Bu haberi cevirdikten sonra roportajin tam metnini buldum. Eger dikkate deger farkli seyler varsa onlari da cevirip aktaririm. Hizla cevirdim o yuzden Turkcesi cok duzgun olmayabilir, kusura kalmayin - Hanife
-----------------------------------------------------------------------------
Kurd Lider Irak'da sikiyonetime dogru bir kayis goruyor
Yari bagimsiz Kurd bolgesinin baskani Mesut Barzani, Irak basbakani Nuri Maliki tarafindan yapilan hareketlerin ulkenin butunlugunu tehdit ettigini ve Kurd azinligin endiselerini artirdigini soyluyor
By Ned Parker
January 11, 2009
Los Angeles Times
Suleymaniye
Irak basbakani ile koalisyon ortaklari arasinda aciga cikan tehlikeli son gedigin belirtileri altinda, Kurd bolgesinin baskani, Cumartesi gunu Nuri Maliki'nin daha otoriter bir yonetime kaydigini iddia etti. .
Irak'in kuzeyindeki yari bagimsiz Kurd bolgesinin lideri Mesut Barzani “Mutlak guc icinde kisi kendini kaybeder. Sen de kendini kaybedip diktator olursun' dedi.
Gorkemli ofisindeki roportajinda Barzani, Maliki'yi Kurdleri Irak guvenlik guclerinden cikarmaya calismakla sucladi. Anayasada yapilmak istenen degisikliklere isaret ederek, Kurdistan'in Irak'dan ayrilarak, bagimsizligini ilan etme olasiligini ret etmediklerini belirtti. Karlar altindaki Zagros daglarini goren odasinda, “Surasi kesin ki bizler Irak'in diktatorlukle idaresini kabul etmeyecegiz“ dedi.
Orta Dogu'daki degisik ulkelere dagilan Kurdler, kendi devletlerini kurabilmek icin uzun sure savastilar. Irak Kurdistan'i ulusal hayallerini gerceklestirmeye en cok yaklasan etnik azinlik. Fakat simdi, ulasilan fiili bagimsizliktan 18 yil sonra, bolge halki Araplarin kendilerine tekrar dusman olabileceklerinden endise etmeye basladi.
Barzani, Maliki'nin Kurdistan'a yapacagi ziyaretinin ve Kasim ayinda kurulan degisik calisma gruplarinin bir cok problemin cozumunde yol alinmasina neden olacagindan umutlu oldugunu soyledi.
Los Angeles Times'la yaptigi bir saatlik roportajinda Barzani'nin yorumlari basbakanin siciline yaptigi direk saldirilardan daha uzlasici bir tavra yoneldi. Hukumette yer alan partilerin Maliki'yi degistirmek icin caba gosterdikleri yonundeki dedikodulari da ret etti.
Zeytin yesili askeri bir tisort, geleneksel salvar, kusak ve basligi icindeki Barzani, Maliki ile olan calkantili iliskisiyle ugrasiyor gozukuyordu. Kendisinin 2007 yilinin baharinda Maliki'nin devirme girisimini nasil engelledigini ve gecen sene kendi guclerini guney sehri Basra'ya gondererek savas halindeki Maliki'ye nasil onemli bir destek verdigini izah etti.
Saddam Huseyin resjimine karsi verilen mucadele gazi olan Barzani, basbakanin Kurdleri dislamasinin nedeni icin aciklama istiyor. “Biz bilmek istiyoruz. Bizim icin de supriz bu. Araplarda bir deyis vardir, ’mutlak guc kisiye sagduyusunu kaybettir'. Bir baska deyisle kisi kendisini mutlak guc icinde kaybeder' dedi.
Barzani Maliki'nin tavri karsisinda sasirdigini soyledi. Saddam Huseyine verilen mucadelede, 1980'li yillarda Irak'in kuzeyindeki daglarda partisi Islamik Dawa'nin Kurdlerle isbirligi yaptigi basbakan, Kurdleri dusman goren Arap milliyetcileri ile isbirligi yaparak, merkezi hukumeti guclendirmeye cagirdi ki Kurdler kendi ozerliklerinin zorla ellerinden alinacagindan korkmaktalar. .
