Kurdler ABD'nin Stratejik Ortagi midir?
Kurdistan Post'da bir anket var, Obama'nin secilmesinin Kurdlere etkisi uzerine. Ankete katilanlarin %54.71'I Kurdler icin degisen bir sey olmaz, %17.30'u ise Kurd sorununun cozumune daha cok katki saglar seceneklerine oy vermisler. Yani katilanlarin %72'si Obama'nin secimini olumlu bulmus. Benim gibi olumsuz bulanlarin orani ise %19.14. Demek ki Kurdlerin buyuk bir cogunlugu Kurd-Amerikan isbirligini ’stratejik ortaklik' olarak goruyor ve basa kim gelirse gelsin bu ortakligin etkilenmeyecegini dusunuyor.
Oncelikle stratejik ortaklik nedir diye irdelemek, sonra da Kurd-Amerikan isbirliginin bu tanim icerisine girip girmedigine bakmak lazim sanirim.
Stratejik ortaklik “iki devlet arasinda, taraflarin egemenligine dayali, uzun vadeli siyasi, ticari, ekonomik, guvenlik ve dis politikayi da kapsayan “ bir tanimlama. Taraflar ozellikle birbirlerinin cikarlarini etkileyecek konularda birbirinden habersiz davranmaz, mumkunse ortak cikarlar icin mutabakata vardiktan sonra ortak politika gelistirirler. Hepimiz bildigi gibi Irak ve ABD daha yeni boyle bir anlasmayi imzaladigi icin stratejik ortakligin ne anlama geldigini ve nelere dayandigini biliyoruz. Once stratejik ortak olmak icin gereken en onemli iki sarta bakalim.
1) Taraflarin bagimsiz ve egemen devletler olmasi
2) Ortak cikarlar icin mutabakat varilmasi.
Kurdlerin devlet olmadigini biliyoruz, hadi bunu gectik diyelim peki ABD Kurdleri de ilgilendiren konularda politikasini olustururken, Kurdlerin fikrini aliyor mu veya onlarin cikarlarina uygun olarak gerekirse degisiklik yapiyor mu? Hic sanmiyorum, oyle olsaydi Irak'dan cekilme takvimi hic gundeme dahi gelmezdi, Kerkuk'de coktan referandum yapilmis olurdu. ABD'nin bolgesel olarak degisik stratejik ortaklari vardir. Mesela Avrupa'daki stratejik ortagi Ingiltere'dir, Orta Dogu'daki stratejik ortagi ise Israil'dir. Ama gercek anlamda ABD'nin tek stratejik ortagi Israil'dir sadece. O yuzdendir ki ABD Orta Dogu'da Israil'in aleyhine olabilecek her kararin alinmasini engeller, tum dunyani karsisina alma pahasina da olsa her zaman Israil'in yaninda yer alir. Hatta kendi cikarlarini zedeleyen durumlarda bile Israil icin buna katlanir. Ayni sekilde Israil'de cok istemesine ragmen ayni nedenlerle ABD istemedigi icin Iran'I vurmamistir ve ABD'den izin alincaya kadar da vurmayacaktir. Yani her iki ulke de ozellikle Orta Dogu'ya ayni pencereden bakmaktadirlar ve politikalari tam bir uyum icerisindedir. Bu yuzden de ABD-Israil stratejik ortaligi her iki ulkede de basa kim gelirse gelsin etkilenmez. Ama ABD'nin iyi iliskiler icinde oldugu diger ulkeler icin ayni sey soz konusu degildir, ABD kendi cikarlarini her zaman en onde tutar ve diger ulkelerden ’mecburen' uyarlar.
Peki Kurdler butun bunlara ragmen hala neden kendilerini ABD'nin stratejik ortagi sanip, kim gelirse gelsin basa kendileri icin degisen bir sey olmayacagini dusunuyorlar? Halbuki ABD'de bir cok kisi Kurdlerin kendilerini ’stratejik ortak' olarak gorup, kendilerinden cok sey bekledigini dusunurken, Kurdler ABD'nin neyine ortak oldugunu saniyorlar? (Bunu halk duzeyinde soruyorum cunku guney Kurd yonetiminin ABD'yi ortak olarak gorduklerini hic sanmiyorum.)
Hanife
Kürd - ABD ortaklığı