Vezirlerin talimatlarını içeren 5 takrir

1. Vezir Talimatı

„Ermeni Patrikliği Erzincan ve Kiği’de Kürdler tarafından Ermenilere yapılan kötülük ve zararlara ilişkin bir rapor sundu. Şaruyi devletin aldığı karar doğrultusunda sizlere sözkonusu raporu, kötülük ve zararlara ilişkin 5 takriri gönderiyor ve sizden dava ile ilgilenmenizi rica ediyorum.

„ Bu yazıları inceledikten sonra göreceksiniz ki Gullab Oğlu Aziz, babasının, annesinin ve eşinin katili, Şah Hüseyin Oğlu Hüseyin Bey, kardeşleri İbrahim Bey ve Timur Bey ve başka bazı şahsiyetler bazı öldürme olaylarına karışmış, ailelerin onurlarını rencide etmiş, tarlaları yakıyor ve çapul hareketlerine girişiyorlar. Bu sürekli baskı ve aşağılama olayları, hükümete sadakatla bağlı vatandaşların güven ve huzurunu tehlikeye sokmuştur. Bu kötülük yapan şerirlerin bazıları yargılmak amacıyla İstanbul’a gönderilmesi ve diğerlerinin bölgeden uzaklaştırılması istenmiştir. Çünkü, vatandaşların yaşamlarını, onurlarını, mal ve mülklerini korumak hükümetin en kutsal görevidir. Sizin vilayet gibi önemli bir bölgede hükümete bağlı farklı grup ve sınıflardan vatantaşlar arasında birlik ve iyi geçinme ortamını yaratmak gerekiyor. Ermeni Patrikliği tarafından yaşanan usulsuzluklara ve sürekli karkaşaya ilişkin şikayetleri duyduğumuz da üzülüyoruz.

„Yolla getirilmeyen Şah Hüseyin Beyin baskıları ve aşağılamalarını sürekli olarak önümüze seriyorlar. Bu adamı Guzulcan Kaymakamı olarak görevde bırakmak ve bundan cesaretlenerek yaptığı kötülüklere devam etmesi hükümetin üzerinde basıl bir iz bıraktığını anlatmaya gerek yoktur. Daha şimdiden var olan dosyaları incelemeden söylenen her şeyin doğru olduğu yada ileri sürülen tüm iddia ve şikayetlerin temelsiz olduğunu söylemek uygun değildir. Açıktır ki Yüce Auguste’ın hakaniyet esprisi ve adalet anlayışı sadakatla kendisine bağlı olan kullarına en basit aşağılamaya izin vermez. Siz Hazretlerinizden güvenle bekliyoruz ki ceza yasalarının gerekli maddeleri acil bir şekilde suçlulara uygulansın ve soruşturma başladığında bu konu uygun bir şekilde kapatılsın.“

„Bu hüküm ve maddelerin uygulanmasına gelince yukarıda sözü edilen şahıslar Kürd aşiret reisleri ve aynı zaman da Beydirler. Zavalı insanlar, çok güçlü ve etkili olan bu Beyleri ve yandaşlarını mahkemeye vermeye cesaret etmezler. Aynı zamanda elimizde delillerde var bu insanların suçlarını gizlemek ve azaltmak için kabul edilemez araçlara baş vurma ihtimalleri var. Acil bir şekilde Guzulcan Kaymakamı olarak görevli olan Hüseyin Bey adlı şahıs görevinden uzaklaştırılmalı, yerine bu göreve uygun dürüst bir memur getirilmelidir. Hüseyin Bey ve yandaşlarının suçlu veya suçsuzlukları ortaya çıkana kadar geçici olarak gözetim altına alınmaları gerekiyor. Ayrıca kamuoyuna açık bir şekilde ilan edilmeli ve güvence verilmelidir ki her vatandaş sözkonusu şahıslara karşı ne suçlama ve şikayetleri varsa mahkemelerin önüne getirmeli ve açıklanmalılar. Ayrıca tüm şikayetlerin detaylarına kadar bilinmesi ve iki tarafın gerekli basiret ile yargılanmasını talep ediyoruz. Eğer bu Beyler tarafından işlenen cinayetler meselesinde davacılar gelmese , siz suçları yargılamak amacıyla mahalli idare adına savcı atayınız. Daha sonra alınan karar merkezi vilayetin mahkemesine revizyon için gönderilir. Mahkeme kararını verdikten sonra legal formalitelerinin gerçekleşmesi için en kısa zamanda bana raporunuzu bildiriniz. Bir cumle daha adaletli ve sert tedbirler alınız, bir daha gelecekte halkın tam güvenliği ve rahatı bir daha bozulmasın ve bir daha böyle şikayetler olmasın..

11 Cemazeyil evvel 1288(29 Temmuz 1871)

İmza: A Ali