“Kurdlerin haklarina, pesmergenin varligina, Irak ordusu icindeki Kurdlere karsi cikacagini ve onlari hice sayacagini hic beklemezdim ondan. Ne yazik ki olan bu ve cok hayal kirikligina ugradik' dedi Barzani.
Son olaylar, ozellikle yazin Sunni ve Sii Arap kanun yapicilarinin Kurdlerin kendi bolgelerine katmak istedigi petrol zengini Kerkuk konusunda kendi cozumlerini Kurdlere dayatmalari, Kurdlerin telaslanmakta hakli oldugunu gosteriyor.
O andan itibaren, Kurdler, Maliki'nin, Saddam Huseyin'e karsi savasmis, Irak ordusunun cogunlugunu olusturan gazi Kurd pesmergelerinin Nineveh gibi eyaletlerinin disina transfer etmesini izlediklerini soyluyorlar. Maliki ayni zamanda anayasayanin degistirilmesi icin de cagri da bulundu ki Kurdler bunu kuzey Irak'daki yetkilerine karsi yapilmis direk tehdit olarak algiliyorlar.
Yasanan gerilimler Kurdler arasinda ’aldatilmis' duygusunu uyandirmis.
“Kisisel bakis acilari surgun sirasinda Kurdlerin Sii Islamik partilerle olan iliskilerden kaynaklaniyor' diyor Uluslararasi Kriz Grubunun Irak uzmani Joost Hiltermann.
Gelismeler halen hazirda Maliki ile Barzani arasinda sozlu catismaya neden olmus vaziyette.
Kasim ayinda Barzani, basbakani direk olarak hedef almadan, merkezi hukumetin hizla ’tek parti' yonetimine kaydigini soyledi. Bir sure sonra, Maliki Kurdleri yabanci petrol sirketleriyle anlasmalar imzalamalarini elestirdi. Maliki ayni zamanda Kurd kuvvetlerini ’tartismali bolgelerde' Araplari tutuklayip, iskence etmekle sucladi.
Cumartesi gunu, Barzani uzun suredir ertelenen, eyaletlerin petrol gelirleri ve anlasma imzalama yetkilerini duzenleyecek olan ulusal petrol kanunu icin yapilan cekismeleri tartisti. Barzani merkezi hukumeti, eyaletlerin yabanci firmalarla kendi anlasmalarini imzalamaya yetkili kilacak kanunda taviz vermemekle sucladi. Kurdler bu tur anlasmalar icin cok uzun suredir bekliyorlar.
“Ne yazik ki Bagdat ayagini suruyor ve dostane bir cozum bulmak istemiyor. Isin ozu su ki, devletin petrol politikasi olmadiginda ve bakanlik hatali bir politikayla basarisiz oldugunda, suclamalar ve problemler hep Kurdlerin ustune atiliyor“ dedi Barzani. Basbakanin anayasada degisiklik yapmakta israr etmesi ve Saddam sonrasi Irak'in ruhunu degistirmeye calismasi durumunda Kurdlerin bagimsizliklarini ilan etmeyi tekrar gozden gecirecegi konusunda uyardi.
“Zamani geldiginde gececegimiz kopru budur. Anayasanin onsozunde bile cok net bir sekilde ’bu anayasaya baglilik Irak'in birligi icin onkosuldur' der“ dedi Barzani.
Cumartesi gunu, Maliki'nin uye oldugu Islamik Dawa partisi ise “Barzani sozlerine dikkat etmelidir“ dedi. “Mesut Barzani cok onemli bir lider, boyle beyanlarin bir cok denklemi degistireceginin bilincinde olmalidir. Yerli yerinde bir beyan cok guzel seyler yapabilir, aksi ise cok buyuk zararlar verir' dedi Dawa uyesi Ali Allaq.