunun yasadigi yerlerin Kurdistan'a baglanabilecegi ve Turkmenler ile Arap'larin Bagdat yonetiminde kalabilecegi. Ayni sekilde kerkuk'un bolunmesinin mumkun oldugunu soyluyor ve Hindistan'daki Chandiargh sehri gibi olabilecegini soyluyor. Hindistandaki bu sehir hem Punjab hem de Haryana eyaletlerinin baskentiymis, yazidan ogreniyoruz bunu da. Kerkik sehrinin petrollerinin zaten paylasiminin yapildigini ve Kurdlerin % 17 hisse aldiklarini soyluyor. Ayrica karsilikli ozveriler ile 'sinirlar' sorununa baska bir cozum yolu bulunabileceginden de bahsediyor. Benim yorumum: Ilk dikkatimi ceken dogal olarak Irak anayasasinin 140. maddesi ve referendumun 'cozum onerileri' arasinda yer almamis olmasi tabii ki. Yani Kurdlere bunu unutun diyor herhalde. Benim kisisel olarak Kerkuk ve sinirlar uzerine okudugum yazilardan cikardigim sonuc su. Kurdlerin referandum istegine karsi cikanlar once 'ozel statu' diye tutturdular, ise yaramadigini gorunce artik nerelerin Kurdlere verilecegi tartisilsin, eyaletin Kurd yogunluklu bolgeleri Kurdlere, Arap yogunluklu bolgeleri Bagdat'a baglansin denmeye baslandi. Bu sahis Turkmenler adina da karar verip hepsini Bagdat'a baglamis ekstradan. Galiba Turkmenlerden ziyade Turkiye'nin istegini goz onune alarak yapiyor bunu. Yani acikcasi sen Kurdler nufuslarini ortaya koysunlar diyorsun ya, aslinda gerek yok. Referandum disinda oneriler getirenlerin hepsi aslinda Kurd nufusunun cogunlukta oldugu icin referandumdan Kurdlerin lehine karar cikacagini bildigi icin yapilmasini engellemeye calisiyorlar. Bu kisinin tek olumlu sozu bana gore Obama'ya ABD askeri Irak'dan cekilmeden sorunlarin cozulmesini onermesi ki zaten benim de kisisel tavsiyem Kurdlere aynisi. ABD askeri Irak'dayken her sey halledilmeli. Simdi gelelim senin mesajinda bana sordugun Biden'in uce bolme planinin rafdan kalkip kalkmadigina. Hatirliyorsan zaten ben bu planin rafdan kalktigini cok cok onceden soyledim. Biden cok onceden 'yanlis anlasildim' demisti ve bu sozlerini de Obama'nin yardimcisi oldugunda da tekrarlamisti. Sen Peter Galbraith'in yazisini gondermistin ve o yazida galbraith sanki plan hala yururlukteymis gibi bahsediyordu ben de sasirmistim. Amerika'da o plan su anda gecerli degil. Ama bu demek degildir ki kosullar o planin uygulanmasini mecbur kildiktan sonra da tekrar gundeme gelmeyecek. Guney Kurdlerinin onundeki yol haritasindaki ilk adim Kerkuk ve sinirlar sorununu halletmek olmali. Sonrasi kosullarin o planin uygulanmasi icin uygun hale getirilmesi. Irak gibi dengeleri saatler icinde degisebildigi bir ulkede bunu yapmak da zor olmasa gerek. Ama once Kerkuk... Sevgiler, Hanife PS. Yazinin ingilizcesini okumak isteyenler icin adres: http://www.thenation.com/doc/20090112/cole