Zanîngeha Duhokê û Enstîtuya Kurdî ya Parîsê bi hevre, li Duhokê, di navbera 1 û 3yê gulanê yê 2011ê de konferansekê di warê kurdolojiyê de pêk tînin.
Wek tê zanîn, yekem Konferansa navneteweyî ya Kurdolojiyê, ku di 2006ê de li Hewlêrê pêk hatibû, jimareke girîng a lêkolînerên ewrûpî, emerîkî û kurd ên li ser dîrok, ziman û edebiyata kurdî dixebitin civandibû. Li gor daxwiyaniya organîzekiran, du armancên Konferansa duyem a navneteweyî ya Kurdolojiyê ya ku dê li Duhokê pêk bê hene.
Armanca yekem ew e ku rewṣa xebatên kurdolojiyê yên kurdan li welatên cihe yên rojava, bitaybetî jî li Fransa, Elmandya, Brîtanya, Holenda, welatên Skandînavyayê û Emerîkayê pêṣkêṣ bike. Ev armanc di daxwiyaniya danasîna Konferanê de wiha hatiye diyar kirin: “Di van deh salên dawîn de, xebatên di warê kurdolojiyê de, li welatên navbrî bi awayekî ber bi çav pêṣdikevin û gellek têzên doktorayê çi di warê pirsa kurdî û çi jî di mijarên cihê yên girêdayî dîrok û civata kurdî de bi awayekî serketî hatin paraztin. Gellek mijarên nû yên lêkolînê, ji cî guhertina bizorê heta bi meylên nû yên têkiliyên jin û mêran, ji dînamîkên bajarvaniyê heta pêkhatina desthilatên ṣarevaniyê bala lêkolîneran kiṣandin. Ew di lêkolînên xwe yên dûrûdirêj ên di warê arṣîv û qada xebatê de jî bi ser ketin.”
Di daxwiyaniyê de biberdewamî tê gotin ku, helbet dê nemimkun be ku bi awayekî giṣtî bahsa van çalakiyên lêkolînê bê kirin, lê ya girîng ew e ku her gotarbêjek meylên giṣtî yên li welatê xwe hatine dîtin pêṣkêṣ bike.
Armanca duyem a Konferansê jî ew e ku, encamên bernameyên asta bilind ên li ser ziman û edebiyata kurdî, ku li Ewrûpa û li Tikiyê nû ketine rojevê û dengvedane analîz bike. Daxwiyanî destnîṣan dike ku di deh salên dawîn de, tevî ku Navenda lêkolînên kurdolojiyê li Zanîngeha Exeterê (Birîtanya), ya li Zanîngeha Göttingenê (Elmanya) û Enstîtuya Neteweyî ya Ziman û Ṣaristaniyetên Rojhilatî (Fransa) bernameyên xwe yên perwerdeyî didomînin û bihêztir dikin, sê zanîngehên li Tirkiyeyê: Mardîn, Mûṣ û Hekariyê jî pêvajoya rêlibervekirina zimanê kurdî dane dest pê kirin û di dîroka Komara Tirkiyeyê de cara yekem beṣê ziman û edebiyata kurdî vekirine.
Di dawiya daxwiyaniyê de wiha tê nivîsandin: “Armanca me ew e ku ev Konferans rê li ber danûsitendina di navbera pisporên cihê yên di warên rêbazên perwerdeya pêdivî de veke, înîsîyatif û kalîteya wan a akademîk bihêztir bike. Em hêvî dikin ku her wiha minaqeṣeyên me rê li ber avakirina qadên hevbeṣ ên weke ekolên doktorayê û semîneran vekin. Dîsa, em dixwazin têkiliyên saziyî û guhaztina bernameyan di navbera zanîngehên ewrûpî û beṣên kurdî yên zanîngehên Tirkiyeyê û zanîngehên baṣûrê Kurdistanê de pêk bînin û wan bihêztir bikin.
