[i]Merhaba!
asagidaki yazi Obama'nin baskan oldugu gün Süleyman Yasar tarafindan Taraf Gezetesi'nde kaleme alinmis. ABD öksürdümü dünya hastalaniyor. ABD'nin bu ekonomik krizde nasil cikacagini dogrusu cok merak ediyorum. Bakalim Obama'ya Iran bile gönül bagladi. Eger McCain gelseydi Iran'i topa tutacakti. Ama bir yandan bu derin krizin, diger yandan Obama'nin baskan olusu Irani maalesef savasta kurtardi. Tahranlilar artik odur serbest Amerika Aktion Filmlerine bakiyorlar. Cogu Iranlilar umudu Obama'ya baglamis. Acaba dünya iyiye mi gidiyor? Hayde hayirlisi.[/i]
***
[size=x-large]Obamanomics[/size]
ABD'nin yeni başkanı Barack Obama bugün başkanlık görevine başlayacak. Başkan Obama'nın ekonomi planını değerlendirmeden önce eski başkan George Bush'un yönetiminde Amerikan ekonomisinin nelerden geçtiğini ve dolayısıyla Obama'nın neler devraldığını hatırlayalım.
Başkan Bush göreve başlar başlamaz sermaye kazançları ve temettüler üzerindeki vergileri indirdi. Vergileri indiren yasal düzenlemeler 2003'ün mayıs ayında yürürlüğe girdi. Vergi indirimlerinin ardından Amerikan ekonomisinin yıllık ortalama büyüme hızı üç yıl üst üste yüzde 4 düzeyine ulaştı. 2003 yılının haziran ayında işsizlik yüzde 6,3 düzeyindeydi, 2006 ekim ayında işsizlik oranı yüzde 4,4'e geriledi. 2003 ve 2006 yılları arasında yükselen gıda ve enerji fiyatlarına rağmen reel ücretler arttı.
George Bush'un başkanlığının başında işte böyle bir ekonomik başarı yaşandı. Ama bu başarı ancak üç yıl sürdü. Çünkü uygulanan gevşek para politikasının yarattığı olumsuzluklar önce Amerikan ekonomisini ve ardından da dünya ekonomisini krize soktu. George Bush'un borsa çökünce söylediği “Wall Street sarhoş olunca biz de akşamdan kalma olduk“ sözü ekonomi tarihine geçti.
Şimdi George Bush ekonomiyi yeni başkan Barack Obama'ya teslim ederken, bir ekonomi için en önemli göstergeler olan işsizlik oranı şu anda ABD'de yüzde 7,2'ye yükselmiş ve ekonomik büyüme de yüzde 0,9'a gerilemiş bulunuyor.
Bugün başkanlık koltuğuna oturacak Obama Bush'tan devraldığı bu ekonomi için hemen neler yapacak peki?
Başkan Obama'nın önceliği konut kredisi olacak. Konut kredisi mağdurlarının evlerinden çıkartılmaması için bankaların donmuş varlıklarının 50-100 milyar dolarlık kısmını devralacak. Bunu yaparken sorunlu varlıkların yeniden yapılandırılması için ayrılan 700 milyar dolardan kalan ve geçen hafta 20 milyar doları Bank of Amerika için harcanan 350 milyar doların bir kısmını kullanacak. Kalan para sadece sorunlu bankalara aktarılmayacak. Ekonominin ihtiyaçlarını da karşılayacak. Kongre'den ekonomiyi kurtarmak için ayrıca ek ödenek talep edilecek.
Ayrıca Obama, kamu binalarının yüzde 75'ini modernize edecek, okullar yenilenecek, temiz enerji üretimini destekleyecek. Sağlık kayıtlarının bilgisayara geçirilmesi gerçekleştirilecek. Böylece kamu harcamaları artırılarak yeni istihdam sağlanacak. İki yılda üç milyon kişiye yeni iş yaratılacak.
Obama'nın ekonomi planında düşük gelirlilere vergi indirimleri de yer alıyor. Bireylere 500 dolar, ailelere 1000 dolar vergi indirimi yoluyla iki yılda toplam 300 milyar dolar ilave gelir sağlanacak. Kredi kartı kullanımında ortaya çıkan mağduriyetler önlenecek.
Kısacası Obama'nın programı, Amerikan ekonomisinin uzun dönemli büyümesini enerji, sağlık ve eğitim harcamalarıyla artırmayı planlıyor. İşte bu noktada bazı ekonomistlerin tereddütleri var.
Onlara göre, Obama'nın ekonomi planı Amerikan ekonomisini kurtarmak için yetersiz. Çünkü vergi indirimleri düşünüldüğü gibi harcamaları çoğaltıp toplam talebi yükseltmiyor. Bunu söyleyenler de öyle sıradan iktisatçılar değil. Bu görüşü Nobel ödülü almış iktisatçılardan olan Joseph Stiglitz ve Paul Krugman savunuyor.
Başkan Obama ise kendi tecrübeli iktisatçılarına güveniyor. Başkan'ın ekibini ikisi de birer deneyimli iktisatçılar olan hazine bakanı olacak Timothy Geithner ile Beyaz Saray baş ekonomistliğine atanacak Lawrance Summers oluşturuyor. Üstelik Summers sadece eski hazine bakanı olarak değil, Asya krizini başarıyla yönetmiş bir isim olarak de öne çıkıyor.
Bütün bu olumsuz öngörülere ve tartışmalara rağmen, bize göre Barack Obama'nın dar gelirlilere gelir desteği vererek Amerikan ekonomisini kurtarmaya, toplam talebi artırarak başlaması tutarlı bir politika olarak görünüyor. Bu nedenle Obama'nın ekonomik planını güvenerek desteklemekte fayda var. Unutulmamalı ki, dünya ekonomisinin kurtuluşu da bu plana bağlı.
kaynak: [url=http://www.taraf.com.tr/makale/3631.htm]Taraf Gazetesi[/url]
Re: Obamanomics