Felakedin Kakayi: Eğer 2007 yılının sonuna kadar Kerkük meselesi hal edilmese Araplara Allah ?smarlad?k diyeceyiz......(4)
Medya: Bu Anayasa Taslaginda Insan Haklari Evrensel Beyannamesinden söz edilmiyor. Dr. Fuad Mahsum Siilerin bu Beyannameyi islam seriatiyla uyusmadigi gerekcesiyle reddettigini söylüyor. Sana göre diktatörlüge karsi Insan Haklarinin bir manifestosu olan Beyannamenin eksikligi insan haklarina bir darbe degilmi?
Felakedin Kakayi: Genel olarak islam dünyasinda kim diyor ki, ben Insan Haklari Evrensel Beyannamesini kabul ediyorum.. Gercektende kabul etmediler. Onlar bu meselede dogruyu söylediler. Ayni zamanda Anayasa da bir madde var. Deniliyor cikarilacak yasalarin islamin yerlesik prensiplerine ters düsmemesi gerekir.. Ve ekliyor: Demokrasi prensiplerine ve genel özgürlüklere de ters düsmemesi gerekir. Eger insan demokrasi ve genel özgürlükler gibi prensipler üzerine mantikli düsünse bunlar insan haklaridir. Yani bu Anayasa, iyide olsa kötü de, bir maddeye karsi bir madde seklinde sekillenen bir antlasmadir. Ben de seninle ayni kanidayim. Bu Anayasa, mayinlerle doludur. Burada iki sey var.. Elbette gelecekte Anayasa’nin bu maddesi temelinde bir cok yasa cikarilacak. Gelecekte olusacak Parlamento kanunlar daha düzgün cikabilmesi icin kaliteli olmalidir. Fakat bu mesele secimlerden sonra olusacak komisyonun omuzlarinda olacak. Eger komisyon kötü ise Anayasa kötülestirebilir. Eger, komisyon iyi ise bu Anayasa cok iyi gelismeler de saglayabilir.. Tabii ki bu mesele ayni zaman da Parlamentoda bulunan gücler arasindaki dengeye baglidir. Güc dengesi nasil olacak? Büyük bir tehlike de mevcuttur.
Medya: Anayasa’da bir madde var.. Iki bendi birbirini yadsiyor. Bir bendinde deniliyor: Sivil toplum kurumlari desteklenecek... Bir diger bendinde ise Iraktaki kabile ve Asiretlerin canlandirilmasindan söz ediyor. Bu sivil toplum taraflariyla alay etmek degilmi?
Felakedin Kakayi: Biz genel olarak bu asiret meselesine karsiydik.. Cünkü, bazi asiret gelenekleri var, ne insan haklariyla, ne kadin haklariyla ve nede sivil toplum olayi ile uyusuyor. Onlar, Irak toplumunda asiret var, diyorlardi. Anayasada „asiretlerin canlanmasindan“ söz ediliyor... Asiretlerin gelenek ve göreneklerinden söz edilmiyor. Irak’ta kabilelerin bir varligi söz konusudur... Bunlari bir kenara birakamazsin. Onlarin amaci secimlerdi.. Her ne kadar Kürdler arasinda da asiret varsa da Güney Irak’ta asiretler daha güclüler.
Medya: Deniliyor ki, bu düsünce Sünnilere aittir?
Felakedin Kakayi: Evvela sunu söyleyebilirim ki, Siiler daha cok istiyorlardi ve savunuyorlardi.
Medya: Anayasada Federal Hükümetin görevlerinden biri Irak’in toprak bütünlügünü savunma olarak tanimlaniyor. Sana göre bu Kürdlerin elerini baglamak ve yarin bagimsizligi talep etmesini yada kendi kaderini tayin hakkini engelemek icin, Kürdlere yönelik büyük bir tehdit degilmi? Anayasa komisyonu Baskani, bizim yazimina katildigimiz ve oy verdigimiz bir Anayasayi(ve irak topraklarini) savunacagiz diyor. Böyle bir ortamda Kürdler bu meseleyi unutmalilarmi?
