selamlar birinci soruna tarihin onumuze koyup gozumuze durtukledigi en beliirgin ornekkle cevap vvereyim: yahudilere birak ulkelerinin isgal edilmesini adamllar ulkelerinden defalaarca surulduler. yahudilerin insan uygarligina katkilari nufuslarina oranla insani saskinliga sokacak derecededir. bu onlarin zoralndiklari yasam biciminden o dezavantajlardan cikardiklari muhtesem faydadir-hem kendilerine muthis bir guc sagladi hemde dunyaya binlerce aydin sanatci filozof bilimci hediye ettirdi. amerika gibi bir dunya devini holywood dan new york a kadaar en onemli damaarlarda etrkileyecek bir donanima ulastirdi. hem de basindan gecen onca poogrom jeneosidlere ragmen en eskisi asur un bunlari surgune suruklemesidir o vakitler med kentllerine bakip ci gecirecek durumdaydilar (evet biizim atalarimiz saydigimiz medlerin uygarligina bakip ozendiklerine dair yazili belgeler var) sonra dunyyaya dagildilar 14 yy da ispanya da ve aavrupaanin farkli yerlerinde engizisyon vahseti iile boogustular-doguda da baslarina gelmedik kalmadi en son hitlerin gazabina ugradilar vs vs bugunki durumlarina bakarsan uygarlasma sureclerini o felaket kosullarda yaratmis oolmanin mumkun olabilecegini gooreceksin. uzun cevap oldu. ikinci soruna geciyorum: birlik deyince ben ne anliyorum. benim bu kavramla problemim var sagolsun kajin dikkatimizi cok onemli bir noktaya cekti alan da bu kelime yerine baska terimleri kullandigini soyledi eger bu dikatle davranirsak iyi bir asama saglannmis olacak. "bir-lik" kavrami ciktigi dilin sahibi bir ci tekci turk kultuurune ait kavram olarak hayatimizi terketse iyi olur. tekligi temsil ediyor ve siyasi ampfilikasyonu (yani siyaset alanindaa etkisini artirarak olusturdugu goruntu) despotik cebberut sistemler yaratmaya denk dusuyor. bu modelin en guzel ornekleerini DOGU "medeniyetleri" cikardi. tirnak iicinde yazdim cunku kendi hakkimizda medeniyet soz konusu oldugunda su gercegi kabul etme zamani geldi de geciyor doguda despotik birlik tek lik gelengi dogunun zengin cesitligini mahvetmistir bunu devletlerin ideoljilerin hangilerinin doguda yaygin olduguna bakarak kabaaca anlamak mumkun. oysa bati gibi doguda da cesitlik farkliliklarin beraber yasadigi damarlar coktu-hatta batidan da coktu. ama bugun geline durruma bakin. bu "birlik" recetesi dogulu bbazi toplumlara "basari" da ssaglamis en teoe ornegi mogollardir cengizhandir yaratigi tekli makina dgida batida onune geleni sildi supurdu. anca simdi donup bu o donemde (ve bazi tekcilik hayrani tarihcileri hala) tum insanlari korkuyla birlikte hayran birakan bu "basari" nnin geride biraktiklarina bakalim? mogollar bu dunya ya ne biraaktilar bugun mogollar ne alemdeler? en iyimser haliyle mogollarin bu dunyaya ayri ayri kullannildiginda bir halta yaramayacak iki malzemden KOMPOSIT bir malzeme uretmeyi ogretmekten baska benim bidigim bir katiilari yok (yaylarini bu bicimde yapiyorlar ve bu yaya muthis bir guc veriyor-hem uzun mesafe kat edebilemyi sagliyor hem de kalin engeller delip gecen bir ivme vs). bir-lik in sagladigi basari budur. baska orneekleri de var ve dogulu toplumlara mogol-turk devletlerinin despotik basarisi ile yapisip kalmis "basariya ulasma" modelidir. bana gore bir felaketin recetesidir-bir ssuru kurd bu recetenin yaratacagi "basariyi" bugunku rezil duurumuza tercih eder. ben etme yanlisi degilim. birlik terimi yerine illa bir dayanismaci ihtyac var ise illa byle br atmosfer yaratilmasi gerekiyorsaa (bence illa da gerekmiyor amma iyi olacagindan kusku da yok) beraberlik tanimi belki daha munasip. tekrar acik acik yazayim bazi isleri ayri ayri iken de becermek mumkun olsa da beraberlik bugunku anlami ile farkliklari da iceren bir yuke sahip olmasindan oturu herkesi memnun edecek bir formul. ustelik galiba bizim dilimize ait bir kelime. ancak bu kelimenin icini doldurabilmek icin sanirim demirci kawa benzzerlerine (oteki kufurbaza ettigi kufurlerden dolayi ozur diletmek sarti ile ona bile) yaratmaya cabaladigimiz ortak paydada (burda kurdluk-baska ortamda bambaska bir kriter) katlanmak durumundayiz. bu da uygarligin katlanma ile olan iliskisine bir gonderme. bu katlanmayi-beraberligi habire -canim kardesim haklisin cigerim vay gozumun nuru.... lakirdilari etmeyi anlatmak icin soylemiyorum tam tersi kiyasiya tartusmanin ve hafif de takilmalarin ironi nin dalga gecmmenin de yer bulabilecegi bir BERANBER lik benim bazi arkadaslarin birlik derken aslinda kasdetikleri seyin bu beranberlik olduguna dair bir fikrim de var aslinda ama birligin yukarida izat ettigim benimsenmemesi gereken yukunu kasdedenler de var. bu tartisma katilan herkesin katkisi ile bize bazi seyleri daha berrak gormeyi sagliyabilecekse bir ise yaramis demektir birlik diyenlerin beraberligi kasdetmesi halinde aramizda bir mesele kalmamis oluyor. birlik diyeek tek ve guzlu bir makina yaratmayi dusleyenler ile hem probllemim var hemde boyle bir sey bugunku kurdlerle olmaz-imkansiz zaten. neseli ve saglikli beraNber gunler HeK hep beraNber