Seyyid Abdulkadir’i Ölümünün 90. Yıldönümünde Hürmet ile Anıyorum!!
Aso Zagrosi
Bugün Kürd din adamı, politikacısı, askeri komutanı ve aynı zamanda ölümsüz Kürd lideri Şeyh Ubeydullah Nehri’nin oğlu ve mirasçısı Seyyid Abdulkadir’ı ölümünün 90. Yıldönümünde saygı anıyorum.
Burada Şêx Abdulqadir’in siyasal yaşamı ve Kürdistan için yürüttüğü mücadeleyi anlatmayacağım.(Şêx Ubeydullah Nehrî üzerine başlattığım yazı serisinde onun üzerine de duracağım)
Seyyid Abdulkadir 1880 Kürdistan Devrim’inden başlayarak ve Kemalistler tarafından oğlu Seyyid Muhammed ile birlikte alçakça katledildiği 24/25 Mayis 1925 tarihine Kürd ulusal davasına damgasını vuran bir Kürd şahsiyetidir.
Şêx Abdulkadir Hamza Axayê Mengur ile birlikte 1880 Devrimine damgasına vuran önde gelen iki komutandan biriydi.
Bağımsız ve birleşik Kürdistan için Şeyh Ubeydullah Nehri önderliğinde gelişen 1880 Devriminin yenilgisinden sonra Seyyid Abdulkadir’de babası ölümsüz Şeyh Ubeydullah ile birlikte Mekke’ye sürgüne gönderildi.
Ölümsüz Kürd ulusal lideri Şeyh Ubeydullah Mekke’de vefat etti. Şeyh Abdulkadir’e 13 yıl sürgünden sonra 1895 yılında İstanbul’a dönme izni verildi.
1898 yılında Şeyh Abdulkadir yeniden sürgün edildi. Bu defa “Tayife” ye gönderildi.
10 daha sürgünde kaldıktan sonra 1908 yılında İstanbul’a dönüyor ve o dönemin Meclis üyesi oluyor. Şeyh Abdulkadir söz konusu süreçte Kürdler için bir dizi girişimde bulunuyor ve 1908’de kurulan “ Cemiyeti Teavün ve Terakki Kurd” başına geçiyor.
Yine 1918 yılında kurulan “Cemiyeti Teali Kurdistan”ın başkanı şehid Seyyid Abulkadirdir.
1925 Kürdistan Devrimi sırasında Kemalistler tarafından tutuklanan Şeyh Abdulkadir, oğlu Seyyid Muhammed ile birlikte Türk barbar ve katilleri tarafından 24 Mayis 1925 tarihinde alçakça ve kalleşçe katledildi.
Büyük Kürd şairi Pîremêrd, Şeyh Abdulkadir’i yakından tanıyan ve birlikte bir çok Kürd siyasal ve basın kuruluşunda çalışan biri olarak Şeyh Abdulkadir’in ölümü üzerine yazdığı bir şiir de:
“Bo me lazime, hemû salek heta dijîn,
Roja 24ê Gulanê bikin bi şîn”
Ne yazık ki biz Kürdler 24 Mayis Gününü matem günü ilan etmediğimiz gibi 45 yıl boyunca (1880-1925) Kürd ve Kürdistan için mücadele eden Şeyh Abdulkadir’in ölüm gününü dahi hatırlamıyoruz..
Seyyid Abdulkadir’in oğlu Seyyid Abdullah babasının öldürülmesinden sonra anısına dair yazdığı bir şiirde:
“Herkesê hate kuştin bi navê tealî millet,
tu bi mirî qet mezane heta qîyametê zîndî ye”
Seyyid Abdulkadir ve oğlu Seyyid Muhammed Kürd ve Kürdistan için can verdiler ve sonsuza kadar Kürd Milletinin ulusal kollektif hazfızasında hak ettikleri yeri alacaklardır.
Aso Zagrosi