Felaketin Kakayi: Biliyormusun nasil... Bu madde böyle diyor. Bir anayasada Devlet Baskani yada devletin önde gelen kurumlarindan birinin toprak bütünlügünü korumasi ve savunmasi vacip degildir, diye yazilamaz ki.... Fakat biz Anayasa’nin giris bölümüne koymusuz.. Bu birlik, gönülü bir birliktir. Eger onlar bu Anayasa’ya bagli kalmasalar, bu birlik kalmaz.. O zaman neyi savunacak.. Cumhurbaskanin görevi tüm dünyada ülke bütünlügünü savunmaktir.. Fakat bu durum Irak bütün oldugu ana kadardir. Eger tek parca ortadan kalkarsa, Cumhurbaskani kim olursa olsun, bize karsi savasma hakki yoktur. Kürdler kendileriyle iliskili olan meselelere bagli kalmalilar.. Bizimle üzerine konusulan ve anlasmaya varilan meseleler tatbik edilmelidir. Eger tatbik edilmese, bu Irak Anayasasinin ihlalidir. O zaman biz Irak’in bütünlügünü savunmama özgürlügüne sahibiz. Biz Kürd tarafi olarak, tüm bu korkular var oldugu gerceginden hareketle bu hakka sahibiz. Cünkü,tehlike orada ne yazilmis olayinda degil, cok sey yaziliyor. Ama hic bir sey tatbik edilmiyor. Bir cok karar ve antlasma var pratige aktarilamadi. Bu birincisi... Ikincisi ise; Sünni Araplar, (hatta Sii Araplarda) diyorlar ki, Anayasada en kazancli cikanlar Kürdler ve en zararli cikanlarda Sünnilerdir. Onlar bunu bagimsizliga gitmemizin baslangici olarak görüyorlar. Fakat, ben nasil görüyorum? Evet eksiklikleri var. Fakat bu Anayasa, derinliklerden yatani su yüzüne cikaran bir gercek olan Irak’in 3 parca oldugunu onayladi. Bana göre en önemli mesele cografya yada senin sözü ettigin sinirlardir. Bu benim icin önemlidir, diger seylerden korkmuyorum.. Bu Kürdler icin iyi bir baslangictir. Her sey olmadigi dogrudur. Cok sey var bu Anayasaya konulmadi. Bizim bundan böyle var olan birligimizi korumamiz gerekir. Ayrica Kürdistandaki güvenlik ve asayisi korumamiz gerekir. Türkiye ile iliskilerimiz iyi olmalidir. Cünkü, simdi Kürdlerin durumu anayasal boyut kazandi.. Eskide Türkiye diyordu: Bu Kürdistan Parlamentosunun, yada bir örgütün veya Barzani’nin görüsüdur. Simdi bu Irak Anayasasininda görüsüdür. Irakla ilskiye gececek her devlet bu Anayasaya göre muamele yapmak zorundadir. Hayir diyemezler.
Medya: Siz, bugün KDP’nin politbüro toplantisinda bu Anayasanin iyi oldugu konusunda genel olarak tek ses halindemisiniz?
Felakedin Kakayi: Evet, mevcut olan kosullarda ve var siyasi sorunlar ortaminda bu Anayasayi iyi olarak degerlendiriyoruz..
Medya: Sizin bu Anayasayi elestiren ve Kürd halkinin elini baglayan ikinci bir Lozan olarak degerlendirip, oy vermeme cagrisini yapanlara karsi tavriniz ne?
Felakedin Kakayi: Elbette biz, insanlarin bu Anayasaya „ evet“ oyunu vermesinden yanayiz. Parti ve siyasal bir kurum olarak bunun cabasinida verecegiz. Diger kesimlerde „hayir“ oyunu vermeye ve kendi düsüncelerini aciklama özgürlükleri var. Tüm Kürdler ayni görüs ve düsünceleri savunmasalar hosumu gider. Bazi asiri düsünceler olsa iyi olur. Örnegin biz Bagdat’taydik ve ayin 14‘ünde Kürdistan bagimsizlik ve referandum icin yürüyüsler vardi. Bu bizim icin bir güctü. Ben Kürdlerin 3/2‘isini referandumda hayir oyunu kullanacagina inanmiyorum. Belirli bir oranda Kürd‘ün Anayasaya red oyunu vermesi dogaldir. Siilerde de bir kesimin Anayasaya hayir oyunu verecegini biliyoruz. Geriye Sünniler kaliyor. Bazilara göre Sünniler hayir oyunu kullanip, Anayasayi bloke ederler. Bazilari var tersini düsünüyor. Ben bunun Siilere de yayilabilecegini saniyorum.. Simdiye kadar kuskuluyum ve fazla iyimser degilim. Kuskum ondandir ki, bu Siileri de sarar ve Siilerde yogun bir hayir oyu cikar. Devam edecek....