Selçuklu Sultanı Melikşah’da Kürdler Tarafından Öldürüldü?

Selçuklu Sultanı Melikşah’da Kürdler Tarafından Öldürüldü?

Aso Zagrosi

Uzun bir süre önce yabancı bir kaynakta „Selçuklu Sultanı Melikşah’ın bir Kürd tarafından öldürüldüğüne“ dair bir yazı okumuş ve not almıştım. Fakat, daha sonra önemli gördüğüm notumu yitirdim ve bir dizi aramaya rağmen bulamadım.

Ama, „Melikşah’ın bir Kürd tarafından öldürüldüğüne“ dair tespit olarak hep aklımda kaldı.

Yıllar önce de Selçuklu Sultanı Alparslan ve Harzemşah Celadettin’de Kürdler tarafından ödürdürüldüklerine dair bilgileri Kürd okurlarla paylaşmıştım.

Bu tip bilgiler Kürd araştırmaları ve Kürd-Selçuki ilişkileri açısından gelecek kuşak araştırmacıları için ek bilgi görevini görebilirler.(İki makaleyi de bugün yeniden yayınaldım)

Geçenlerde Ömer Riza Doğrul’un çevirisini yaptığı Gregory Abu’l Farac’ın- Bar Hebraeus’un Türk Tarih Kurumu Basımevi tarafından 1945 yılından basılan ABU’L FARAC TARİHİ’ni okurken, Melikşah’ın öldürülmesi hadisesine denk geldim...

Bar Hebraeus Melikşah’ın öldümü olayını şöyle anlatıyor:

„Arapların 485(M. 1092) yılında Sultan Horasan’dan Bağdat’a geldi. Sultan Halife’nin karısı olan kızından doğan erkek çocuğun veliaht ilan olunmasını ve hilafete geçmesini istediği için Halife ile arası açıldı. Halife Sultanın talebini reddedince Sultan’da ona ‚Oyle ise Bağdat’tan çık, git’ tarzında bir haber gönderdi ve Halife şu cevabı verdi: ‚Emrinizi yerine getireceğim, yalnız yolculuğa hazırlanmak üzere bana on gün mühlet veriniz’. Dokuzuncu gün Sultan şiddetli ve yakıcı bir hummaya tutularak ölmüştür. Denildiğine göre kölesi Hurdik ona zehir içirmişti“(age, cilt 1, sayfa 334)

Ben şahsen Türklerin(bir kaç kişi hariç) Kürdlere ilişkin yazdıklarına, sundukları belgelere ve yaptıkları çevirilere güvenmediğimden dolayı bu „Hurdik“ kelimesi kafama takıldı..

Bundan dolayı Bar Hebraeus’un meşhur Tarih eserinin başka çevirilerine bakmak istedim.

Onun için Bar Hebraeus’ın sözünü ettiğim eserinin Chronicon Syriacum/[1] (Lipsiae (1789) basılan Latince baskısına baktım. Bar Hebraeus’un eserinin Latince baskısında “Hurdik” diye bir şey yok. Orada “Curdaeum”diyor. Yani Kürd…(sayfa 283)

Bar Hebraeus’un eserinde „ bir Kürd tarafından „ ibaresini içeren sayfa olduğu gibi yayınlıyorum.

Silav û rêz

Aso Zagrosi