Sn. Qoseri, Siz Amerikan kadinlarinin onemli bir kisminin konustuklari konulari duysaniz sasar kalirsiniz cahilliklerine. Ama o cahil diye dusundugunuz kadinin cocugu olur, calismadigi evde oturdugu donemde bile calisan kocasina baktirir cocugunu aksamlari. Hatta tanidik bir Turk genci Amerikali bir bayan ile evliyken yukarida dedigim olay aynen gerceklestiginde bizim Turk bayanlari (bunlar oyle cahil kesim degil Bogazici Universitesinde prof'lar bunlar) 'haksizlik ama cocuk sabahtan aksama kadar calisiyor, bir de gece cocuga bakiyor ertesi gun uykusuz uykusuz geliyor ise. Kadin evde oturuyor baksa ya cocuga' diyorlardi. Amerikali kadin ise, 'cocugun buyurken babalik yapmayacaksin da ne zaman yapacaksin' diye tepki verir bu durumda. Bu onlarin kulturel olgusu. Ben bir TV kanalinda seyretmistim. Turkiye'de hangi yorede oldugunu bilmedigim kadinlara soruyorlar 'kusur isleyen kocanizi dover misiniz?" diye. Kadinlarin hepsi guluserek 'aa hic koca dovulur mu?" diyorlardi. Sonra ayni kadinlara 'kocaniz sizi doverse ne yaparsiniz?" diye soruldugunda bir cogu 'eger bir kusur islediysem kizmam, bir daha dikkat ederim' diyorlardi. Bu da bizim cografyanin kulturel olgusu. Yani bizim cografyada egitimli bildiginiz kadinlar bile aslinda erkekler tarafindan orulmus cemberi kiramaz. ODTU'de prof olan ve Turkiye'ye gore cok aydin olan bir arkadasimla bir konudaki tartismamizi anlatayim ne demek istedigimi netlestirmek icin. Tartisma seyrettigimiz "Accused" adli film uzerineydi. Bu film Turkiye'ye geldiginde seyretmistik ve uzerinde tartisiyorduk egitim ortalamasi master ve doktora olan kadinli erkekli grup halinde. Filmde Jodi Foster bir garson kizi canladiriyordu. Erkek arkadasindan ayrildigi ve bunalimda oldugu bir gun bara gidiyor ve orada herkesin icinde cok seksi bir sekilde dans ediyor, hatta bir erkekle bayagi flort ediyordu. Onun bu seksi tavri nedense oradaki erkeklere bu kadina tecavuz edilebilir mesajini veriyordu ve kadin tecavuze ugruyordu. Tartistigimiz gruptaki kadinli erkekli herkes kadinin da cok davetkar dans ederek tecavuze neden oldugu konusunda hemfikirdi, ben haric. O zaman ozellikle kadinlara donup 'bu ne bicim mantik yaa, kadin isterse cirilciplak dolasir, bu durum ne hakla erkeklere ona tecavuz hakkini verir? Siz ciplak bir erkek gordugunuzde tecavuz edelim bu bizim hakkimiz diye mi dusunuyorsunuz?" demistim. O zaman ODTU'de prof olan arkadasim aslinda cok da utanmisti benim konusmamdan sonra ve soyle demisti. "Ne kadar kadin erkek esitligini savundugumu soylesem de sonucta annemi babama hizmet ederken gorerek buyudum galiba zinciri kiramiyorum' demisti. Yani demek istedigim kadin erkek esitligi oyle universitede alinan egitimle alinan bir sey degil. Kulturel olarak oylesine kanimiza islemis bu ayrimcilik ki sokup atmak icin hakikaten kendi kendinize mucadele vermeniz gerek. Ozellikle biz kadinlar annelerimizden bu tarz ogutlerle buyuruz. Ben hic unutmam benim guzel anacagim bir gun abim corap giymeden disari cikarken bana seslenmis 'hanife cocuga corap versene useyecek ayaklari' demisti. Ben corap vermektense otomatik olarak anneme donup 'ne yani sen abimin aptal oldugunu mu soylemek istiyorsun?" demistim, hem abim hem de annem saskinlikla yuzume bakakalmislardi. Sonra anneme donup 'ayaklarinin usuyup usemeyecegini dusunemeyecek kadar salak mi abim, biraz zekasina guven ayol' demistim. Haa bu duruma gelmem de hic kuskusuz tek basina mucadele veren annemin katkisi cok buyuk olmustur. Sonucta ben annemi bir erkege hizmet ederken hic gormedim o yuzden boyle bir resim kafamda hic olusmadigi icin bu fikir bana hic dogal gelmedi. Bu ayrimcilik sadece bize ozgu degil, Cinliler de cok vardir. Universitede cok samimi oldugum bir Cinli arkadasim vardi hep beraber ogle yemekleri yiyorduk. Cocuk bakiyor ben habire microdalga firinda isitilan yemekleri yiyorum, o da karisinin pisirip, hazirladigi yemekleri yiyor. Bir gun dayanamadi sordu 'sen yemek pisirmiyor musun?" diye. Pisirmedigimi soyleyip ona 'yemeklerini sen mi pisiriyorsun? diye sordugumda bana 'karisinin hazirladigini' soyledi. Ben de ona 'bana da bir kari lazim" dedigimde, yanlis soyledigimi dusunerek 'koca demek istiyorsun herhalde' demisti. Ben de 'olur mu canim, baksana kocalar yemek istiyor, bana yemek hazirlayacak biri lazim" dedigimde once cok gulmus ama sonra da ciddiyetle kendi toplumlarinda da kadinlarin nasil ikinci sinif olduklarini anlatmisti. Yani demem o ki ben oyle kadinlari egitmemiz gerek soylemine inanmiyorum. Elimizde bu konuda inanilmaz cahil bir kadin ve erkek toplumu var. Bunlari egitmekle sorunu cozmeyi dusunuyorsaniz kusura kalmayin ama cikmaz ayin son carsambasinda basari elde edersiniz. Egitim gelecek nesiller icin soz konusu olabilir. Bu cahil erkek ve kadinlari yola getirmek icin balyoz gibi tepeden inme kanunlara ihtiyac var. Sevgiler, Hanife