[b]Sizin “Hurmuzgan ve Pîrşalyar“[/b] yazısına ilişkin sorduğunuz soruları çok geç farkettim, kusura bakmayın..
Aslında benim böyle bir yazı yazma diye bir plan ve amacım yoktu.. Sayın Silvan Farqinî'nin [b]“Hurmuzgan“[/b] adlı şiiri Foruma asmasından sonra bir not düşmeye çalışırken, kendimi işin içinde buldum.. Aslında Kürd edebiyat tarihinin iyi bir okucusuyum... Bu şiiri 15 yıl önce okuduğum zaman çok sevmiştim.. Foruma'da asılınca yorum yaptım.. Kürdlerin eski dinleri olan [b]“Yarsan[/b]“ edebiyatında buna benzer çok şiir var.. Kürd edebiyatının bu dalına “Hewraman edebiyatı“ yada “Goran edebiyatı“ denilir.. Dilimizin ilk yazılı eserleri bu lehçeden verildi. Kökleri Zerdüşt dinine dayanan dinsel edebiyattır.. Bugün nasıl Kuzey Kürdistandaki Alevilerin, dinsel şarkıları varsa, “Yarsan“larında öyledir.. Bugün bizim yanlış olarak “[b]Sorani lehçesi“[/b] dediğimiz [b]“Aşağı Kurmanci“[/b] de [b]“Şarkı[/b]“ya, [b]“Strana“ “Gorani“[/b] diyorlar.. Aslında bu “Goran Kürdlerinin“ dinsel törenlerini şarkılar eşliğinden yapmasından kaynaklanıyor.. Ben bu yazı serisini zaman buldukça açmaya çalışacağım...

Şimdilik sorduğunuz bazı sorulara cevap vermeye çalışacağım...

1) Yazınının birinci bölümü [b]“Hurmuzgan[/b]“ şiiri üzerinedir.. Link

2) Dr. Muhamed Teqi Bahar, İrani takviminin 1347 yılında yazdığı [b]“Sebik Şunasi ya Tariq Tusur Şi'ri Farsi“[/b] adlı kitabının 39 sayfasında şoyle yazıyor: [b]“ Bu şiir Pehlewi Alfabesi ile Ceylan derisi üzerine yazılmış, ’[b]Şerq Nezdik[/b]“ gazetesine gönderilmiş ve orada yayınlanmıştı. Ben şiirin aslını Dr. Said Kurdistani'de aldım, onun yardımıyla Farsçaya çevirdim“...[/b] (Akt. Adil Muhamedpur, Hurmizgan Seratay Serhildani Lirikay Nivîsari Kurdî, Karwan Dergisi sayı 129, sayfa 125)

Yine Ahmed Şerifi Mahabadi Doğu Kürdistan'da çıkan [b]Sirwan[/b] dergisinin 175.ci sayısında uzun akademik bir makale ile [b]“Hurmizgan[/b]“ şiirinin tarihçesini anlatıyor..

Kürd edebiyat tarihinin pirlerinden Aladdin Sicadi 1371 Hicri (1952 Miladi) yılında yazdığı [b]“Mejûy Edebî Kurdî[/b]“ adlı dev eserinde “Hurmizgan“ a özel bir yer ayırıyor..
Prof. Dr. Sıdıq Borakayi, 1300 sayfadan oluşan, binlerce Kürd klasik şairinin yaşamı ve ürünlerini konu alan iki çiltlik “[b]Mejûy Wêjeyi Kurdi“[/b] adlı eserinin 37.sayfasında “Hurmizgan“ şiirinin tarihçesi üzerine duruyor ve [b]“Pehlewi Alfabesi[/b]“ ile yazıldığını söyluyor... Şiirin yazılış tarihini 1400 yıl öncesine dayandırıyor... S. Borakayi Kürd edebiyat tarihinin “altın çocukların“ dan biridir..

Yine Prof. Dr. Maruf Xaznedar, [b]“Mêjûyi Edebî Kurdî[/b]“ adlı 6 çiltlik şaheserin yazarı kitabının birinci ciltinin “Yarasan“ bölümünde bu şiir üzerine duruyor..

Bu isimlerini verdiğim Kürd edebiyat tarihinin Pîrleri bu şiirin Kürdçe olduğunu ve hemde bir dizi Fars kaynaklarına da dayanarak söylüyorlar..

Sayın Şexmus Amed,

Biz Kürdlerin siyasal tarihini, edebiyat tarihini hep başkaları ve büyük oranda çarpıtmak amacıyla yazdılar.. Son yıllarda(Kuzey düşünerek söylüyorum) Kürdlerin umut veren çabaları var... Ama, biz hâlâ işin başındayız.. Kürdistan'ın diğer parçalarında ciddi bir edebiyat tarihi çalışması var... Bu çalışmaları yapanlar akademisyenler... Biz Kuzey Kürdleri kendi edebiyat tarihimizin binde birini dahi ortaya çıkarmış değiliz.. Buna rağmen yapılan her çalışmaya kuşku ile yaklaşmak gerekir... Ama, Perwer arkadaşın yaptığı gibi bir kaynağa dayanarak “uyduruk“ demek pek bilimsel değil... Sorun var olan kaynakları incelemek, argument ve verileri gördükten sonra netleşir... Aso arkadaş “Spartakus Med Prenslerinden biridir“ dediği zaman bazı arkadaşlar gülüyorlardı.. Ama Aso'nun ileri sürdüğü belgeyi çürütecek, tersini ileri sürecek başka bir belge ve kaynak yok.. Yada Kamuran Melikendi arkadaşın “Malazgirt Kahramanı Alpaslan'ın Kürd Yusuf Tarafından öldürülmesi“ olayını göndeme getirmesi ve aynı dönemde yaşıyan tarihciyi kaynak göstermesi de öyle... 2100 önce yada 940 yıl önce yaşanan bazı gerçekleri bugün öğreniyoruz..

Yapılan tüm araştırmalara ilişkin kuşkuya evet.... Ama biz Kuzey Kürdlerinin kendi tarihimize ilişkin bilgi sefaletinin olduğu bir ortamda kesin hükümlerle yaklaşmaya hayır.

Zaman buldukca “Pîrşalyar ve Hurmizgan“ şiiri hakkında bilgileri aktarmaya çalışacağım.. Bu “Yarsan“ deryasında nasıl çıkacağımı da bilmiyorum..

Saygılarımla

Diyako