Reşkujiya Dr. Qasimlo û îroniya dîrokê | Zekî Özmen
Zekî Özmen - Di ser reşkujiya Dr. Abdulrahman Qasimlo re 25 sal derbas bûn. Dewleta Awusturya ji roja kuştarê heta niha ji bo ronîkirina reşkujiyê tu gav neavêtine.
Şeva 13’ê tîrmeha 1989’a Serokê Partiya Demokrat a Kurdistana Îranê Dr. Abdulrahman Qasimlo, nûnerê partiyê yê Ewropayê Abdullah Qaderî Azer û navbeynkar Dr. Fazil Resûl dema hevdîtinek veşarî bi nûnerên Îranê re dikirin, li Viyanaya paytexta Awusturyayê hatin kuştin. Di şeva reşkujiyê de ji her sê kujeran du hatin girtin. Lê belê li şûna kujer werin girtin, ew destpêkê radestî balyozxaneya Îranê hatin kirin û dû re jî bi eskortên polîsan anîn balafirgeha Viyanayê. Kujer ji wir jî di nava ewlehiyê de ber bi Tehranê ve hatin rêkirin.
Parlamenterê Partiya Keskan Peter Pilz ku xwediyê pirtûka “Eskorte nach Iran- Eskortên ber bi Îranê ve” ye, di wextê xwe de ji bo ronîkirina kuştarê gelek hewl da û hê jî ew yek ji kesên babetê herî ji nêz ve dizane ye. Wî gelek caran gumana xwe ya ku yek ji kujerê Qasimlo Serokomarê berê yê Îranê Mehmûd Ehmedînejad e ji bo raya giştî ragihand. Bazirganekî çekan ku çend rojekî pêşiya reşkujiyê di civîneke nehênî de li sefaretxaneya Îranê ya Viyanayê ligel rayedarên Îranê rûniştibû, di sala 1996’an da zanîn ku di wê civînê de kesekî bi navê Mohamed jî hebû û ew kes piştre bûye Serokomarê Îranê. Her wiha tê gotin ku Ehmedînejad berê di nava operasyonên Îranê yên welêt de cih digirt.
Bi neronîkirina reşkujiyê ya heta roja îro, dewleta Awusturya zagonên xwe binpênekirin lê ehlaq û nirxên mirovatiyê di bin lingan de gevizand; Li gor zagonên Awusturyayê dema berjewendiyên neteweyî bikevin metirsiyê, siyaset dikare mudexaleyî dadweriyê bike. Îranê wê demê Awusturya ne tenê bi birîna têkiliyên aborî tehdît dikir. Li gor nûçeyeke rojnameya Kurier ya Awusturyayî, berpirsê Maseya Daîreya Karên Derve yê wê demê Erich Maximilian Schmid piştî teqawîtbûna xwe, di sala 1997’an de derbarê wan rojan de di bernameyeke televîzyonê de wiha gotibû: “Balyozê Îranê vekirî ji me re got ku ji bo welatiyên Awusturyayê yên li Îranê dikare metirsiyek biafire.”
Neronîkirina reşkujiyê ne tenê tehdîtên Îranê yên li ser têkiliyên aborî û hemwatiyên Awusturyayê yên li Îranî bûn...
Kurier balê dikişîne aliyekê din yê ku bûye sedemê neronîkurina reşkujiyê; Serokê berê yê Îranê Abdûlhesen Benî Sadir di sala 1991’ê de li Parîsa ku ew gelek sal bûn lê sirgûn dijiya, got ku dema şerê Îran û Iraqê de dewleta Awusturyayê bi qaçaxî çek firotine Îranê. Tehranê jî Viyana bi wê yekê tehdît kiriye ku ew doza reşkujiya Qasimlo ronî bikin, dê ew jî belgeyên firotina çekan ya navbera her du aliyan de derînin holê. Benî Sadir ji ber xwe ev yek nedigot; Pêşiya reşkujiyê ne gelekî lêpirsînek vê derbarê de li ser Serokwezîr Fred Sinowatz, Wezîrê Karên Derve Leopald Gratz û Wezîrê Karên Hundir Karl Blecha hatibû destpêkirin...
Bi reşkujiya Dr. Abdurahman Qasimlo re têkiliyên Îranê û Awusturyayê êdî ne ber bi nebaşbûn lê belê berovajiyê vê yekê roj bi roj ber bi başiyê ve çûn...
Berpirsê PDK-Î yê Awusturya û Almanyayê Hîwa Bahramî di nivîsa xwe ya di rojnameya navdar ya awusturyayî Wiener Zeitung ya derbarê 25’emîn salvegera reşkujiyê de balê dikişînê ser van têkiliyên bi reşkujiyê geştir bûyî: “Di sala 1991’ê de 3 delegasyonên payebilind yên Awusturyayê serdana Îranê kirin. Tenê di wê salê de Awusturyayê derfirotina xwe ya Îranê sedî 13 zêde kir. Komeke dostaniyê ya her du welatan ya parlamentoyê hat damezirandin û peywira vê komê geşkirina têkiliyên her du aliyan bû. Ji wê rojê ve Awusturya dostekî xurt ê Îranê ye û digel ambargoya heyî jî, Awusturya bi bazirganiyeke mezin bi Ayatulahan re dike.”
Serokomarê Awusturya Heinz Fischer ku wekî dostekî kurdan tê nasîn berê ev reşkujî wekî tewanê li dijî mirovahiyê bilêv kiribû. Her wiha derbarê neronîkirina bûyerê de jî gotibû ku cihê berxweketin û xemgîniyê ye ku kujer heta niha nehatine cezakirin. Heman Fischer niha wekî yekem serokomarê welatekî rojavayî ji sala 2005’ê ve xwe amade dike ku heta payîza îsal bi fermî serdana Tehranê bike...
Ne tenê Heinz Fischer ku dostekî kurdan e û piştî bû serokomar pişta xwe da ronîkirina reşkujiyê. Belkî îroniya dîrokê be ku kujerekî Dr. Qasimlo yê ku di dema reşkujiyê de birîndar bûbû jî îsal ji bo PDK, YNK û Goran di avakirina hikumetê de li hev bikin bûbû navbeynkar...
