merhabalar Delil
bu mesaji yazmana neden olan tartisma yazisi sadece sana yonelik yazilmadi
Bu acidan bazi yanlis anlasilmalara aciklik getirmek lazim. ancak bu isi daha ise yarar hale getirmek icin genellestirip YONTEM uzerine bir tartismaya cevirmek isterim. boylesi ortak bir alan icin daha uygun olacak.
Buraya asilan yazi. ozel olarak bir kisinin adi belirtilerek not dusulmus olsa bile ortaya yazilmis demektir. bu durumda kacinilmaz olarak tartisilan mevzuda karsit olunan gorusu dile getren tum sahsilarin iddalari ortak bicimde elestirilir. benim cocukca buldugum sey temel konularda seyreden tartismayi -"kusmek-barismak" eksenine indirgemekti. bu senin yazinda degildi. kimin yazisinda onu da tam hatirlamiyorum (nemirdani olabilir-ama bunu kimin yazdiginin hic bir onemi yok-habire bunu soyleyip duruyoruz. yanlislik yapmak veya isabetli seyler yazmak, soylemek birer kelebek gibidir herkesin basina konar. konuya fokuslanip kisiyi bir basamak asagiya cekmek lazim).
senin yazinda hissetigim sey asimetrik bir duruma simetrik yorum cabasi idi. bunun uzerine de yazdim (asimetri simetri kelimeleri cok bilinen kelimeler olarak dusundugum icin aciklama yapadim ama senin uyarin uzerine bu mevzuda hangi anlamda kullandigimi da burda acayim: bir tartisma da veya bir karsitlikta taraflardan birinin tezleri, konumu, tarzi, imkanlari vs otekine oranla bir hayli farkli ise bu hali asimetrik durum olarak tanimlamak mumkun. yani her iki taraf soz konusu mevzuda-sorunda esit oranlarda(kemiyet)/duzeylerde(keyfiyet) hatali degilse ortada asimetrik bir durum var demektir. bunun tersi de simetri oluyor.
Bir ornek vererek anlatmaya cabalayyim:
mesela kurd-turk catismasinda bu meseleyi "her iki taraf da hatalarini bir yana koyup el sikissinlar" filan havasinda bir yorum feci derecede asimetrik bir duruma berbat bir simetrik yorum olmus oluyor. kulaga hep hosgelir bu tur BARISCI davetler ama probleme yapayanlis bicimde bir yaklasimdir bu. KFD vs HeK tartismalarinda da isi iki kisini didismesi eksenine indirgeyip her iki tarafa da "hata yaptiniz-haydi uzlasin!" demek bicimsel olarak dogru ancak niteliksel (qualtitatif- keyfiyet) acidan cok yanlis bir yaklasimdir. burda o tartisma(veya her ne ise) ileri surulen fikirlere ktailip katilmak ayri bir mevzudur, mesel once USULUn YONTEMIn ne oldugu ile ilgili.
sunu da hep hatirda tutmak lazim; burasi tartisma ortami-kislikleri sergileme ortami degil (kisiliklerin bilerek veya bilmeyerek sergilenmesi kacinilmaz olarak yapilsa bile, hepimizin kisileri degil mevzulari irdelemek icin burda oldugumuzu hatirlama sorumlugu var). bu gibi durumlarda elbette iki(veya cok) tarafli her sey de oldugu gibi HATALAR hic bir zaman tek tarafa yigilmaz, ama bu isin bir de hata turlerinin/hatanin agrligi(kalitesi demek uygun kacmayacak) ve hatayi tekrarlama egiliminin irdelenmesi gerek.senin ve baska bazi arkadaslarin bu tartismaya yaklasiminda bu eksiklik var. sadece sana ozgu degil bu durum. cok yaygin bir durum bu. ancak, tartisilan mevzularin tek tek analizi yerine, rotadan cikan tartisma bicimine veya tartisan kislere bakip taraflari uzlastirma egilimin neden bu kadar yaygin oldugu da anlasimlasi zor bir sey degil. kurdler yuzlerce yillik birikmis huzursuzluklardan bir an once siyrilip harmoni ve huzura ulasma ihtiyaci icindeler. bu tur sert tartsmalari haliyle istemiyorlar.
