Daha fazla Dr. Berhem Ahmed Salihlere ihtiyacimiz var...
Daha fazla Dr. Berhem Ahmed Salihlere ihtiyacimiz var...
Kamuran Melikendi
[email protected]
Ben yillardan beri Güney Kürdistan’da ve Irak’ta üst kademeleri paylasan kadrolari, yaptiklari isleri ve aciklamalarini takip etmeye calisiyorum..
Bu takip etmeye calistigim kadrolardan biri de Dr. Berhem Salihdir..
Dr. Berhem yillarca YNK’in yurtdisi faaliyetlerinin icinde yer aldi... Daha sonra Kürdistan Bölge Hükümetinin Suleymaniye idaresinin Basbakanligina getirildi... Burada Dr. Berhem’in Kürdistan faaliyetlerine deginmiyecegim.. Ama, Dr. Berhem, Basbakanligi döneminde cok önemli calismalar yapti... Bunlardan biriside yolsuzluklara karsi kampanyaydi...
Gecici Irak Anayasasinin imzalanmasindan sonra, Allawi Baskanliginda olusan Irak Hükümetinde Dr. Berhem Basbakan yardimciligina getirildi.Fakat o, Basbakan yardimligi görevini üstlenmeden önce kendi tavrini cok acik bir sekilde ortaya koydu ve bu görevi üstlenebilmesi icin „Basbakan yardimcisinin görev ve yetkilerinin tespit edilmesini“ talep etti..
Dr. Berhem, Basbakan Allawi’nin cantasi olmak istemiyordu... Yapilan ikili görüsmelerden sonra yetkileri meselesine aciklik getirildikten sonra göreve basladi..
Dr. Berhem basbakan yardimciligini yaptigi süre icinde hic bir zaman Basbakan Allawi’nin gölgesinde kayip olmadi.. O hep Kürd halkinin ve Kürdistan halkinin var olan kazanimlarini temsil etme ve savunma bilinciyle hareket etti..
30 ocak 2005 secimleri öncesi Kürdler ve Araplar arasinda Kürdistan halkinin bir dizi temel sorununa iliskin netsizligin hüküm sürdügü, secimlerin yapilip yapilamayacagi sorunun belirsiz bir hal aldigi bir dönemde, Dr. Berhem Salih, Kürd uzmani, yazar ve gazeteci Chris Kutschera’yla yaptigi ve Le Nouvel Observateur’de yayinlanan söylesisini okumustum...(Cevirisi Newroz. Com’da yayinlandi)
Dr. Berhem bu söylesisinde Kürdistan halkinin kirmizi cizgilerini cok acik, saga sola cekmeden, ezop dillini kullanmadan söyle ortaya koymustu: „ Eger Araplar, dinci bir yönetimi empoze ederlerse, eger Araplar Kerkük ve yeni kurtulan Kürdistan bölgelerinin Kürdistana geri dönmesini kabul etmeseler, eger Araplar demokratik ve federal bir sistemi kabul etmeseler biz ayriliriz“ demisti.
Neyse daha sonra Mam Celal baskanliginda Kek Necirvan Barzani’ninde icinde bulundugu Kürdistan heyeti, ABD ve Britanya Büyük Elcilerinden, Basbakan Allawi’den yazili garantiler aldiktan sonra, secimler yapildi.(Cevirileri Newroz.Com’dan yayinlandi)
Allewi yönetimi Kerkük’e ve o dönemde Kerkük’ün basinda bulunan Kürd kadrosunu acmazlarla karsi karsiya birakmak ve eski rejimler gibi Kerkük’e hic bir yatirim yapmak istemiyordu.. Dr. Berhem’in dayatmasi neticesinde Allawi Hükümeti Kerkük’e 100 milyon dolar verme karari aldi.. Bu para yadiminin müjdesini Dr. Berhem Kerkük yartigi bir ziyaret esnasinda verdi ve 25 milyon dolari da Kerkük valisine teslim etti..
Ama Caferi Hükümeti hâlâ geriye kalan 75 milyon dolari Kerkük yönetimine vermis degil.... Bunun icin ise hic bir aciklama yok..
30 ocak secimlerinden sonra olusan Ibrahim El Caferi Hükümetinde Dr. Berhem Planlama Bakanligina atandi..
Caferi Hükümeti göreve baslamak icin Irak Parlamentosunun önünde yemin etti..
Caferi ve cevresi yemin metninde yer alan ve Kürdlerin Irak’in zoraki olarak olustugu 1920‘den simdiye kadar ugruna büyük bedeller ödedigi ve aktüel olarak kirmizi cizgilerinden biri olarak tespit ettikleri „demokratik ve federal“ gibi kavramlar cikarilmisti...
Caferi, bir cok Kürd bakaninda icinde bulundugu kabinesi „ demokratik ve federal“ olmayan irak icin yemin ettiler.
Bu durumu ilk fark eden, yapilan kanunsuzluga reaksiyon gösteren ve tavir alan, „demokratik ve federal“ kavramlarini iceren yemini yapan Dr. Berhem Salih idi.
Daha sonra Kürd liderlerinin tepkisi neticesinde ikinci yemin yapildi.. Ama, Parlamento önünde degil.. Bir cok Anayasa uzmanina göre“ikinci yeminin hukuki ve yasal bir degeri yok.. Ama siyasi bir degeri“ var.
Caferi ve cevresinin bu kavramlari bilincli bir sekilde metinde cikardiklari, son dönemlerde gösterdikleri tutumdanda anlasiliyor. Ama, bir cok Kürd bakaninda Caferi ve cevresinin oyununa gelerek „demokratik ve Federal“ olmayan Irak icin yemin etmeleri daha da aciydi.
