Barış ve Demokrasi Tutkunu Bir Kürt Lider: Dr. Kasımlo

1980 yılının hazana durmuş bir deminde hüzün yüklü yüreğimizle, demokrasiden, özgürlüklerden ve eşitlikten yana olan her birimiz askeri rejimin hışmına uğramamak için bir yerlere savrulmuştuk. Bu olanağı bulamayan dostlarımızın çoğu yakalanmış , ağır işkencelerden geçmişti. Kimi sakat kalmış kimisi de işkence çarklarında can vermişti. Işte böyle yangın bir zamandan kaçıp gitmiştim ben de. Ormiye gölü beni alazlardan korumuştu. Dımdım kalesi yücelerdeydi ve oraya ulaşmak mümkün değildi.

Dört yıl boyunca o bölgede ayak basmadık yer bırakmamıştım. Ama son yıllarımda, bana daha sonraki yaşamımda da büyük haz verecek olan Radyoculukla tanıştım.Tüm teknik cihazları çalışanlarının sırt çantasına monte edilmiş seyyar bir radyosu vardı IKDP'nin.

Nerede bombalar yoksa biz ordaydık. Bana zimmetli olan radyo demirbaşları üç adet kulaklık ile iki mikrofondu. Kasımlo, en son Avrupa dönüşünde Paristen getirmişti bizlere. Bulunduğumuz yer tespit edilip üzerimize bombalar yağar yağmaz en fazla yarim saat içinde yerimizi terk edip sazlıklardan görünmeyecek şekilde yollara revan olurduk. Ta ki bizce güvenli yeni bir yer bulununcaya dek. Yeni yerimize yerleşmemizde en fazla bir saat sürerdi. Elbette ki radyo tesisi için söylüyorum. Topu topuna sekiz kişiydik. Ama her birimiz dört kişi kadar görev ve sorumluluk almak durumundaydık.Öyle de olurdu.

Aynı atmosferde, aynı göğün altında, aynı ateş hattında, hatta aynı çadırda tam dört yıl göz gözeydik, yan-yanaydık. Kaçarken, yatarken, çay içerken ya da Serdeştin o balta girmemiş ormanlarında konaklarken; yada geceleri ingilizce dil derslerinde ya da gece seminerlerinde, akran gib, kardeş gibi hep birlikteydik. Gönlünden tevazuyu, yüzünden gülümsemeyi hiç eksik etmezdi Kasımlo.. Iyi bir dost, inançlı bir yurtsever, cesur bir asker ve kararlı bir diplomattı. Siyaseti entrikalardan ve ayak oyunlarından uzak bir sanat olarak benimsemişti.

Bir çok kez Türkiyeye gelmiş ve konaklamıştı. Ankara ve Istanbulu biliyordu. Türkiye Kürtlerinden çok umutluydu. Kürtlerin kaderini ve geleceğini bu parçadaki Kürtler belirleyecek diyordu. Türkiyedeki Kürt demokratik muhalefetinin mücadelesini yakından izliyordu. Dahası o Türkiye'deki demokrasi mücadelesini de izliyordu. Yani o Türkiyede ilerci ve cağdaş devinmelerle ilgiliydi.

1970'li yıllarda Türkiye'ye gelen Kasımlo ile, 1980-84 yılları arasında tanışma şansı buldum. Çok sevilen bir kişiydi. Halk onu adeta bağrına basıyordu, onun başı ile yemin ediyordu.

Onun aydın kişiliği ve hoşgörüsü ile serinkanlı tutumu çevresine esin kaynağı olmaktaydı. Kürt Halkı, onu yitirmekle büyük bir değerini yitirmiştir

Hatırımdadır, o yıllarda Iran Kürdistan Demokratik Partisi, dağda partizan mücadelesi koşullarında bir kongre toplamıştı. Kasımlonun çok sayıda Avrupalı davetlisi vardı kongrede. Dünyanın bir çok yerinden sol ve sosyal demokrat parti temsilcileri, sosyalist enternasyonal delegeleri dağ başındaki bu kongreye bin bir güçlüğe ve tehlikeye rağmen gelip katılmışlardı.