Yaqûb Karademir / Parîs
Bername:
Cîh: Zanîngeha Duhokê, Bajarê Dihokê, Herêma Kurdistanê, Iraq
Zimanê konferansê: Ingilîzî, Kurdî
Ṣemî, 30ê Nîsanê
Saet 4:00ê piṣtî nîvro (p.n.): Gîhaṣtina firokxaneya Hewlêrê û jê guhaztina Dihokê.
7:30ê p.n.: Vekirina ciyê pêṣwaziyê ji bo mêvanan. Gîhaṣtina Dihokê û qeydiya ji bo Otêlê
8:00ê p.n.: Ṣîv xwarin
Yakṣem, 1ê Gulanê
10:00 – 11:00ê berî nîvro (b.n.): seremoniya vekirinê. Vekirina fermî û peyva bixêrhatinê
10:00 Axavtina bixêrhatinê ya Dr. Ismet M. Xalid, Serokê Zanîngeha Duhokê
10:15 Axavtina serokayetiyê ya Dr. Kendal Nezan, Serokê Enstîtuya Kurdî ya Parîsê
10:30 Axavtina vekirinê ya Prof. Dilawer Eladîn, Wezîrê Xwendina Bilind û Lêkolînên Zanistî
10:45 Axavtina Sefîn Dizeyî, Wezîrê Perwerde
11:00 – 12:15 Rûniṣtina 1ê (Xebatên Kurdolojiyê yên sedsala 20ê)
11: 00 Gotara 1ê: Ewrûpa rojava: Prof. Joyce Blau (Parîs), Profesora rûmetê
11: 25 Gotara 2yê: Iraq: Prof. Abdul Fettah Botanî. Birêvebirê Navenda Xebatên Kurdolojî û Arṣîvê
11: 50 Gotara 3yê: Rûsya û YKSS: Prof. Celîlê Celîl (Viyana).
12: 15 Gotara 4ê: Turkey: Prof. Ismail Besikçi (Hevpeyvîna vîdeoyê).
12:40 - 2:00 p.n.: Navberî ji bo firavînê
2:00 - 8:00 p.n.: Rûniṣtina 2yê (Xebatên Kurdolojiyê, çavdêriyên li seranserê dinyayê).
2:00 Çavdêriyên li Fransayê
2:00 Gotara 1ê: Prof. Hamit Bozarslan. (EHESS, Paris).
2:25 Gotara 2yê: Dr. Ephrem-Isa Youssif (Paris).
2:50 Gotara 3yê: Dr. jean-Marie Pradier (Paris), Professor Rûmetê.
3:15 Çavdêriyên Xebatên Kurdolojiyê li Elmandya
3:15 Gotara 4ê: Dr. Birgit Ammann (Berlin).
3:40 Gotara 5ê: Dr. Xana Omarxalî (Gottingen).
4:00-4:30 p.n.: Navberî ji bo qehwê
4:30 Çavdêriyên Xebatên Kurdolojiyê li Îtalyayê:
4:30 Gotara 6ê: Prof. Mirella Galletti (Zanîngeha Napoliyê).
4:50 Çavdêriyên Xebatên Kurdolojiyê li Holendayê:
4:50 Gotara 7ê: Dr. Michiel Leezenberg (Amsterdam)
5:10 Çavdêriyên Xebatên Kurdolojiyê li welatên Skandînavyayê:
5:10 Gotara 8ê: Resho Zilan (Uppsala, Sweden)
5: 30 Çavdêriyên Xebatên Kurdolojiyê li Yekîtiya Komarên Sovyet a berê
5: 30 Gotara 9ê: Prof. Knyaz Mirzoev (Alma Ata, Kazakhstan)
5: 50 Çavdêriyên Xebatên Kurdolojiyê li Birîtanyayê:
5: 50 Gotara 10ê: Dr. Haṣim Ehmedzade, (Zanîngeha Exeterê, Brîtanya).
