Dr.Henri J. Barkey’in, Kürdistan Seçimleri, muhalefetin görevleri, Bağd
Dr.Henri J. Barkey’in, Kürdistan Seçimleri, muhalefetin görevleri, Bağdat-Hewlêr, Hewlêr-Ankara ilişkileri ve CHP üzerine düşünceleri Çev: Aso Zagrosi Şalaw Fetah: Hazırlanan bazı raporlarda, Kürd Meselesine dair Irak’ın komşularının ve özellikle Türkiye ve İran’ın büyük bir rol almaları gerektiği yönünde öneriler var. Acaba siz bu devletlerin rolünü olumlu görüyormusunuz? Dr.Henri J. Barkey: Bana göre İran’ın sorunların çözümünde önemli bir rol alması doğru değil. Çünkü eğer İran’ın bir rolü olsa negatif bir rol olur ve sorunların çözümüne katkısı olmaz. Fakat Türkiye’nin bu sorunların çözümünde önemli bir rol alması gerekiyor. Çünkü, Türkiye şimdi Türkiye’deki Kürd sorununu çözme çabaları içindedir. Bu sebepten dolayı Türkiye, sorunları çözmek için Bölgesel Kürdistan Yönetimi ile daha fazla ortak çalışmak istiyor.Şalaw Fetah: Bilindiği gibi Türkiye ile Kürdistan Bölgesinin ilişkileri iyi değil ve bir çok defa da ilişkileri savaş eşiğine geldi?Dr.Henri J. Barkey: Bu süreç değişime uğradı. Çünkü Türklerin PKK ve Türkiye’deki Kürd sorununu çözmek için Kürdistan Bölge Hükümetinin yardımına ihtiyaçları var. Kürdistan Bölge Yönetimi bu sorunların çözümü için Türkiye’ye ne kadar fazla yardım yaparsa, Hewlêr ve Ankara ilişkileri o derece normalleşir. Gerçeği söylemek gerekirse bana göre Kürdistan Bölge Hükümeti ile Türkiye ilişkileri, Kürdistan Bölge Hükümeti ile Bağdat ilişkilerinden daha iyi bir durumdadır.Şalaw Fetah: Kürdistan Bölge Hükümeti ile Merkezi Hükümet arasındaki sorunların çözüm ihtimalı ne kadardır? Özellikle hiç bir taraf “tartışmalı olan bölgeler” için hiç bir büyük taviz vermeye hazır olmadığı bu durumda?Dr.Henri J. Barkey: Iraklılar için önümüzdeki 6 ay çok zor bir süreç olacak. İki tarafın bu süreç boyunca birbirlerine karşı saldırı dilini kullanma ve taviz vermeme nedenleri ve dayanakları vardır. Bu ise 2010 yılının Ocak ayında yapılacak seçimlerdir. Seçimden dolayı ben yakın gelecekte hiç bir çözüm beklemiyorum. Şalaw Fetah: Size göre Amerikan askeri güçlerinin tümden geri çekilmesine kadar, sorunlar çözülmese iki taraf arasındaki ilişkiler çatışmalara doğru gider mi?Dr.Henri J. Barkey: Amerikalıların seni savunması için iyi bir siyaseti uygulama becerisini göstermek gerekir. Hatta Amerikalılar Irak’ta olmasalar dahi Kürdlerin Amerikalıların güvenini kazanmaları gerekir. Bu ise açık ve samimi olmaktan geçiyor. Sorunlar çatışmalara doğru ilerleyebilir. Fakat bana göre Şiilerle Sünniler arasındaki çelişki ve çatışmalar, Kürdlerle diğer taraflar arasından daha erken başlar.Şalaw Fetah: Demokrasi sürecinin gelişmesi ve ilerlemesine dair Bağdat ve Hewlêr arasında farklı düşünceler var. Siz hangisini gerçek demokrasi süreci olarak olarak değerlendiriyorsunuz?Dr.Henri J. Barkey: Bana göre iki tarafında demokrasisi gerçek demokrasidir. Fakat Kürdler bu seçimlerle Bağdat’taki demokrasiden bir adım daha ileri olduklarını ispat ettiler. Bağdat’ın sorunu dinsel ve mezhepsel parçalanmışlıktan kaynaklanan mücadeledir. Bu parçalanmışlık ve çelişkiler günlük kararlardan önemli rol oynuyorlar.Şalaw Fetah: mevcut olan süreçte Kürdistan Bölge Hükümeti için muhalefet ne kadar önemlidir?Dr.Henri J. Barkey: Muhalefet mutlak bir şekilde önemlidir. Kürdistan Bölge Hükümetinin çoktan beri ciddi bir muhalefete ihtiyacı vardı. İki iktidar partisi tasasız bir şekilde iktidar kürsüsünde oturuyorlardı. Bu Kürdistan Bölge Hükümeti için bulunmaz imkândır. Özellikle de eğer gerçek bir reformist olan Berham Salih Başbakan olursa... Her ne kadar Değişim Listesi kürsülerinin bir çoğunu Suleymaniye mıntıkasında elde etmesine rağmen, güçlü bir muhalefet olursa işler farklılaşır. Şalaw Fetah: Sizce Kürd muhalefeti yalnızca Kürdistan’da mı Kürdistan Hükümetine karşı bu görevini yerine getirmeli? Yoksa aynı şeyi Irak çapında mı? Dr.Henri J. Barkey: Dikkat çekici bir soru. Bana göre muhalefet sorumlu bir muhalefet olmalıdır. Bundan amacım muhalefet siyah-beyaz ve iyi-kötü kriterleriyle hareket etmemelidir. Çünkü böyle bir bakış açısı oposizyonun rolü değil. Muhalefet yapıcı olmak zorunda. Eğer Hükümet olumlu bir adım atıyorsa, oposizyon onu desteklemelidir. Fakat eğer hükümet’in işleri doğru gitmiyorsa, eksik ve hatalar görülüyorsa eleştirmelildir. Her şeyden önce oposizyon kurucu/yapıcı yeni düşüncelere açık olmalı ve bu girişimleri desteklemelidir. Türkiye’deki muhalefet gibi, ülkesine büyük zararlar veren, en basit gelişmeye karşı uzlaşmaz bir muhalefet olmamalıdır. Bu arada Türkiye’nin dışında hiç kimse Türkiye’deki muhalefeti, yani CHP’yi ciddiye almıyor.Kaynak:Rojname GazetesiÇev: Aso Zagrosi
