Tamil Kaplanları
Son dönemlerde yoğunlaşan Sri Lanka ordusu tarafından yürütülen operasyonlar 18 mayısta Tamil Kaplanlarının tarihi lideri Velupillai Prabhakaran öldürülmesiyle geçici olarak durmuştur. Uzun süre Dünya kamuoyunun ilgisini çekmeyen bu sorun kısmi olarak gündem olmuştur. Tamil sorunu Kürtler için değerlendirilmesi ve dersler çikarilmasi gereken bir durum arz etmektedir. Bu yazıda bu sorun değişik boyutlarıyla ele alınacaktır. Sri Lanka ve Tamil sorunu Hindistan’in 30 km güneyinde yer alan 66 000 km yüzölçümü ile Sri Lanka stratejik bir konuma sahiptir. 20 milyon aşkın nüfusun % 74’ünü Hint-İran dili konuşan Singalelerden , % 18’i Tamillerden, % 7 Arap ve % 1 ise diğerlerinden oluşmaktadır. Nüfusun % 70’i budist (esas olarak Singal), % 15’i hindu (tamil), % 8’i hiristiyan (singal ve tamil) iken % 7’si müslüman (çogunluk tamil) dır. Sri Lanka’da yaşayan müslümanlar ayrı bir etnik topluluk olarak kabul edilmektedir. MÖ 500 yıllarında Singaller Sri Lanka’ya yerleşirlerken, Tamiller MÖ 300 yıllarında adaya gelmişlerdir. Tamiller Hindistan’dan Sri Lanka’ya göçerek adanın doğu ve kuzey bölgelerine yerleşmişler ve Sri Lanka’da Singal ve Tamil krallıkları yan yana yaşamıştır. Orta Çagda adaya gelen müslüman araplar dengeleri fazla değiştirmemiş, ama daha çok Tamiller İslamı kabullenmişlerdir. Bu dengeler 1505 yılında adanın Portekiz tarafından sömürgeleştirilmesiyle değişmeye başlamıştır. 1568’de Hollanda Sri Lanka’yı Portekiz’den devr alarak adayı hiristiyanlaştırma çabalarina devam etmiştir. Hollanda 1796’ya kadar Sri Lanka’yı sömürge olarak korumuş ve yaklaşik 130 yıl süren egemenliklerine İngilizler son vermiştir. Portekiz sömürgecileri tarafından oluşturulan iki toplumun ayrı idari örgütlenmesi Hollanda’lılar tarafından korunmuş ve idarede sömürge öncesi dengeler korunmuştur. İngiliz’ler ayrı olan Singal ve Tamil yönetimlerine son vererek, böl yönet politikaları uyarınca azınlıktaki Tamil’lere dayanan bir Yönetim oluşturmuşlardır. Yani İngiliz sömürgeciliği bağımsızlık sonrası dönemin toplumsal çatisma ve gerginliklerin tohumlarını ekmiştir. İngilizler sömürgeleştirdikleri Seylan’da çay ve hevea üretimine başlamış ve bunun için ihtiyaç duydukları iş gücünü Hindistan’in güneyindeki Tamil Nadu bölgesinde getirdikleri 1 milyon Tamil ile karşilamışlardır. Kast sisteminin en altında yer alan Tamiller adanın orta bölgesindeki plantasyonlarda çalistirilmak üzere yerleştirilmişlerdir. Günümüzde Sri Lanka’nın orta bölgesinde yaşayan Tamiller İngiltere tarafından sömürge ekonomisinin gereklerine göre göçertilen Hint Tamilleridir. Bu arada Tamiller Singallerin aleyhine kayrılarak ayrıcalıklı pozisyonda tutulurlarken, Müslümanlarda İngiltere’nin uygulamalarına itirazsız olarak uyduklarından ve İngiltere tarafından kayrıldıklarından dolayı sömürgecilerle işbirliğiyle suçlanmışlardır. Böylece İngiltere’nin böl yönet politikaları 2. Dünya Savaşi sonrasına kadar başarıyla uygulanmıştır. Seylan 1948 Şubatında Commonwealth çerçevesinde bağımsızlığını elde etmiş ve 1972 yılında ise Seylan adından vazgeçerek sömürge olmadan önceki adı Sri Lanka’yı almıştır. Hindistan’daki federal yönetimden farklı olarak bölünmez tek ulusu esas alan Cumhuriyeti yünetim şekli seçen Sri Lanka devletinde çogunluk olan Singal’ler siyaset, ekonomi, adalet, idare ve orduya hakim olmuştur. Halbuki Sri Lanka 2000 yıldan fazla bir süredir farklı etnik yapılardan oluşan ve bir arada yaşayabilen bir sisteme sahipti. İngiliz sömürgeciliği döneminde Tamillerin baskısına maruz kalan Singal’ler bağımsızlık sonrasında, Tamil ve diğer dini azınlıklar üzerinde baskı ve assimilasyon sistemi kurarak meşru direnişin temellerini atmışlardır. Bağımsızlıktan sonra Singal’ler Singal ırkının üstünlügünü budizm ve Singal diline dayandırarak Tamil’ler üzerinde sistematik bir şekilde baskı kurmuşlar. 