6:10 Çavdêriyên Xebatên Kurdolojiyê li DYAyê:
6:10 Gotara 11yê: Dr. Michael Gunter, Profesorê Zanyariya Siyasî ya Teknolojiya Tennesseeyê Zanîngeha-Cookeville.
6:30 Gotara 12yê: Dr. Janet Klein, Professora cîgir, Beṣê Dîrokê li Zanîngeha Akron, Cleveland.
6:50 Çavdêriyên Xebatên Kurdolojiyê li Rojhilata Navîn
6:50 Çavdêriyên Xebatên Kurdolojiyê li Sûriyeyê:
6:50 Gotara 13yê: Profesorê cîgir, Abdî Hacî Muhamed, Serokê Beṣê Zimanê Kurdî, Fakulteya Perwerde, Zanîngeha Duhokê
7:10 Çavdêriyên Xebatên Kurdolojiyê li Tirkiyeyê:
7:10 Gotara 14yê: Prof. Kadri Yildirim. Serokê Enstîtuya Zimanên Zindî ya Zanîngeha Artukluyê, Mardîn
7:25 Gotara 15yê: Profesorê Cîgir Abdulrahman Adak. Serokê Beṣê Zimanê Kurdî, Zanîngeha Artukluyê, Mardin
7:40 Çavdêriyên Xebatên Kurdolojiyê li Herêma Kurdistanê:
7:40 Gotara 16yê: Dr. Kamiran Berwarî, Fakulteya Hunerên Beṣerî, Zanîngeha Duhokê
8:00 p.n.: Ṣîv û dawiya çalakiyên roja 1ê
Duṣem, 2yê Gulanê
(9:00 a.m. - 6:30 b. n.) Atolye
N.B. Du atolye dê bi hev re û di heman demê de, lê li ciyên cihê pêk bên. Beṣdarên kongreyê li gorî pisporiya xwe dikarin beṣdarî atolyeyekê bibin.
9:00 b.n. - 6:30 p.n. Atolye: Ziman û zimannasî (Cîh: Hall: A)
9:00-10:30 b.n. Panela 1ê: Zimannasiyacivatî.
9:00 Bikaranîna Zimanê Kurdî li Diasporayê, Dr. Salih Akin (Zanîngeha Rouenê, Fransa).
9:30 Nasnameya Kurdî li Diasporayê. Dr. Birgit Ammann (Berlin).
Brêvebir: Prof. Yûsif Ṣerîf (Zanîngeha Selehedîn)
10:00 Minaqeṣe.
10:30-11:00 b.n.: Navberiya qehweyê
11:00 Panela 2yê: Gramer.
11:00 Du lêkerên mezder di zimanê kurdî de, Xusro Abdulahî Mandolkanî (INALCO, Paris).
11:30 Teqlîd û guhertin di zaravayê herêmî yê Behedînî de, Bayiz Omer Ahmed (Zanîngeha Dihokê)
Birêvebir: Dr. Sabah Reṣîd Qadir (Zanîngeha Selehedîn).
12:00 Gotûbêj.
12:30-2:00 p.n.: Navberî ji bo firavînê
2:00 Panela 3yê: Zaravanasî û peyv komkirin
2:00 Pêvajoya standardîzekirina kurmancî û kirmanckî, Reṣo Zîlan (Serokê beṣê ziman û edebiyata kurdî yê Enstîtuya kurdî ya Parîsê).
2:30 Dr. Haṣim Ahmedzade (Zanîngeha Exeterê, Brîtanya).
3:00 Fauna û flora di ferhengên kurdî de, Josefa Bertolion (Paris).
Brêvebir: Dr. Asmma A. Bamerni (Serokê beṣê ingilîzî yê Zanîngeha Dihokê).
3:30 Gotûbêj.
4:00-4:30 p.n.: Navberî ji bo qehweyê.