ancak bu konular hayati derinden etkileyen mevzular (abartili tezler, mesnetleri iyi catilmamis tum toplumu uzun vadede etkileyecek kollektif girisimler, ihbarin iyisi kotusu, bir mevzu tartisilirken bambaska mevzulari o tartismaya tasiyip ordan guc alma temayulu, kelimelere takilip ana tezi unuturmak, tartisma taraflarinin sarfetmedigi gorusleri onlarin agizina sokusturmak, mutlak tezler kurup onlara imana davetiye vs vs vs). bu tur mevzulardan ne kadar kacarsak kacalim sokaklarda evlerde dag baslarinda koridorlarda onumuze hep cikacaklar. bu sebeple tartisilmasi gerekli seyler. okullarimiz yok, egitim sistemimiz yok, gazete tv dersen yarisi abdoistlerin oteki yarisi da turklerin kontrolunde. ee bu hayati konulari nerede tartisip insan uygarliginin ortak degerleri olan-ve surekli degisen-yenilenen- bazi seyleri kurd toplumsal hayatinin icine en munasip bicimde nasil yerlestirecegiz? devlet olmayi bir statuye ve guce ulasacagimiz gunleri mi bekleyecegiz bu isleri yapmak icin?
ayrica aydin maydin bilimci copcu kunduraci bu sifatlar, meslekler onune konuldugu insani bir matah yapmaz. aydin adinda bir suru kisi berbat hayati hatalar yaparlar, bazen toplumsal statusu "dusuk" sayilan kisler arasinda, kose de kenarda kalmis copcude vs aydin diye tanimis bir suru kiside bulunmayan bilge hayat vizyonu, olgunlugu olabilir. aydin deyip insanlardan gercek otesi seyler beklemek dogru degil. aydin denilen sey de alti ustu pek tariflenebilecek bir sey de degil. yani iki aydin bazi konulari tartisirken olmadik sifatlar,hakaretler de kullanabilir. burda hata ile sucu birbirinden ayirmaya ozen gostermek disinda bu hata veya sucu yapanin aydin maydin olmasina veya irili ufakli hakaretlere fazla takmamak lazim. dikkat Hata ile SUC diyorum. bunlar farkli seyler. birine turk civcivi veya klinik vakia demek hata olablir, tekrarlandikca suc halina de gecebilirler. ancak bir kisi hakkinda ozel bilgileri onun izini olmadan onun istemedigi ortamlara ustune ustluk tavaturlerle birlikte etrafa sacmak SUC tur. basvuracak hukukumuz yok diye suclari gormezden mi gelecegiz?
burya kadar kultur olusturm YONTEMI uzerine idi yazdiklarim.
sen ayrica daha spesifik (ozel desek tam olmuyacak. turkce de bu kelimenin tam karsiligini bilen varsa bana da ogretsin) konulara deginmissin. simdi de onlari tartisalim:
ermeni katliaminda kimin ne tur sorumluluklari var?
bu baslibasina hem hukuki hem ahlaki (dolayisiylsa felsefik de olan bir sorun)
sip sak iki uc tartisma ile bunu baglayabilecegimizi sanmak saflik olur. ustelik olan biten seylr tarihe ait olsa bile bunlar hakkinda dusunceler dinamiktir ve hizla degismek zorunda. dun ermeni katliaminda olu sayisi jenosit icin bir olcut teskil ederken bugun jensoid kavramina baska unsurlar da dahil edilmekte. dun b isi planlayan duzenleyen ve baskalarini da suca tesvik eden ozendiren ana sorumlu sayiliren yarin bu ise su yada bu bicimde bulasanlarin da tartisilmayacgini kimse soyleyemez. yani boylesi buyuk bir meseleyi, asil sormlu turkler, bazi kurdler de catesiz bu sucun bir kismina istirak etti-deyi kendimizi rahatlatmakla bu isin icinden cikmak mumkun mu?
bu isin ahlaki boyutunu birakiyorum bir yana-kurd toplumunun onculeri olarak ortaya cikanlar rasinda bu ise kalkismis kisler var ama onemli bir cogunluk henuz bu ahlaki tartismadan, veya isin ahlaki(ve tarihi) sorumlugunu irdelemeye hazir degil. bu onemli bir konu benim icin ama mevzuyu yeniden dallandirip budaklandirmamak icin isin PRATIK yanlarina fokuslanacagim.
bizim disimizaki dunya bizim onumuze hic hosumuzz gitmeyen bir mevzuyu koyuverirse (bu zaten habire olmakta) ne yapacagiz?
zaten imkanlarimiz feci oranda kotu-kendi hakli durumumuzu bile yeterince anlatabilmis/dayatabilmis durumda degiliz.
