Sevgili Ferzende Serhedi,
Goruslerini dayandirdigin temelleri acikladigin icin tesekkur ederim. Gerci oyle bir tablo cizmis ki yazdiklarin her sey musaitti ama bizimkiler 'aman bosver" deyip ellerin tersiyle firsati tepmisler.
Turkiye ile baslayayim duruma. Turkiye'nin "Turk=Kurd" teorisi bile Kerkuk icin cikarilmistir. Lozan'daki Musul-Kerkuk tartismalari sirasinda biliyorsunuz Ingiltere, Turkiye ve BM bolgesin nufus dagilimi konusunda kendi raporlarini hazirlamislardi. Tabii ki ucunde de Kurdlerin sayilari cogunluktu. Turkiye o zaman "Kerkuk Turkdur"diye savunma yapmiyor tam tersine savunmalarini Kurd oldugu ve aslinda Kurdlerle Turklerin ayni oldugu gercegine dayandiriyordu. Bu teoriye ilk karsi cikan da Ingiltere olmustur. Yani demem o ki Kerkuk meselesinde Turkiye'nin tavri 2003'de degil, Lozan'da belirlenmistir. 2003 yilinda Turkiye-ABD iliskilerinin tezkere ile gerildigi, guneye yapilan operasyonlarin durdugu dogru tespitler. Ama yine ayni yilda Turkiye'nin meshur kirmizi cizgileri (her ne kadar tek tek kendi elleriyle sildilerse de) de Kerkuk yuzunden cikmistir. Hatirliyorsaniz o donemde Turkiye yine ABD uzerine acayip bastiriyordu. Hatirlarsaniz Turkiye o donemde Kurdlerin Kerkuk'e girmemesini, bolgede sadece ABD askerlerinin olmasini istiyordu. Ilk baslardan itibaren dedikleri zaten istedikleri olcude olmamisti ve zamanla da Kerkuk'un guvenliginin Kurdlerin eline gecti. Yani demem o ki zaten Turkiye'nin istedikleri olmamisti. Kerkuk mevzusunun asil tartisilmaya baslamasi 'federal' yapinin tartismasi sirasinda ortaya cikmis ve o zaman Kerkuk'un nereye baglanacagi tartisilmaya baslamisti. Yani demem o ki bana gore bugun zaten Kerkuk'deki Kurd varliginin bir sorunu yok, askeri guc zaten Kurdlerden olusuyor. Yani fiili olarak Kerkuk zaten Kurdlerden soruluyor bugunde, belli olmayan kagit uzerinde Kerkuk'un nereye bagli oldugu. O yuzden sizin demek istediginiz "Kurdler Kerkuk'e girip, Arap ve Turkmenleri kovmaliydi" ise, bunu birakin 2003, 2008 de de yapamazsiniz, 2015'de de. Ustelik boyle bir tavir guney Kurdlerini ne kadar korkunc bir pozisyona sokardi o da ayri mesele. O donemde cok bastiran guney, tum tecrubesizligine ragmen Kerkuk sorununda cok onemli bir direnis gostererek 'sorunu erteleme' karsisinda meseleyi Anayasinin 140. maddesinde belirtildigi gibi referandumla belirlenmesi icin bastirmislardir. Bugun Kurd dusmanlarini caresiz birakan da o karardir. O yuzden haksizlik etmeyin guneye o kadar. Eksikleri de olsa da tarihi hata diyecegimiz hic bir sey yapmadilar. Haa bakin benim guneye getirdigim elestiri bu konuda su: Irak merkezi hukumeti geldikleri yerlere geri gitmeleri istenen Araplara tazminat odemede agir davrandilar. Asil guney bu paralari bol bol cebinden odeyip cogunu geri donmelerini saglamaliydi. Ayni sekilde sehirdeki Kurdlere bol bol kredi verilerek veya hibe edilerek paraler verilmeliydi, gecim sikintisindaki Araplardan ve Turkmenlerden yerlerini alma konusunda. Bu konuda cok aktif olmamistir guney. Erbil'de daha az bina yapilsaydi da dediklerim yapilsaydi. Yani soylemek istedigim guney gecen sureyi dogru durust kullanamamisti o konudaki elestiriye katilirim.
Turkiye-ABD iliskilerinin gerildigi dogru bir tespit ama bu gerilmeye dayanarak kopma noktasinda oldugunu soylemek yanlis olur. Yani Turkiye'nin ABD uzerindeki onemi gunluk politikalara dayanarak belirlenmis degil ki, gunluk gelismelerle kopsun. Kurdler Kerkuk'u sizin dediginiz gibi ilhak etselerdi veABD buna basta ses cikarmamis olsaydi bile, Turkiye ile iliskilerini duzeltmek icin ABD buyuk ihtimalle bolgeden Kurdleri cikartip kendi askerlerini koyacakti. Yani Kurdler geri adim atmis olacaklardi. Soylemek istedigim su, ABD Turkiye ile iliskilerini koparmayacakti. Sizin teorinizn dogru olmasi Turkiye'nin Kerkuk'un Kurdlere kalmasi gercegini kabullenmesine dayaniyor, ABD'nin Kurdleri tercih ettigi varsayimina dayanamiyor. Sizde biliyorsunuz oyle bir sey yok. ABD sadece kendi cikarlari icin Turkiye'yi cigner, baskalarinin cikarlari icin degil. O zaman yapilacak sey Kerkuk'un Kurdlerde kalmasini ABD'nin cikari durumuna getirmektir. Bugun ABD Irak'in butunlugunden mi yana, kim zorla Kurdleri tutabilir? Birakalim yapilanlara tepki olarak, Irak'in butunu icinde kalmaktan vazgecen Kurdlere odul olarak verilsin Kerkuk. Ben kabaca koydum ama demek istedigim Kurdlerin oynayacagi daha cok kozun oldugu gercegi. Umutsuzluk ve karamsarlik oynacak kartiniz olmadigi bir donem icin gecerlidir, benim gibi sonradan siyasetci olan birinin bile bir cok secenek gordugu bir ortam icin degil. O yuzden biz kendimiz akilli oldugumuz surece bir seyden korkmamiza gerek yok. Yeterki biz akilli olalim.
Sevgiyle kalin,
Hanife
Re: Sevgili Hanife ve HeK