ABD'de baskanlar, genel olarak uzerine dusunulmus, pratikte uygulanmaya alinmis, halihazirda mevcudiyetini muhafaza eden dinamik-meseleleri kokunden degistirmeye degil, devam ettirmeye, daha onceki politik yaklasimlarini eger varsa ve ABD'nin cikarlarina uygunsa, modife ederek , gelistirerek sonuclandirmaya calisirlar.
ABD'de, Suleyman Demirel'in Kemal Ilicak'a devlet parasi bagislamasini muteakiben sorulara verdigi cevapta oldugu gibi " verdimse verdim, ne olacak" ;ya da Saddam doneminde uzerinden en cok adamin gectigi varsayilan bir alana, Bush sr'in mozaikten yapimis resminin cignenmesi yoluyla ,kendisine ait oldugu sanilan Irak-Saddam politikalarinin elestirilmesi gibi sonuclara varacak, bireysel baskanlik tasarruflari olmaz; sistem buna musaade etmez.
Adami Clinton orneginde oldugu gibi, resmi Rusya gezisinde sarhos Yeltsinle tum dunyanin gozu onunde, oval ofiste karilari nasil ve ne bicimde oksadigina dair sorularla en basta medya rezil eder !
Daha guclu ve somut orneklerle gidelim; Clinton, Turkiye'nin ABD ve dunya icin cok onemli oldugunu ifade ediyor ve AB'ye kabulunu Avrupali liderlerden talebediyor, ikna turlarina cikiyor; ote yandan Turk meclisinde Kurdlere azicik hak vermelerini Turklere tavsiye ediyordu.Boylelikle Turkiye'nin demokratiklesmesinin onundeki en hayati engelin kalkacagi ve nihayetinde de bu ulkenin batinin uzerine planladigi role uygun, saglam bir muttefik olacagini soyluyordu.
Ayni sozler, Turkler ABD'ye Irak isgalinde son dakikada emsali gorulmemis bir kazik atmasina ragmen, ABD baskani Bush tarafindan da dile getirilyor, Turkiye'ye nihai bakis o kaziga ragmen degismiyordu.
Yani soyle soyleyebiliriz; ABD'nin Turkiye'ye bakisini genel anlamda Turkiye'nin politik liderlikleri degistiremezler; degisiklik karari, ABD'ye aittir; ancak, mesela- olmaz ya- Turkiye'de ani bir darbe olurda, Ermenistan'a, Yunanistan'a saldirilarsa, o zaman zaten ABD-bati gozunde Turkiye'ye bicilen demokratik ve batiyla butunlesmis emsal Islam ulkesi rolu fiilen bitmis olur.
iste o zaman belki Kurdistan'in bati destegiyle kurulmasi - o da eger Apo gibiler politik arenada varsa yine olmaz ya- gundeme gelebilir.
Aksi taktirde, Turkiye uzerine islam dunyasi ve giderek dunyada koklu bir din kaynasmasini saglayacagini ; ve dolayisiyla Taliban seriatciligindan dunyayi koruyabileceklerini planlayan ABD-Bati'nin, guvenligini on plana aldiklari Turkiye'nin basina, Kurdistan veya Iran-Suriye'ye askeri operasyon gibi icinden cikilmaz coraplar orebilecek, tum gelecege yonelik Turkiye projesini sekteye ugratabilecek maceralara ne kalkisirlar, ne de izin verirler !
Sanirim, Turkiye'nin onemi ile Kurdistan'in bati tarafindan desteklenmesinin - mevcut sartlarda- tamamen ters istikametlerde kumelenmis iki zit olguya donustugunu farkediyoruz.
Ayni zamanda Obama'da, Clinton ve Bush'un politikalarini devam ettiriyor.
Obama secimlerde Irak'tan 18 ayda cekilecegini bangir bangir ilan ediyordu; baskan oluca simdilik asker sayisini dusurmeyi dusunduklerini ifade etti.Irak'ta ne kadar sureyle kalacaklari da yine mechul !
Obama secim doneminde Bush'a ekonomik alanda da felaket yukleniyordu; secimden sonraysa ekonomik-finans alaninda ki ilk koklu icraati, Bush'un koltugu birakmadan evvelki son karari olan 700 milyar dolarlik stimulus package- tesvik paketi'ni aynen kabullenmek oldu !
Afganistan'a daha fazla askeri guc kullanimi gerektigini Bush bangir bangir ifade ediyor, muttefiklerinden yardim talebediyordu.
Obama aynisini yapiyor.
Dolayisiyla bu arada da ABD'de isteyen baskanin seleflerinin uygulamalarinin ziddina ani politikalar gelistiremeyeceklerini de gostermis olduk.
Tekrar Kurdistan'a donelim; ABD Kurdlerin mucadelesine naturel " hak" olup olmamasi acisindan degil, kendi Ortadogu planlarina uygunlugu penceresinden bakiyor.
Ortada islam dunyasina emsal secilen Turkiye ile Irak gibi iki devlet var; ve her ikisinde de Kurdler bas mesele olarak dururken, ABD'nin Kurdistan'in kurulmasini, bu iki devletin zayiflatilmasi pahasina desteklemesinin maddeten mumkun olmadigini gormemiz lazim...
Bu demek degildir ki Kurdistan'in kurulmasi icin mutlak bir ABD iznine ihtiyac var !
Halki ikna edip, Turklere dunyayi zindan edebilecek,zayif dusurerek domestik etnik-dini cekismelere bogabilecek, ekonomik gelismeyle birlikte dunyaya acilimida gume atabilecek ortami gelistirebilecek bir Kurd siyasetini, degil ABD, yedi duvel bile engelleyemez !