oncelik ne oldu bitti bunlarin mumkun olabildigince nesnel bir dokumu ve tartismasi gerek bize. ki onumze boyle bir mesele geldiginde bu mesele hakkindaki butun hipotezleri enine boyuna en iyi bilenlerden biri de biz olalim. bu mertebeye gelmek icin ucu acik tartisma olmak zorunda. burda yapmaya kalkilan budur. kabaca iki hipotez var. ermeni katliaminda kurdlerin "rolu" (karsit teze olan arkadaslardan bazilari bu ise ROL-denmesine anlasilabilir bir bicimde itraz ediyorlar. bu cok makul bir itiraz ve bu isi yapa kisi de gayet ustruplu bicimde tartisti zaten) ne kadar ise o kadar ortaya koyup baskalari elestirmeden hesaplasmadan once bu isi yeni-ulusal-kurd entelijansiasinin yapmasini oneriyor.
oteki grup ise, bunun luzumsuz bir caba oldugunu, bu meselenin katliamin sorumlusunun-planlayicisi e uygulamaya sokucusunun (osmanli turk devleti) mirasvilarinin derdi oldugunu belirtiyor ve kurdlerin bu olaya bulasmasi isinin mecburyet-zorlama-ve tedrici vakilar olarak ihmal edilebilir duzeylrde oldugunu soyluyor.
tartismanin kabaca bu iki kutup arasinda (gri tonlarda dahil bicimde) surmesi gayet iyi bir isrettir-saglikli bir toplumun isretidir. ismail besikci bu hususta bir yazi yazdi bu tekrar okunmasi gereken bir yazi. bu hususta.
bu tartismada ister istemez bazi kelimelr sifatlar kullanilir bunlara da itiraz olabilir. bunu kasarlanmis kin haline donusturmeden, kabuledilebilir bir duzeyde yapmak mumkunken isi baska alanlara tasimak iyi bir isaret degil. bu tur egilimler belirdiginde itirazin ortaya konulmasi lazim.
tartisma da devam etmesi lazim.
ermenilerin kurdleri katletiginden soz ediyorsun. elbette binlerce kurd de ermenilerce katledildi. bu mevzu da bu tartismalar icinde yerini alacak. ancak sunu hatirlamak gerek dun harput mus van diyarbekir de yasayan ermeniler bugun orda degiller ancak kurdler buralarda. bu ne demektir? son tahlilde en fazla oldurulen ve yerinden yurdundan olan ermeniler olmus demektir. meseleye bu son hal noktasindan bakmak gerek. yoksa ermeni de homo sapiens, bu alemde oldurmek ve kotuluk yapma "yetenegi" sadece bir ulusa ait degil.
bir isi yaarken o isin dogru mu egri mi olduguna
bunun sana ne gibi faydalari olacagina bakarsin
bu dengeyi iyi tuturmak gerekir.
bugunku kurdler tarih ile yuzlesirken alacaklari tavirda yukaridak dengeyi iyi kollamalar gerekir.(hem ahlaki hem pratik acidan-ancak biz burda sadece pratik acilara fokuslandik)
dun olan bir mevzuda bugunku kurdlerin daha relaks daha az ala.turka tarzda bir yolu secip, kurdlerin bulastigi pislikleri baskalarindan once tum boyutlari ile (ne kadarsa o kadar) irdelemesi, bugunku uyanik ermeni kesimlerinin onumuze koyabilecegi manasiz fatraya daha saglam karsi durmamizi saglar. benim de taraftar oldugum ana pratik tez budur (tekrar ediyorum isin ahlaki boyutu da var ve belkide daha onemli. ancak caresiz, imkansiz devletsiz kurumsuz, ulkesiz kurdlerin bugun bu tur mevzularda PRATIK faydalari ahlakin onune koymasi gerek . gene ancak bu onceligi yaparken toplum sagligimizi da dogru kanallara yonlendirmek icin kendi aramizda bu isin AHLAKI cercevsini de iyice tartismak GEREK).
biz bu iki endise ile gerekeni yaptikdan sonra
ermeni turk ne dedi ne yapti o kadar onemli degil.
kendi icimizde saglam bir cerceve cizmis isek
pratik olarak her an onlarin onune saglam bir bicimde cikma sansini yaratmis olacagiz
sana onerim HeK in bu tartismalari baslatan ilk yaisina yeniden donmen ve okuman
(iste link:
http://www.newroz.com/forum/read.php?1,18073,18086#msg-18086
o yazinin en sonunda , bazi kurdlerin ermeni kirim ve tehcir esnasinda kafileleri talan etme isine bulasmalarindan "Kurd capulculari" diye soz edildikten ve bugunku kurdler olarak kendi ulusumuzun tarihinin bir parcasi ile yuzlesme isini onerdikten sonra soyle bir UYARI da var:
"butun bunlar bugun akli evvel ve vahsete potansiyel ermeni suryani uyaniklari tarafindan kotuye kullanilir mi?
