SUNNI`LERE FORMÜL ARAYIŞI
Sünnilere 'formül' arayışı
Irak'ta hafta sonunda yapılacak seçimler öncesindeyse, ülkenin farklı dinî ve etnik toplumlarının nasıl ve ne şekilde temsil edileceği konusundaki tartışmalar sürüyor.
Sünnilerin anayasanın hazırlanması sürecine dışarıdan katılabileceği belirtiliyor
Ülkenin Sünnî azınlığı seçimleri boykot ederken, bazı Arap partilerin de Kürt bölgelerinde seçime katılmayacakları yolunda haberler var.
Sünnîler'in seçimlere katılmaması, oluşturulacak yeni mecliste temsil tam olarak edilmeyecekleri anlamına geliyor.
Dolaysıyla, oluşturulacak yeni anayasa üzerinde de söz hakkına sahip olamayacaklar.
Bazı Sünnî liderler, seçimlere katılmıyor olsalar da, anayasa görüşmelerine dahil edilmeyi beklediklerini belirtiyorlar.
Uluslararası Kriz Grubu adlı düşünce kuruluşunun Orta Doğu Projesi Başkanı Joost Hiltermann, Sünniler'in 'dışarıdan' anayasa görüşmelerine katılmasına sıcak bakıldığını anlatıyor.
Hiltermann şunları söylüyor:
"Irak'taki siyasî oluşumların büyük bir bölümü böyle bir çözüm yolundan yana. Bazı Sünnî liderler, farklı gerekçelerle seçimlere katılmıyor olsa da, genel eğilim Sünnîler'in siyasî süreçte yeralması için bir çare bulunması yönünde.
"Herkes, Irak'ta istikrarın sağlanabilmesi için, Sünni liderlerin siyasetten dışlanmaması gerektiğini biliyor."
Peki Sünnîlerin de dahil edileceği bir siyasî süreç nasıl sağlanacak?
Hiltermann'a göre, Irak'ta durum ideal değil ama Sünniler'in temsilcilerinin, anayasa görüşmeleri de dahil olmak üzere, Irak'ın geleceğiyle ilgili tartışmalara dahil edilmeleri gerekiyor.
Joost Hiltermann şöyle devam ediyor:
"Yeni meclis, anayasa görüşmelerini sürdürmek üzere bir komite belirleyecek. Sünnîler'in bu komiteye dahil olmasının önünde hiçbir yasal engel yok. Bu komiteyi, olabildiğince geniş bir sosyal tabanı temsil edecek şekilde oluşturmak, yeni meclisin elinde olacak. Sünniler bu komiteye dahil olsa bile doğrudan oy kullanma hakları olmayacak."
Iraklı Sünniler'in söz hakkı elde etmek istedikleri konuları üç ana başlık altında toplandışını belirten Joost Hiltermann, "Bunlar din, azınlık hakları ve Kürtler'in federatif bir yönetim talepleri" diyor.
Hiltermann'a göre, Sünniler'in doğrudan oy hakkına sahip olmaması durumunda, bu toplum içinde soruna neden olacak başlıca konu ise Kürtler.
"Kürtlerin federal yönetim talepleri konusunda Sünniler hiçbir kesimle uzlaşmıyor. Ne Kürtler'in isteklerini kabul ediyorlar ne de buna ılımlı yaklaşan şiîler'le anlaşabiliyorlar.
Hiltermann bu konuda da görüşlerini şöyle özetliyor:
"şiîler, Kürtler'in taleplerine sıcak bakıyor ancak verilecek hakları kendilerini tanımlamasından yana.
"Azınlıktaki Sünniler, federal bir Kürt bölgesini kesinlikle reddediyor. Bunun başlıca sebebi de, daha güçlü iki toplum arasında, şiîler ve Kürtler arasında sıkışıp kalmaktan, soyutlanmaktan endişe ediyorlar."
