Felakedin Kakayi: Eğer 2007 yılının sonuna kadar Kerkük meselesi hal edilmese Araplara Allah ?smarlad?k diyeceyiz......(3)

Medya: Baska bir meselede Kürdistan sinirlaridir.. Bu Anayasa’da Kürdistan sinirlari tespit edilmemistir. Bir cok hukukcu göre bu Anayasa iyi bir olanakti. Kürdistanlar istemlerini cok ileri boyutlara tasiyabilirlerdi.. Eger Kürdistan sinirlari tespit edilmis olsaydi, yarin yada o bir gün Bagdat Hükümetiyle antlasma saglanilmasa, bir belge olarak dünyanin yasal zeminine sokulabilirdi.. Sana göre bu bir önemli eksiklikmidir?

Felakedin Kakayi: Bizimle onlar arasinda bir sorun var.. Bu aramizdaki sorun hal edilmedigi sürece sinirlar tespit edilemez.. Simdi Kürdistan sinirlari, Duhok, Hewlêr ve Suleymaniye’den ibarettir.. Örnek olarak bu bölgeye Kerkük, Mexmur ve bizim talep ettigimiz bölgelerin sorunu var. Bu da bizim yeni Anayasaya yerlestirdigimiz gibi 58. Maddeye göre ve referandum neticesinden cözülecektir. Bu bölgelerde yapilan referandumun ardindan, Kürdistan sinirlari tespit edilecektir. Elbette sinirlardan cok söz edildi.. Hatta biz Bagdat’ta gitmeden önce biz bu alanlari Kürdistan olarak biliyoruz diye, Kürdistan haritasini göndermistik. Biz simdi de o alanlari Kürdistan olarak görüyoruz ve bunu oradada söyledik. Fakat bu sorun Anayasa önce cözülemezdi. Cünkü, Anayasa bu bölgelerin durumunun normallesmesini ve halkin Kürdistan’a katilip katilmamasi meselesinde referanduma gitmesini öngörüyor. Ayrica, Kerkük’ten koparilip baska Eyaletlere baglanan yerlesim yerlerinin yeniden Kerkük’e geri baglanmalari, Xaniqin, Mendeli, Sincar, Zimar ve diger bölgelerin gelecegininde netlestirilmesi antlasma dahilindedir. Eger bu bölgelerin durumu netlesirse, buralar Kürdistan sinirlari olur. Daha söyledigim gibi bugün Kürdistan sinirlari de facto bu 3 Eyalettir. Diger bölgelerde bunlara katilsa o zaman sinirlar tespit edilmis olur. Biz de seninle sinirlar meselesinde ayni kanidayiz. Kerkük ve diger bölgeler meselesi hal edildikten sonra bu konusmalara gerek olmazdi.

Medya: Kerkük meselesi 31.12.2007‘ye kadar ertelendi. Daha önce bu yilin Aralik ayinda Kerkük’ün gelecegini tespit etmek icin referandumun yapilmasi gerekirdi. Secimlerden önce Irak Cumhurbaskani, Basbakani ve Amerikanin Kerkük meseslesini hal etmek icin verdikleri sözler vardi?

Felakedin Kakayi: Bu sefer sorun farklidir. Senin vurgu yaptigin o verilen sözlere iliskin ben „El Ta’khi“ gazetesinde yazdim ve verilen sözlerin hic bir kiymeti yoktur dedim. Ben gazetelere yazarak, televizyonlarda konusarak ve KDP icinde de Kerkük sorununa iliskin son karar verilmeden, iki kelimelik Kerkük Kürdistan’a ait olup olmadigini tespit edilmeden, Kerkük’te secimlerin yapilmamasini savundum. Ben o verilen sözlerle alay ediyordum. Kürdlere onlarca söz verildi ve hic biri yerine getirilmedi diye yazdim..