elbette kullanilir-ama bu olasilik tarih icinde o ugursuz capul uzerine sesiz kalmamizi gerektirmiyor"
yani iki mevzuyu birbirine karistirmamak gerek.
olan biteni biz kendimiz tartismazsak bizim onumuze hic hosh olmayan bicimde konuldugunda bugunku "vurun baaliya -zayifa" egilimli uyanik gecinen ermeni suryani kesiminin onunde de yeterince guclu bir durumda duramayiz.
bu mevzuyu daha iyi koymak icin HeK Hirant Dink in bir roportajina da degindi. yani cok demokratik insancil gibi gorunen(nihayetinde Hiant Dink insancil efendi uygar bir insandir) bir ermeni bile donu dolasip sucu turklerden alip kurdlere havale edebiliyor. oyle bir haksiz (ve bence bir hayli edepsiz( temayul var.
bunun onune
kurdlerin sucu yoktur biz tertemiziz demeye gelecek bicimde cikmak yerine
gecmisinde olan biteni butun aciligi ile goren tartsan bir yeni bugunku toplum olarak cikmak ve kurd capucularin dun ve bugun yaptiklari ile arasina net net net bir cizgi ceken kurd ulusal aydinlanmacilari olarak cikmak cok farkli seylerdir. hangisi bzi bugun daha guclu kilar
iste bu da TARTISILMASI GEREKEN derin mevzu.
yazi cok uzadi. degidigin diger konularda da yazismak isterdim ama uzunyazi kotu yazdir- deyip urda keseyim.
guzel arkadasim Delil, cahil filan olduguna sen inaniyor musun?
ben inanmiyorum. o halde kullanmayalim bu tabiri. klasik klisedir bilmediklerimiz yaninda bildiklerimizin lafi bile edilmez. hepimiz surekli ogrenmenin onunu kesmeyelim bu yeter bize.
ali veliye ilgi gostermedigini cikartabilyorum. bu da iyi bir durum.
hayirli isleri yapanlarin kisisel kredilerini verirken onlari hatirlamak hayirhahlik ve bati uygarliginin munasip kriterleri ile "entelektuel hak" tir. bunun otesinde tartismalari kisilestir-ME-meye gayret etmek ortak cabamiz olur insallah.
sana Guney de iyi sanslar. Benim de once bir yazisma ardindan ziyaret planim var aa bakalim. evdeli hesap carsiya uyacak mi?
hurmetler
Murat
http://www.newroz.com/forum/read.php?1,18073,18086#msg-18086
aynen katil MIYORUM
ilaveli katilyorum
hem kendimizi bir ulusal projeye yazacagiz
hem de her ulusal projenin kacinilmaz pisliklerinden muaf yasama kurnazligi icine olacagiz. yok oyle yagma.
kurdler tomar tomar cehalet aptallik ve vahseti iclerinde ureten bir kavim olabilyor. bu tur rezaletler sadece baska kavimlere halisane ozellikler de bize ait degil.
bizi de en fazla gerilere ceken bu kurdistani vahsiliklere modern ulus olabilmenin ilk sarti
ulusal bicimde sahip cikip ulusal sorumlugu almaktir.
kurdler organize br ulus olarak degil capulculari ile bu katliama bulasmis bir halktir. kendi caulcularini gemlemeyi bilmeyen her ulus kadar sormludur ve
bunun tarihi faturasi ile bir bicimde yuzlemsek zorundadir.
ermeni soykiriminda cok sayida kurdun tetikcilik yaptigi artik fazla fazla kanitla sabit.
buna kelbecer de boyle oldu ermenistan da onlada bizi kesti demeklerle savusturamayiz.
o katliam da o mevzu acildiginda konusulur.
1880 lerde baslayip 1915 de doruga cikan ermeni katliaminda kurd capulcularin rolunu dile getirmek lazim. bu isin icinde ozur le kurtulmak mumkun mu bilmiyorum. bana ozurden daha buyuk bir sey yapmamiz gerekyor gibi geliyor.
butun bunlar bugun akli evvel ve vahsete potansiyel ermeni suryani uyaniklari tarafindan kotuye kullanilir mi?
elbette kullanilir-ama bu olasilik tarih icinde o ugursuz capul uzerine sesiz kalmamizi gerektirmiyor
Yontem uzerine aciklik-yeniden ermeni meselesi