ogrenilemez degil ogrenilmez.
harpagos ucundan gercegi aciklayan yola koyulmus.
elbette dilin cekicilgi filan fistik (bunlar zaten psikoljik faktorler) degil sebep
mecburiyet-motivasyon ve cekicilik derken
daha cok MATERYAL mevzulaari kastedttim
simdi de girilen yolda biraz daha ilerleyelim.
ekolojide turler arasinda kaynaklar ve ortam uzerine buyuk bir rakabet vardir.
bu tur analojilerde benzerliklerin yaninda benzemeyen yanlari da akilda tutmak onemlidir.
biz benzer yanlara baklim
turk dili ve kurd dili insanlar icindir
dilin fonksiyonel yanlarina burda girecek degilim
insanlarin bir dili ogrenmesi icin
bu dile mecbur kalmasi gerekir
issiz bir dag koyunda dogan bir kurd cocugu
orda en hakim dil olan kurdceyi ogrenmek zorundadir
baska secenegi yoktur.
yok mudur?
simdi var
o koye bir okul kondurulmus ise
veya o cocuk belli br yasa geldiginde o civardaki yatili bolge okuluna gondreilmesi
ailece munasip gorulmusse
cocugun/insanin onuen yeni bir dil alani acilir.
simdi bu insan iki dili farkli platformlarda kullanmaya baslamistir
kurd dilini anasi babasi amcasi dayisi ve koydeki herkesle
turkceyi de okudla hocalari
ve onune yigilan kitaplari-yeni dunya ve dis dunya ile olan tek ilisiksinde kullanmaya baslar
kurd milyetci ideoljisi bu cocuga ulasana kadar
epey yillar gecer
hosh baba dan amcadan dayidan teyzeden bu cocuga kurd milyetcilgi erkenden de ulasmis olabilir
garip bir bicimde bu cocuga ulasan bu yeni ideolji de kurdceden cok turkcedir
koye ziyarete gelen
koye disardidan gelen cogy kisi bu yeni dili kullanmaktadir
ister istemez bu cocuk icin yeni dunyanin dili
yeni dunyanin cekicilgi bu dille ete kemige burunur
bu dilin ona zorla soyle veya boyle ogretilmesinden bagimsiz
bu dili ogrenirken gecirdigi sureclerin vasiliginden bagimsiz
bu dil ona koyundeki ana dan babadan ogrendigi dilden cok daha farkli bir dunya sunar
kitaplar
filimler
vs vs
tam burda roj tv veya ilk kurd tv lerinin nasil onemli bir rol oynadigi ortaya cikar
elbette ordaki adami usandiran uzun uzun uzun turkce tartismalar degil
tv yi cekici kilan siradan eglence filim vs programlaridir
neyse
kucuk kasabalarda bu durum biraz daha farkli ancak
daha fazla turk dilinin hakimiyeti ile benzeri bir sureci izler
buyuk kentlerde ise turkce iyice ayagina yer yapmistir artik.
kalifiye isleri birakin bir yana
insaatta calisacak kisinin bile kullanilailir bir turkceye sahip olmasi avantaja donusur
para kazanmak icin goc edilen turkiye de elbette turkce bilmek onemlidir
bunlarin cok dah otesinde
okul mecburiyeti ile
cocuklar turkceyi ogrenir
asimilasyon surecinin bir cocuga cekici gelen yanlari da oldugunu unutmamak gerekir
cocuk veya genc bin bir cesit okuma malzemesi ile bulusur
romanlar ansiklopediler sunlar bunlar
butun bunlar ne yazik ki kurdce de ya hic yoktur yada cok ciliz bicimde
ulasilmasi zor durumdadirlar.
bu kadar farkli avantajlari olan dillerden elbette
kurmlasmis olan turkce ister istemez her yere hakim olur.
kuzey de kurdcenin zaman zaman canlanir gibi olmasi
palyatif cabalarla bir sure heyecan yaratmasi
uzun vadeli olamaz
kuzey de kurdceyi kurtaracak kabaca iki (bunu uce dorde cikartmak elbette mumkun)
yol vardir
1. kurdcenin MECBURI kilindigi bir surec
(ilk orta lise de kurdce mecburi kilinir, belli isleri alabilmek icin kurdce bilmek MECBURI kilinir, bkz bu is bagimszilik veya fedarsyon dahi olmadan basit bir otonom bolge duzenlemesi ile bile olabilir-bkz katalan deneyimi-bkz cezayir de kabila deneyimi
2-kurdcenin ekonomik zenginlikten oturu nesru nema bulmasi ile
materyal cekicilginin artamsi. bu da elbette guney kurdistan in becerecegi bir is. petrol ve su orya refah getiri de
yazari cizeri sanatcisi sinemacisi bin bir eser uretir de
universiteleri gelisir iyilesi kaliteli egitim ve imkan sunar sa
kuzey den de akin akin bu bolgenin urunlerine ilgi olusur.
az bir caba ile kurdce hizla ogrenilebilinir vs. bu surecin daha uzun surecegi kesin ancak birinci olasiliktan daha gercekci-ne yazik ki boyle-ne yazik diyorum -kuzey de kurdcenin mecburi kilinmasi aslinda gecikmis bir haktir ama bizde hala bu hedefe kitlenmis bir siyasi plan program yok ortada. bagimsizlik diye hedefi buyutenler var tabii ama bu arada dilin her gecen gun kuculdukce kuculdugunu
cilizlastikca cilizlastigini, bunun oto katalitik etki ile
dili daha da kotu hale soktugunu, bu isin de nihayetinde birakin bagimsizligi fedaratif cozumleri bile isteyecek bir halk birakmayacagi tehlikesi de gorulmez.
filan fistik
olan bitenlerin
hayatin gerceklerinin bize gosterdigi sudur
iradi caba ile iman gucu ile br dil yasatilamaz ogretilemez
MECBURIYET veya material CEKICILIK sarttir.
eger dil onemli ise, siyasi taleplerin basina bu MECBURIYETI nal gibi yerlestirmek gerekir
aceleyle bu kadar
vesselam
HeK
