Kürdler ve Araplar arasindaki celiskiler üzerine..

  Irak ve Kürdistan’da yapilan genel secimlerden sonra, Kürdistan Ittifaki Listesi ve Shii Listesi Parlamentoda en büyük iki liste olarak anlasarak, Îbrahim El Caferi baskanliginda yeni bir Hükümet kurdular.Tabii ki bu yeni Hükümet kurulmadan önce, taraflar aylarca Hükümet programi üzerine calisarak, yapilmasi gereken tüm antlasma noktalarinin detaylarina kadar ortak bir antlasmaya vardilar.Cünkü, Kürdler tarih boyunca Arap Hükümetlerinin verdikleri sözleri yerine getirmediklerini aci tecrübeleriyle biliyorlardi.Kürd ve Shii listeleri arasinda iki taraftan 6 yetkilinin imzaladigi bir protokol var.Ama Caferi Hükümeti kuruldugu andan itibaren, daha ilk gününde Kürdlerle yaptigi hic bir antlasmaya sadik kalmadi. Ilk saatinde diyorum.. Cünkü, Caferi ve diger Bakanlari göreve baslamadan Parlamento önünde yapacaklari Yemin Metninde „Demokratik ve Federal Irak“ ibaresi cikarmislardi.Bundan dolayi ilk günden itibaren iki taraf arasinda sorun dogdu.. Ama buna bir ara cözüm bulunuldu... Yemin yenilendi. Ama, Parlamento’nun önünde degil, baska bir alanda..Yine Caferi durmadi.. Parlamento önüne gecip Hükümetin programini okudugu zaman, iki tarafin üzerine anlastiklari ve Kürdlerin sine qua non’larindan hic birini ifade etmedi.. Yine bir kriz dogdu... Yine ara cözümler bulunuldu...Caferi, ilk yurtdisi ziyaretini Türkiye’ye yapti, Kerkük vb... Kürdlerin en hassas oldugu meselelerde düsmanca tutumlar icine girdi.Shii Listesi Kürdlerle yaptigi antlasmaya göre, Hükümetin kurulmasindan bir ay sonra Kerkük’ün durumunu normallestirmek icin Irak Komünist Partisi Genel Baskanin baskanliginda bir komisyonun olusturulmasi ve göreve baslamasi gerekirdi. Caferi Hükümeti 6 aydan beri ne komisyonu olusdurdu ve ne de Kerkük’e yönelik en basit olumlu bir adim atti. Hatta Caferi daha da ileri giderek, Allewi Hükümeti döneminde Kerkük’e verilmek icin 100 milyon dolari iceren bir karar vardi.. Bu paranin dörte biri daha önce verilmisti.. Caferi is basina gectikten sonra bu parayi bloke etti.Yeniden kriz dogdu.... Yeniden ara cözümler.Caferi ve yandaslari Kürdlerle yaptiklari ortak protokolu ayaklar altina alarak keyfi davranmaya basladilar... Hükümetin basi olarak, Anayasal hic bir yetkisi olmaksizin, Bakanlarin islerine son veriyor, Kürd Bakanlarina danismaksizin ve Kürdleri ekarte ederek kendi baslarina hareket etmeye basladilar..Böyle bir ortamda Kürdistan Ittafaki Listesi yazili bir sekilde Shiilerden yapilan ortak Hükümet programina ve protokola uymalarini istedi..Kürdlerin bu istemine olumlu bir cevap ve olumlu bir giris olmadi..Irak Cumhurbaskani, Mam Celal ve Kürdistan Baskani, Kek Mesud ortak imzaliklari bir mektubu Siilere sundular ve kendilerinden yapilan antlasmalara uymalarini istediler.Yine cevap yok.. Onlar Bagdat iktidarini monopolize etmeye calisarak yollarina yine devam ettiler.Ve en son 1 Ekim günü Mam Celal Dukan’da 75 tane gazete ve televizyon temsilcisinin karsinda acik bir sekilde var olan tüm sorunlari kamuoyunun gündemine soktu.Mam Celal, Dukan’da yaptigi basin toplantisinda „Basbakan Caferi ve Kürdistan Ittifaki Listesi arasinda