Kuskusuz simdi iki yol var: Birinci yol; , bu Anayasa yürürlüge girdigi ana kadar, Gecici Idare Yasasi tatbik edilecektir. Eger bu Anayasa referandumda reddedilmese yürürlüge girecektir. Anayasa, Kerkük meselesinin 2007‘nin sonuna kadar cözülmesini ön görüyor. Eger bu yapilmasa, Anayasanin bir maddesi ihlal edilmistir demektir. O zaman da biz Anayasa’nin giris bölümüne dayanarak onlara mademki siz Anayasa’nin bir maddesini ihlal ettiniz, Allah ismarladik diyecegiz. Daimi Anayasa, Gecici Idare Yasasindan farklidir. Biz Anayasa ya Kürdleri ilgilendiren hic bir maddenin ihlal edilmesini kabul edemeyegimizi koymusuz. Örnek olarak, Kürd dili, Pesmerge, Kerkük meselelerine iliskin maddeler uygulanmasa, bu Anayasanin ihlali anlamina gelir ve o zaman biz kendi kaderimizi tayin hakkini kullanma özgürlügüne sahibiz.

Medya: Cok Anayasanin giris bölümünün son cumlesinden söz ediliyor. Fakat, giris bölümünde kendi kaderini tayin hakkina iliskin hic acik bir ibare yoktur. Ayrica Anayasanin bir cok maddesinde Irak’in toprak bütünlügünün savunmasindan söz ediliyor. Yine Anayasa’da 1992 yilindan beri Kürdistan bölgesinde alinan kararlar kabul edilyor. Ama Federal Anayasaya ters düsmeme sarti getiriliyor. Yada deniliyor ki Federal Anayasaya ters düsecek
Bölgeler icin hic bir Anayasa olusmayacak... Sana göre Kürdler Anayasada kendi kaderini tayin hakki vardir diyerek kendi gönüllerini hos tutmak icin degilmi? Yoksa böyle bir sey Anayasada yok..

Felakedin Kakayi: Kuskusuz, bizim istemimiz kendi kaderini tayin hakkinin acik bir sekilde Anayasaya gecirilmesi yönündeydi. Fakat, dedigim gibi Kürdler tek basina bu Anayasayi yazmadilar. Kendi cikarlarini savunan diger iki taraf daha vardi, Amerika ve baskalari da vardi.. Bundan dolayi ortaya bu yazilan cikti.

Medya: Fakat Anayasada kendi kaderini tayin hakki yok. Ayrica Anayasa maddesi giris bölümünden hukuki olarak daha güclüdür.

Felakedin Kakayi: Hayir. Anayasanin bir maddesi giris bölümünün Anayasanin bir parcasi oldugunu ve ayni yasal gücü sahip oldugunu yaziyor.

Medya: Fakat acik degildir. Deniliyor Anayasaya baglilik Irak’in birligini korur.. Yani ayrilabilinir denilmiyor.

Felakedin Kakayi: Diger yüzünü okumak lazim.. Eger Anayasaya baglilik Irak’in bütünlügünün güvencesiyse, Anayasaya bagli olmamakta Irak toprak bütünlügünü ortadan kaldirir.. Yoksa nicin bu yazilmistir. Örnek olarak: Ben ve sen her hangi bir ishte ortagiz. Eger bir seyler yazmasak, bir seyler yaparsak ortaklgimiz sona erer.. Eger bir seyler yazarsak ve ona bagliligi ortakligin güvencesi olarak alirsak, ortaklik devam eder. Aksine ise ortaklik biter.

Medya: Hatta Yemin Metninde de Irak’in toprak bütünlügünden söz ediyor?

Felaketin Kakayi: Evet, ama hepsi birbirine bagli. Eger sen Anayasayi ihlal edersen, o zaman Anayasanin hic bir gecerliligi kalmaz. Yani böyle bir durumda bizim Anayasanin tümüne karsi bir bagliligimiz kalmaz. Örnek olarak eger Kerkük meselesi 2007 yilinin sonuna kadar hal edilmese bu Anayasanin ihlal edilmesidir. O zaman bizim, Anayasanin hic bir maddesine karsi bagliligimiz kalmaz. O zaman isterse, istiyerek veya istemiyerek Kerkük meselesi hal edilmelidir. Devam edecek...