Selamlar Ézdi $ér. Son metini henuz hic bir yerde bulamadim ne yazik ki. Ama bahsettigin madde, aslinda antlasmanin ilk versiyonundaki madde 28. Uzerinde degisiklik yapildi mi bilmiyorum ama SOFA'nin ilk versiyonunda zaman sinirlamasi kesinlikle yok. Yani benim anladigim kadariyla, SOFA'nin ilk metnine gore, 2011'den sonra bile, Irak hukumeti bu tarz tehlikelerle karsi karsiya kaldiginda Irak-ABD stratejik tartismalar baslayacak ve bu muzakerelerde varilacak uzlasmaya gore ABD gerek siyasi gerek ekonomik gerekse askeri (ya da ucu birden) atvir alabilecek tehlikeyi bertaraf etmek icin. Ustelik madde 28'in 2. fikrasi, Irak ile ABD arasinda yine Irak hukumetinin istegi olursa terorizmle savasmak ve ulasilan istikrari korumak icin gerek Irak guclerinin egitilmesi, silahlandirilmasi konusunda isbirligi devam edecek. Burada da zaman sinirlamasi yok. Bana gore kalici ABD uslerinin Irak'da yolunu acabilecek madde de bu 28. madde. Ama bunu benim gibi yorumlayana da rastlamadim henuz. Anahtar sozcuk "Irak hukumetinin istemesi halinde'. Simdi ilk goz onune almamiz gereken sey Irak hukumeti boyle bir istekde bulunabilir mi? Kurdler disindaki gruplarin bunu isteyeceklerini simdilik dusunmek imkansiz. Ancak Irak'da tam bir kaos olursa o zaman mecbur kalabilirler bu yardimi istemeye. Bir de unutmayalim ki bu antlasmanin onaylandigi gun, ABD'nin cekilmemesinden korkan sunnilerin ve siilerin gecirdigi bir onerge var. Bu onergeye gore 2009 ortalarinda bu antlasma icin referanduma gidilecek. El Jazeera TV'sinde izledigim sunni ve sii liderler bu referandumu ABD'nin hata yapmasini engellemek icin koymayi dusunduklerini, eger ABD istediklerini gibi davranmazsa referandumdan ’hayir' cikacagini ve antlasmanin daha erken fes edilecegini soylediler. Ama New York Times'da okudugum kadariyla bu referandum karari antlasmaya dahil edilememis ve ’baglayici' olmayan bir sekilde kabul edilmis. Sunni ve Siilerin bu referandumla yapmayi plandiklari madde 31. Ama ben planladiklarini yapabileceklerinden emin degilim acikcasi. Once yine ilk metne gore madde 31'in ne dedigini soyleyeyim, sonra bu konuda yorum yapayim. Madde 31'e gore bu antlasma 3 yil gecerli olacak eger daha erken iptal edilmezse veya degistirilmezse. Degistirmek icin her iki tarafinda onayi gerekiyor (yani tek tarafli degistirilemiyor). Bu antlasmanin iptalinde ise en az 1 yil oncesinden yazili olarak bildirilmesi gerekiyor. Iste Sunni ve Siiler bu maddeye guvenerek ABD eger istedikleri gibi davranmazsa referandum sonucunda hayir cikmasini bahane ederek erken iptalini dusunuyorlar. Ama Kurdlerin bunu engelleme gucu var en azindan simdiki parlamentoda. Orada engelleyemeseler bile Talabani engelleyebilir hukumet karari cikmasini. Bana gore en onemli konu ABD tarafi. Unutmayalim ki bu antlasma, cekilme takvimine karsi olan Bush hukumeti tarafindan hazirlandi. Acikca soylemeseler bile Bush iktidarinin amaclarindan biri de Obama'nin elini kolunu da baglamakti. Ama gelecek Obama ise cekilme taraftari, hatta ona kalsa 2010'da cekilecekti. Ama antlasmanin takvimine bir itiraz gelmedi onun tarafindan. 3 hafta once izledigim bir roportajinda cekilmeye ve askeri usler kurmama sozune sadik oldugunu soyledi ulusal TV'de. Bu konudaki fikri degisir mi? Iste onu zamanla gorecegiz. Selamlar Hanife