cok büyük sorunlar var“ dedi..Mam Celal var olan sorunlardan bazilarini kamuoyu ile paylasti. Bunlardan, „Bassbakan’in kendisini Hükümet yerine koymasi“, „ortak antlasmalara uymamasi“, „Kürd Bakanlarini distalamasi“, „tek basina bakanlari görevden almasi“ , „Kerkük icin hic bir seyi yapmamasi“ vb...vb...Caferi daha önce de var olan sekter, her seyi monopolize etme mantigini BM’ler toplantisinda „ben konusurum“ diye dayatmisti.. En sonunda „ikna“ edildi ve Mam Celal Irak adina konustu..Tüm bu sorunlari, cözmek icin cesitli girisimler var.. Irak Parlamentosu milletvekillerinden bir grup milletvekili Mam Celal ve Caferi Parlamentoya cagirip, sorunlara cözüm ariyor.Yine Kürdistan’dan KDP ve YNK’den olusan bir delegasyon Shiilerle sorunlari görüsmek icin Bagdat’ta gidiyor.ABD’nin baskisi neticesinde yine ara bir cözüm bulunacak... Ama, sorunlar hal edilmeyecek.. Cünkü, iki fakli kutup, iki farkli dünya görüsü ve iki farkli devlet sistemini hedefleyen gücler arasindaki sorunlara cözüm bulmak gerekecek.. ABD’de sorunlari cözme yerine orta yeri bulmayi hedefliyor var Irak’a iliskin olusturdugu takvimin öngördügü bicimde islemesi gerekir.Son dönemlerde yine yogun bir sekilde Irak’in Güneyin’den Orta kesininden Araplar Kerkük’e gelip yerlesiyor. Bu konuda kamuoyuna sizan haberlere göre „Irak Hükümetinin Bakanlari Kerkük’e gidip yerlesen her aileye 7 veya 8 bin dolar veriyorlar“ (Aso, Kurdistan Niwê) ABD’nin tutumu ise „demokratik bir ülkede her kes istedigi yere yerlesir“ mantigi temelindedir.Mam Celal, Dukandaki basin toplantisda acik bir sekilde „Araplarin yeniden Kerkük’e gelip yerlesmesi Anayasayi cignemektir“ dedi.Araplarin planlari aciktir. Saddam’in yikilmasindan sonra, Kerkük ve diger isgal altindaki bölgelerde tahrip/ araplastirma politikalarini sürdürdüler.. Mevcut olan planlari ise 2007 yilinin sonuna kadar, araplari bölge yikmak, Kürdlerin yogunlasmasini engellemek ve Kerkük’e iliskin adim atmamaktir. Bu yöndede yogun bir sekilde baski yapiyorlar.. Kerkük polisinin genel sorumlusu yurtsever general Sherko’yu devre disi birakmak icin 3 veya 4 defadir, emeklilik sorununu gündeme getiriyorlar. Kürdler bastirdikca geri adim attiyorlar. Kerkük’e atanan Yüksek Secim Kurulu Bürosu ise tümden anti Kürd ve eski Baascilardan olusmustur.. Kerkük il Baskani Rizgar Ali’nin son aciklamalari bunu gösteriyor... Bu meselede kendilerine dahi danismamislar..Araplar, en zayif olduklari bu dönem dahi, Kürdlere verdikleri sözleri yerine getirmiyor ve Kürdlere iliskin hic bir önemli adim atamiyorlar.. Yarin kendilerini toparladiklarinda, mevcut eklektik Anayasa referandumda kabul edilse dahi büyük sorunlar dogacaktir. Cünkü, federal yapi, ancak ve ancak demokratik geleneklerin yerlestigi ortamlarda yürür.. Peter Galbraith bu „Anayasa’yi Irak birliginin son shansi“ olarak görüyor.. Ama görünen o ki, Araplar yine Kürdlerin yoklugu üzerine „Irak’in birligini“ korumak istiyorlar.. Aylardan beri Anayasa tartisilirken Araplarin (Shii ve Sünni) tek hedefi vardi. O da Kürdlerin 1991‘den beri var olan kazanimlarini nasil kusha cevirecekleri üzerine bina edilmisti..Kürdleri zor günler [email protected]