Ama bu firsat simdilik, feci bicimde kacmis gorunuyor.
Gelelim ABD'nin enerji problemine; asagiya aldigim tablodaki ulkelere bir bakin, bunlar ABD'nin petrol ithal ettigi ulkeler:
Total Imports of Petroleum (Top 15 Countries)
(Thousand Barrels per Day)
Country Jan-09 Dec-08 YTD 2009 Jan-08 YTD 2008
--------------------------------------------------------------------------------
CANADA 2,544 2,600 2,544 2,586 2,586
MEXICO 1,430 1,228 1,430 1,503 1,503
SAUDI ARABIA 1,362 1,471 1,362 1,307 1,307
VENEZUELA 1,353 1,159 1,353 1,290 1,290
ALGERIA 720 484 720 636 636
IRAQ 568 519 568 543 543
ANGOLA 543 562 543 578 578
RUSSIA 516 382 516 392 392
NIGERIA 509 939 509 1,191 1,191
BRAZIL 450 225 450 225 225
VIRGIN ISLANDS 367 289 367 380 380
ECUADOR 278 258 278 260 260
COLOMBIA 269 198 269 198 198
KUWAIT 242 219 242 239 239
UNITED KINGDOM 147 176 147 213 213
Note: The data in the tables above exclude oil imports into the U.S. territories.
ABD'nin en onemli iki petrol kaynagi ulke, iki kuzey ve guney komsusu olan Kanada ile Meksika...
Orta Asya -Kafkasya petrollerinin guvenli bicimde batiya akabilmeleri hayati onem arzediyor. Eenerji kaynaginin sadece ABD'ce kullanimi degil, tum bati dunyasi ve japonyayida icine alabilecek bicimde regule edilmesi onemli; zira bunlara enerji akisinin dogal olmayan yollardan - politik- engellenmesi, global probleme isaret eder ve ABD boylesi bir karmasanin disinda kendisini huzurlu goremez.
Huzurlu bir ABD icin, huzurlu bir bati olmazsa olmaz ve aksinin tartisilmasi bile abes olan gercekliktir.
Ote yandan da Orta Asya-Kafkasya enerji kaynaklarinin kullanimi icin, lokal efe'ye, yani Rusya'ya ragmen hic bir halt etmek mumkuun degildir !
Yumusatarak soylenirse, Rusya'ya ragmen, danismadan alinacak kararlarin altinin Rusya tarafindan oyulmasi ihtimali her zaman gundemdedir. Son Gurcistan saldirisi, her ne kadar Ruslar geri adim attilarsa da, ciddi bir isarettir. Ayni zamanda da batinin Rusyaya karsi musterek ve kararli tutumuda, aniden olusabilecek askeri krizlerde antagonizmanin diger tarafini gosteren esasli bir ornek teskil ediyor.
Bu hususta uzlasma saglamak, sadece ABD'ye has bir ayricalik olarak gorulmemeli; Avrupa ile Japonya Rusya'nin kah dumen suyunda, kah karsisinda rollere zaman zaman burunmekteler; onlarinda uzlasma zeminlerinde yerleri mevcuttur.
Sonuc olarak,ABD-Bati'ca Turkiye'ye atfedilen onemin altinda ezilmeye mahkum bir halk olarak , pestilimiz cikmis bicimde un ufak oluyoruz.
Afganistan'da Taliban seriatciligi ve saldirganliginin ABD'ce ciddiyetini kavramazsak, Turkiye'ye atfedilen onemide tam kestiremeyiz.
Bende uyanan izlenim budur; bizi hayati onemde ilgilendiren bu hususun tam anlasildigini sanmiyorum; o yuzden de bikmadan usanmadan yaziyorum , kusuruma bakilmasin.
Afganistan'a Irak'tan kaydirilacak her ABD'li asker, yine Afganistan'a batidan kaydirilacak her askeri birlik ve giderek Turkiye'den gonderilecek her askeri guc, Turkiye'ye verilen onemi gozumuzde berraklastirmalidir.
ABD Irak'tan Afganistan lehine asker cekerken, Turkiye'den Afganistan'a askeri katki talebederken,arkasina ic islerinde nisbeten guvenli bir Irak ile demokratiklesmede onemli adimlar atarak batiyla butunlesme surecini hizlandirmis bir Turkiye'yi gormek ister; boyle okumak, anlamak durumundayiz.
Bu projede, Turkiye ve Irak'in basini agritabilecek ciddi sosyal-politik krizlere yer yok !
Yani Kuzey'de Turkiye'yi zorlayabilecek, batiyla entegresine sekte vurabilecek flu bir Kurd meselesine ABD, Turkiye cozumune muhalif olsa da, musaade etmiyor.
Ayni olgu, Irak icinde gecerlidir. Kerkuk soyle bir rafa kaldirilsin bakalim, simdi acelesi yok haa !
Yeterki guneydeki ayrilikci Sii el Hakim grubu, Maliki'i karsisinda guc kaybetsin ve Irak mumkun mertebe Iran'in etki alanindan ciksin.
Bu durumda rahatlikla PKK'nin silahli kanadinin sonunun gelemek uzere olduguna hukmedebiliriz.
Her argumani tek bir makaleye sigdirmak mumkun ve gercekci degil, nasil olsa daha coook yazacagiz...
saygilarimla
Canbek
Satılan emtianın izlediği güzergah