1956’da iktidara gelen Sri Lanka Özgürlük Partisi Singal dilini resmi dil, budizmi resmi din ilan etmiştir. Siyasi sistem budizmin hiyeraşik yapısı üzerine inşa edilirken, İngilizler tarafından adaya yerleştirilen 1 milyon dolayındaki dağlı Tamil olarak adlandırılan Hint Tamil’lerine vatandaşlık verilmemiştir. Singal yönetiminin başlıca korkusu, Hindistan’in Güneyinde bulunan Tamil Nadu federal devletinin Sri Lanka müdahalesi olduğundan adadaki Tamil nüfusunu azaltmak için her türlü politikaya başvurmuştur. Singal hükümetleri Hindistan ile yaptığı görüşmeler sonucu 450 000 Hint Tamil’ini 1964’ten sonra Tamil Nadu federal devletine göndermiştir. Tamil’lerle Singal’ler arasındaki çatismalari körükleyen başka bir faktör ise; adanın % 35’ni oluşturan Tamil’lerin yoğunlukta olduğu adanın Orta, Kuzey ile Doğu bölgesindeki toprakların verimli olması ve Singal’lerin bu bölgelerde işci olarak çalismak zorunda olmalarıdır. Singal’lerin Tamil’leri devlet içinde etkisizleştirme politikalarının en iyi örnegi ordudaki Tamil oranın 1956’da % 40 iken 1970’te % 1’e indirilmesidir. Ayrıca Singal hükümetleri özel politikalarla Tamil bölgelerini ekonomik olarak geri bıraktırmıştır. Tamil’lerin bu politikalara tepkisi gecikmemiş ve 1974’te oluşturulan Birleşik Tamil Kurtuluş Cephesi adanın Orta, Kuzey ve Doğu bölgesinde kurulacak bağımsız Tamil devleti talebiyle faaliyete başlamıştır. Tamil Kaplanları Seylan adasında Singal’lerin yönetimi tekellerine aldıkları dönemde 1954 yılında bir Tamil kenti olan Jafna’da Hindu kast sisteminin alt düzeyinde olan bir balıkçı ailesinde doğan Velupillai Prabhakaran dünyaya gelmiştir. Prabhakaran 16 yaşina ulaştığında devrimci mücadeleye katılır ve 18 yaşinda LTTE (Tamil Kaplanları) dönüşecek olan TNT adlı hareketi kurmuştur. 21 yaşinda Jafna belediye başkanını öldürerek dikkatleri üzerine toplamıştır. 1976’da TNT LTTE’ye dönüşmüş, baskılar artınca, Prabhakaran 1979’da Hindistan’a giderek 1983’e kadar orada sürgünde kalmış ve dönüşünde LTTE’nün tartışılmaz şefi olmuştur. Marksist ideoloji temelinde kurulan LTTE Singal baskı sömğrgeciliğine karşi mücadelede milliyetçi bir harekete dönüşmüş ve bağımsız Tamil devleti kurmayı esas amacı haline getirmiş, Tamil’lerin yaşadıkları bölgelerde 100 000 dolayında farklı etnik kökenli insanı sürgün ederek etnik temizlik uygulamıştır. Tamil Kaplanlarının (LTTE ) ilk büyük eylemi 1983’te 12 askerin öldürülmesi olmuştur. Tamil Kaplanları kısa sürede devlete ciddi darbeler vurarak yenilmez bir güç olarak nam salarak Tamil’lerin çogunluk oldukları Kuzey bölgesinin % 95’ini kontrol altına almışlardır. İki aşama olan savaşin ilk aşamasında Kuzeyde klasik bir savaş yürütülmüş ve bu aşamada Tamil Kaplanları savaşi denizde ve havada yürütecek uçak ve gemilere sahip olmuştur. İkinci aşamada ise adanın doğusunda ormanda yürüttükleri klasik gerilla savaşi olmuştur. Böylece Tamil Kaplanları Dünyada gemi ve uçakları olan tek gerilla hareketi olmuştur. Tamil Kaplanlarının gerilla savaşina başka bir katkısıda intihar eylemlerini organize ederek bu alanda özel birlikler oluşturmalarıdır. 21. yüzyılın başinda Norveç kilisesini arabuluculuk girişimleri 2002’de Tayland’a barış görüşmeleri başlamıştır. Barış görüşmeleri başladıktan sonra Tamil Kaplanları 2003’te bağımsızlıktan vazgeçerek geniş bir özerkligi kabul etmişlerdir. Ayrıca ilticacılar, mayın temizleme ve 19 yıllık savaşla yıkılan yerlerin yeniden inşası konularında anlaşma sağlanmıştır. Sri Lanka devleti barış görüşmeleri esnasında diplomatik, askeri vb. alanlarda hazırlıklarını sürdürerek, Tamil Kaplanlarını 32 ülkede terorist olarak ilan ettirmiş ve Tamil Kaplanlarının lojistik destek yollarını kesmiştir. 2005 yılında sertlik yanlısı politikalar savunan Rajapakse Cumhurbaşkanı seçilmiş ve 2006 yılında Singal ordusuna Tamil Kaplanlarını yok etmek için açık çek vermiş ve 200 bin kişilik bir güçle büyük bir saldırı başlatmıştır. 3 yılda 18 000 kilometre karelik Tamil kaplanları kontrolundaki alan Sri Lanka devletinin kontrolüne geçmiştir. Çatismalarin son aşamasında Tamil Kaplanlarının tarihi lideri Prabhakaran ve 24 yaşindaki oğlu 18 mayıs 2009’da öldürülmüslerdir. 26 yıl süren savaş süresince 70 000’den fazla insan ölmüs ve 1 milyon fazla insan sürgün edilmiştir. Bağımsızlıktan sonra ulus devlet temelinde bir Cumhuriyet kuran Singal’ler iki uluslu bir toplumda ağır sonuçları olan çatismalara neden olmuşlardır. Tamil Kaplanlarını geçici olarak yenilgiye uğratan Singal ulus devleti bu politikaları sürdürürürse Tamil kaplanları daha güçlü olarak dönecektir. Ahmet ALİM France, 30 mayıs 2009