Belki de dünyada Kürtler lehine en iyi lobiyi o oluşturmuştu. Eşi Avrupalıydı ama o, ona NESRIN adını takmıştı. Nesrin hanım da eşini hiç yalnız bırakmamıştı. Bir tek Viyana'da Kasımlo yalnızdı. Ölüme yalnız gitmişti Doktor. Hem de kalleşçe bir cinayete kurban gitmişti.

O, onurlu ve soylu bir yaşam sürdü

Dr.Kasımlo 1930 yılında, Ormiye ili ( Rızaiye ) Kamışlo kasabasında doğdu. Yüksek öğrenimini Prag ve Pariste tamamladı. Fransua Miterand ile aynı sınıflarda okudu, yakın dostlukları vardı ve aileleri hala da görüşmektedir. 1961-1976 yılları arasında Prag Ekonomi Fakültesinde, öğretim üyeliği yaptı. Daha sonraki yıllarda ise ( 1978 e dek ) Pariste de, çeşitli dersler verdi.

Dr. Kasımlo, çok genç yaşlarda, IKDP'ye Iran Kürdistanı Demokrat Partisi) girdi. O 1946 da, Mahabad Kürt Cumhuriyeti sırasında genç bir delikanlı olarak görevler üstlendi.

Abdurrahman Kasımlo, Mahabad Kürt Cumhuriyeti'nin yıkılışının ardından Rusya'ya gitti.

1970 yılında IKDP yönetimine girdi. Kısa bir süre sonra parti'nin Genel Sekreterliğine getirildi. Bu görevini, öldürüldüğü güne kadar da sürdürdü.

Dr. Kasimlo, Kürtler ve Kürdistan adında, çeşitli dillere çevrilmiş bir araştırma kitabına ve çok sayıda bilimsel araştırma ve incelemeye imza atmıştır. Türkçe de dahil olmak üzere altı yabancı dil bilen Kasımlo Çek asıllı Nesrin hanımla evliliğinden iki kız çocuğuna sahipti. Ailesi halen Pariste kalmaktadır.

Kasımlo, 1979 Iran devrimi ile birlikte Partisini Şahlığın yıkılması doğrultusunda üstün bir biçimde mücadeleye sokmuştu. Şahlık rejimi devrildikten sonra, ne yazık ki, Humeyni yönetimi de Kürdistana Otonomi vermeyerek statüyü sürdürmüştür. Bunun üzerine IKDP Humeyni rejimine karşı da silahlı mücadelesini sürdürmüştür. Başta Halkın Mücahitleri olmak üzer diğer rejim karşıtı demokratik güçlerle birlikte, “Irana demokrasi, Kürdistana otonomi “ şiarı ile ülke genelinde “Hézi Bergıri Milli “ (Ulusal Mukavemet Güçlereri) adında geniş demokratik bir cephenin oluşmasında büyük rol oynamıştır.

Iran'da Ayetullah Humeyni'nin üst düzey temsilcilerinden Eski Dışişleri Bakanı Ali Ekber Velayeti de Iran'ın dış ülkelerde terörist saldırılarda bulunduklarını itiraf etmişti. Velayeti, itiraflarında, Kasımlo ve Berlin'deki Mykanos adlı restoranda suikasta uğrayan 4 Iran muhalifi Kürdün öldürülmesinde Iran'ın parmağı olduğuna dikkat çekmişti.

Geçtiğimiz yıllarda Avusturya Adalet Bakanlığı Kasımlo ile ilgili yeni bir soruşturma başlatacaklarını açıklayarak, Kasımlo dosyasını yeniden açmıştı. Avusturya Yeşiller Milletvekili Peter Pilz, Ahmedinejad'ın Kasımlo cinayetine karıştığı ile ilgili elinde önemli bilgiler olduğunu söylemişti.

Ancak Dr. Kasımlo, barış ve diyalog yanlısı tutumu ile tanınan bir kişiydi. Ne yazık ki, 13 Temmuz 1989 yılında Iranlı hükümet yetkilileri ile görüşme yapmak üzere gittiği Viyana kentinde, aralarında bu günkü Iran Devlet Başkanı AHMEDINECAD ın da bulunduğu Iran ajanlarınca pusuya düşürülerek öldürüldü.. Dr. Kasımlo, 20 Temmuz günü, Paris'te düzenlenen bir törenle, Pere Lachaise Devrim Şehitleri Mezarlığı'nda toprağa verildi.