Caferi, Kürdistan Parlamentosunun acilisina gelmedi...
Caferi, arap basinina verdigi aciklamalarda Kürdistan parlamentosunda yapilan yeminden „rahatsiz oldugunu ve katilmadigini“ acikca ifade etti..
Caferi, kabinesine danismadan Kürdistan listesiyle yaptigi Hükümet Programini ayaklar altina alan ve Kürd halkinin tüm temel istemlerini devre disi birakan yeni bir Programla Parlamento önüne cikti.
Ve yine Dr. Berhem’den bu gelismelere karsi sert tepki gelmeye basladi.
Dr. Berhem Aso Gazetesine(07.06.2005) verdigi söyleside, yine „i“lerin üzerine noktalari koydu..
Bu söyleside Dr. Berhem: „Eger demokratik ve federal olmayan, Kürdistan halkinin haklarini garanti altina almayan bir yemini edersem dilimi keserim“ dedi.
Caferi Hükümetinin son dönemlerdeki tutumuna iliskin olarakta Dr. Berhem: „ Hükümette tek baslilik basgöstermistir. Kürdistan Ittifaki buna karsi tavir almalidir"diyor.
Kerkük meselesine iliskin olarakta, Dr. Berhem, „Kürdlerle Siiler arasinda yapilan antlasmaya göre Hükümetin kurulusundan sonra 30 gün icinde Kerkük’ün durumunu normallestirmekle görevli komisyonun faaliyete gecmesi gerekirdi.. Bunun icin gereken bütcenin ayrilmasi gerekirdi. Hükümetin kurulusu üzerine bir ay gecti.. Simdiye kadar hâlâ bir bütce ayrilmis degil.. Bu ise kabul edilecek bir durum degildir. Eger bu mesele en kisa zamanda cözülmese, Kürdistan Ittifak Listesi gereken tavri gelistirmelidir“ dedi..
Gecenlerde Dr. Berhem Salih ABD’ye bir ziyaret yapti... Orada ABD Disisler Bakani C. Reiz, Savunma Bakani D. Rumsfeld’inde icinde yer aldigi bir cok üst yetkiliyle görüstü ve basin toplantilari yapti...
Bu basin toplantilarini seyrederken Dr. Berhem’in sicak kanliligi, güler yüzlülügü, zekiligi, siyaset ve diplomasiye iliskin yetkinligi hemen göze carpiyordu..
Ben sahsen onu dinlerken mide kranpi gecirmiyorum. Bir Kürd olarak baskalariyle birlikte onu dinlesem dahi, sacmalamayacagini biliyorum ve gönül rahatligiyla hareket edebilirim.
Amerika’dan ülkeye geri döner dönmez yine Dr. Berhem hareketliydi.. Dr. Berhem Kürdistan Bölge Baskani Kek Mesud Barzani'yi ziyaret ederek gelismeler hakkinda bilgilendirdi.. Dr. Berhem Kek Mesud’u ABD’ye yaptigi ziyaret ve bu ülkenin üst düzey yetkilileriyle yapmis oldugu görüsmeler hakkinda bilgilendirdi. Dr. Berhem’in bu tutumu ve gösterdigi davranis tam Kürdistan’in bir temsilcisi oldugunu, Kürdistan gercekliginin ve federal yapinin pratikte iktidarin paylasilmasi oldugunu ortaya koydu.. Dr. Berhem hem Irak yönetimini ve Kürdistan yönetimini gelismeler hakkinda bilgilendirdi... Bunu ise acik bir sekilde herkesin gözü önünde yapti..
Kek Mesud ve Dr. Berhem görüsmesinde ABD görüsmeleri disinda, Iraktaki son gelismeler üzerine, siyasi programin gelecegine iliskin, devamli Anayasanin yazilmasina dair görüs alis-verisi yapildi..
Kürdistan Parlamento Baskani Adnan Mufti’yi ziyaret ederek, yeni görevinden dolayi teprik etti.. Gelecek Birlesik Kürdistan Hükümetinin Basbakani, kek Necirvan Barzani’yi ziyaret ederek görüs alis verisinde bulundu..
Dr. Berhem Hewlêr’e gelmeden önce Kerkük sehrine giderek, Kerkük valisi Abdulrahman Mustafa ve Kerkük Il Meclisi üyeleriyle görüsmüstü. Bu görüsmeler neticesinde Dr. Berhem ve Abdulrahman Mustafa ortak bir basin toplantisi yaptilar..
Bu basin toplantisinda Dr. Berhem Kerkük sorununa iliskin, Kerkük’e ayrilan paralarin hâlâ aktarilmamasi meselesine dair ve 58.ci maddenin tatbik edilmesi hususlarlarinda genis aciklamalar yapti ve yasanan geciktirmelere karsi rahatsizligini ifade etti.
Dr. Berhem konusmasinin bir bölümde acik bir sekilde Kürdlerin tavrini söyle özetledi: „Eger Irak hükümeti verdigi garantileri ve sözleri yerine getirmese, Kürdistan Ittifak Listesi bunu kabul etmemeli ve tavir almalidir“ dedi..
Sonuc olarak Dr. Berhem’i takip edebildigim kadariyla, kendine güvenen, Kürd halkinin istemleri konusunda tavizsiz ve israrli, politika ve diplomasi alaninda becerikli, yabanci dil sorunu olmayan, sempatik, sosyal ve her seyden öncede atik ve girisimci bir insandir.
Bir ay önce ben Behmen Kubadi’yle Kürdistan’a iliskin konusurken ansizin „Dr. Berhem en iyi arkadasim“ dedi.. Bunu söylerken gözleri parliyordu ve gözlerinde bir Berhem vardi.