4:30-6:30 p.n.: Panela 4ê: zimanê kurdî yê medyayê
4:30 Rolê kanalên TVyê yên satelîtê di nêzîkkirina zaravayên zimanê kurdî de, Ruken Keskin ( Istanbul ); KURD 1
5:00 Kurdistan TV, Abdul Rehman Kakil, Edîtorê nûçeyan.
5:30 Kurdsat TV, Hewar Îbrahîm Husên Ṣali.
Birêvebir: Dr. Abdul Semed Îslam (Beṣê kurdî, Zanînghea Duhokê).
6:00 Gotûbêj.
8:00 p.n.: Ṣîv û dawiya çalakiyên roja 2yê.
9:00 b.n. - 7:00 p.n Atolye: Edebiyat û tarîx (Cîh, Hall: B)
9:00-10:30 b.n. Panela 1ê: Xebatên li ser edebiyatê.
9:00 Wergera fransî ya klasîkên kurdî, Mrs. Sandrine Magnée.
9:30 Di helbesta kurdî de zimanê mentiqî Prof. Muhamad Bakir Muhamad (Beṣê zimanê kurdî yê Zanîngeha Duhokê).
Birêvebir: Profesorê cîgir, Dilṣad Ali (Beṣê kurdî yê Zanîngeha Silêmaniyê).
10:00 Gotûbêj.
10:30- 11:00 b.n.: Navberî ji bo qehweyê.
11:00- 12:30 b.n. Panela 2ê: Edebiyata devkî.
11:00 Folklora kurdî. Prof. Celîlê Celîl.
11:30 Qewlên Êzîdiyan. Dr. Xana Omerxalî.
Birêvebir: Dr. Îbrahîm A. Simo. (Serokê beṣê dramayê, Zanîngeha Duhokê)
12:00 Gotûbêj.
12:30-2:00 p.n.: Navberiya firavînê.
2:00-4:00 p.n. Panela 3yê: Dîrok û antropolojî
2:00 Çanda maddî ya Êzîdiyan. Dr. Birgül Açikyildiz (Zanîngeha Artukluyê, Mardîn)
2:30 Dînê Êzîdîyan, Dr. Eszter Spät.
3:00 Diasporaya kurdî li Swêdê, Dr. Khalid Khayati (Swêd).
3:30 Pêṣkêṣkirina dokumanter, Dr. Ferhad Pîrbal (Zanîngeha Selehedîn).
Birêvebir: Prof: Xelîl Alî Murad (Zanîngeha Selehedîn)
4:00 Gotûbêj.
4:30-5:00 p.n.: Navberiya qehwê.
5:00- 7:00 p.n. Panela 4ê: Weṣanxaneyên kurdî. Beṣdar:
5:00 Abdullah Keskin, Xwediyê weṣanxaneya AVESTAyê, Istanbul.
5:30 ARAS Weṣanxandya Hewlêr.
6:00 Weṣanxaneya Spîrezê, , Duhok.
Birêvebir: Dr. Beyar Mustefa (Beṣê dîrokê, Zanîngeha Duhokê).
6:30 Gotûbêj.
8:00 p.n.: Ṣîv û dawiya çalakiyên roja 2yê
Sêṣem, 3yê Gulanê
9:30-10:30 b.n. Rûniṣtina giṣtî.
Pêṣkêṣkirina raporên atolyeyan
Encam, balkêṣî û pêṣniyarî
11:00-1:00 b.n. Pêṣandan li ser sehneya kurdî (Mem û Zina- Ahmedê Xanî û civata me), Cîh: Auditorium: Jizzery Hall.
1.00- 2.30 p.n.: Navberiya firavînê
2:30 -8:00 p.n. Geriyana li nav bajêr û seyran.
8:00 p.n.: Ṣîv û dawiya çalakiyên roja 3yê
Çarṣem, 4ê Gulanê
9: 00 a.m. Çûna Hewlêrê.
12: 30 p.n. Firavîn li gel Serokwezîr an Wezîrê Xwendina Bilind û Lêkolînên Zanyarî
2:30 p.n. Çûna firokxaneya Hewlêrê.