Çağdaş, entelektüel, uygar ve sivil bir liderdi

Dr. Kasımlo, Tahran'da liseyi bitirdi. 1948 yılında Fransa'ya ve arkasından da Çekoslovakya'ya gitti. Fransa ve o dönemdeki adı ile Çekoslovakya'daki eğitimini tamamladıktan sonra, 1961-1976 yılları arasında Çekoslovakya'nın başkenti Prag'da Ekonomi Enstitüsü'nde ve 1976-1978 yılları arasında Sorbon Üniversitesinde öğretim üyeliği yaptı.

Dr. Kasımlo, Kürtler ve Kürdistan üzerine birçok kitap yazdı. Onun bilimsel eserleri, birçok yabancı dile çevrildi.

Dr. Kasımlo, çağdaş entelektüel bir liderdi. Dr. Kasımlo, kendi ana dili dışında, 7 dil biliyordu. Farsça, Türkçe, Arapça, Ingilizce, Fransızca, Rusça ve Çekçeyi ana dili gibi konuşup, yazıyordu.

Kasımlo, bütün diktatörlük biçimlerine karşıydı. O, sosyal-demokrat bir liderdi. O ve partisi Sosyalist/Sosyal-Demokrat Enternasyonal'de önemli bir yere sahipti.

O, 1968'de S.Birliği'nin işgaline karşı durdu. Çekoslovakya'daki bahar Hareketi ve Onun liderleri Dubçek ve Havel'le yakın dostluklar kurmuştu.

Dr Kasımlo, teröre karşıydı. Fakat kendisi, devlet terörüne kurban oldu.
Dr. Kasımlo, sivil bir liderdi ve Mehabad Kürt Cumhuriyeti lideri Kadî Mihemed'in ekolünden geliyordu. Dr. Kasımlo, kapalı kapıların ardında savunduklarını kapı önlerinde de savunan bir liderdi. Dr. Kasımlo, sözlerinin arkasında duran bir aydındı.

IKDP ’nin Kasimlo'dan sonraki genel sekreteri Dr. Şerefkendi de iran gizli güçlerince öldürüldü.

Yeni Iran Rejimi de, insani olmayan, kirli ve kalleşçe terörünü sürdürdü. Kasımlo'dan sonra, Iran KDP Genel Sekreteri olan değerli insan, Dr. Mihemed Sadiq ŞEREFKENDI ve 3 arkadaşı Berlin'de; Qazî Mihemed'in gelini ve Emir Qazî'nin eşi ile Iran KDP'nin Iskandinavya sorumlusu Kamûran da, 17 Eylül 1992 de, Isveç'te katledildiler.

Dr. Mihemed Saîd Şerefkendî (1937-1992) bir Kimya doktoruydu. Ünlü şair ve dilbilimci Hejarın kardeşidir. 1937 yılında Bokan ilçesinde doğdu. 1959 yılında Tahran Üniverisitesi Kimya fakültesinden mezun oldu. 1965 yılında Ormiye ve Mahabad'ta çeşitli kurumlarda öğretim görevlisi olarak çalıştı.

1972 yılında Fransa'ya gider. Dört yıl boyunca Analitik Kimya branşında lisans yapar. 1976 da tekrar Tahrana döner. Dr. Kasımlo ile 1973 te tanışır ve ( IKDP ) partiye dahil olur. 1979 yılında Partinin merkez komitesine, daha sonra da polit büroya seçilir. 1986 yılında Dr. Kasımlo'nu yardımcılığı görevine atandı. Kasımlo'nun öldürülmesinden sonra, Partinin genel sekreteri oldu. Ölümüne dek de bu görevde kaldı.

Dr. Şerefkendi de, 17 Eylül 1992 yılında Iran ajanlarınca, Berlinde, öldürüldü. Bu cinayetle birlikte IKDP nin üç önderi öldürülmüş oldu. Kadi, Kasımlo ve Şerefkendi.. Dr. Said ile de, 80 li yıllarda tanışma fırsatı bulmuştum. Kendisi de, tıpkı Kasımlo gibi son derece nazik ve hoşgörülü bir kişiydi. Bu Önemli iki olaydan sonra IKDP zor dönemler geçirdi, güç kaybına uğradı. Son dönemlere kadar toparlanma sürecine giren Parti, hala Iran Kürtlerinin en güçlü örgütüdür.

Latif Epözdemir