Bağaz 'da Bahar Yorgunluğu

TOM WEINGAERTNER

Lüksemburg Dışişleri Bakanı Jean Asselborn gözlerine inanamamıştı. Ankara 'da kaldığı otelin televizyon ekranında Türk polisi, lstanbul 'da Dünya Kadınlar Günü 'nde eşit haklar için gösteri yapan savunmasız kadınları vahşice dövüyordu. Türk hükümetiyle üyelik müzakerelerinin başlaması konusunda görüşmek isteyen Jean Asselborn, lngiliz AB Bakanı MacShane ve genişlemeden sorumlu Komiser Olli Rehn 'den oluşan AB troykası şok olmuştu.

Asselborn, Abdullah Gül 'le ikili bir görüşme yaptıktan sonra Gül 'ün kendiliğinden olaylarla ilgili soruşturma başlatılacağı güvencesi verdiğini açıkladı. Türkiye 'deki reform gayretinin AB Konseyi 'nin 3 Ekim 'de Türkiye 'yle üyelik müzakerelerine başlama kararıyla yavaşladığı çok açık. Sonbaharda her gün yeni yasalar çıkaran Türk Meclisi o tarihten bu yana başka öncelikleri var ve hükümet de Brüksel 'in koşullarını yerine getirme konusunda hazırlık yapmıyor.

Brüksel, Ankara hükümetinin Kıbrıs ve Kürt sorunundaki taahhütlerini yerine getirmesini bekliyor. Son yıllarda yerlerinden sürülmüş Kürtler yeniden köylerine dönebilmeli. Bunun yerine Başbakan Erdoğan Irak Kürtlerini askeri müdahaleyle tehdit etti ve AB 'deki üyelik karşıtlarının eline koz verdi. Ayrıca Hıristiyan azınlıklar konusunda da düzelme görülmüyor. Ancak Erdoğan tarihçilere Osmanlı arşivlerini açmaya hazır. Hükümet 90 yıl önce yaşanan Ermeni olaylarını açıklığa kavuşturmak istiyor.

Brüksel 'deki diplomatlar, Türkiye 'yle AB\'nin yakınlaşmasını sağlamlaştırmak için bunu yeterli görmüyor. Lüksemburglu AB Bakanı Nicholas Schmidt şubat ayı sonunda Türk televizyonunda "şu an iyi bir hava olduğundan söz edemeyiz " açıklamasında bulunmuştu.

O tarihlerde AB Komisyonu Sözcüsü François Le Bail, Türkiye 'deki reform sürecini göz önüne aldığında yorgunluk işareti görmediğini belirtmişti. Troykanın Ankara 'dan dönmesinden sonra bu illüzyon da kayboldu. Genişlemeden sorumlu Komiser Rehn ocak ayında Türkiye 'ye mektup göndererek troykanın ziyaretinden önce on yeni üyeyi kapsayan Gümrük Birliği Ek Protokolü 'nün imzalanmış olmasını istemişti. AB bununla Ankara 'yı dolaylı olarak Kıbrıs 'ı tanımaya zorlamak amacında. Bu protokol 3 Ekim tarihinde üyelik müzakerelerinin başlamasının önündeki yegâne koşul. Ancak erkenden bir iyi niyet işareti verilmesi çağrısı Ankara 'dan şu ana kadar karşılık görmedi.
Öncelik Gümrük Birliği

şimdi Olli Rehn baskıyı başka bir noktada artırmakta ve Türkiye 'nin 10 yıldır var olan Gümrük Birliği Anlaşması 'na zarar verdiği eleştirisini yapmakta: "Birçok taahhüt Türk tarafınca eskiden olduğu gibi yerine getirilmiyor. Bu kabul edilemez ". Genişlemeden sorumlu komiser, Türkiye 'nin AB patentlerini umursamadığını, sığır eti ve tekstil ürünlerinin girişini engellediğini ve AB telekomünikasyon sanayisinin halen lisans verilmesini beklediğini belirtti.

Bu arada Dönem Başkanı Jean-Claude Juncker bir kez daha Brüksel 'in beklentilerini Ankara 'ya iletti. Beklenti şu; Türkiye en kısa zamanda Gümrük Birliği 'ni Kıbrıs 'ı kapsayacak şekilde genişletmek zorunda. (Alman gazetesi, 23 Mart 2005)