"tenecere yuvarlandi kapagini buldu" mekteplere de ne yapilir? sinav sinavda Einstein ...idi bidi... deyip cehalet gosteren ne olur? sinifta cakar. bu hatasini tamir etmek yerine idi bidiya devam eden ne olur? ikinci sinavdan da cakar sonunda prob olur mektepten atilir. adam alistigi-alistirlidigi surecteki ilkellikleri her yerde gorumeye baslarsa ne yapacaksin? tekrar git uzun elestiye iyice goz at diyeceksin ama dinler mi? sunu kafaniza sokun: insanlarin yillarca suren kalifiye emek, caba, beyin gucu ile elde ettigi bilginin onude bu bilgiye uygun bicimde durulur. buna ben de sen de sari cizmali memed aga da mecburuz. bilim sandiginiz gibi kibar-demokratik degildir. keyfine gore, aklina estigi bicimde felesefi takilan doktor ona teslim edilen hayatlari sondurebilir. isin kuralina uygn davrandiginda hasta olurse var olan seyi yamaktan baska sorumlugu kalmaz keyfine gore takilan kimyaci binayi berhava eder keyifine gore hareket eden biolog alemi hasta eder.... yanlis yaptin mi? yaptin. neydi yanlisligin? bilgisizlikten kaynaklanan ustelik fazlaca iddali br yorum. buna kisaca ne denir cahillik cahilik HERKESTE raslanmasi mecburi bir durumdur-dedik mi dedik (bkz asagidaki uzun elstiri) einstein ununden oturu sosyal alanlarda da lakirdi etmis biridir, buna hakki var. bu lakirdiyi bir sosyal antropoloji ortaminda yaparsa ona biri cikip bilgisizice cahilce konustun diyebilir. nitekim yiginla yorum va onun bir alanda deha olan kislrin baska alanlarda yapti cehalletlerden cehalet diye soz eden. cehalet-bilgisizlik-hata yapma bilimin ayrilmaz br parcasindir(bunlar o sozunu ettigimiz uzun elestirde var) cehalete isaret edildi mi, bu cahillik kesinlesti mi burdan hemen gocunmadan ogrenmeye gecilmesi gerekir inada gecip "vay efendim soyleydi de boyleydi- duran kalkan osman ossuran.." laflari edip bu isi kabul etmeyip cehalette savunma cekmeye de esseklik denir. bu genel-soyut bir tarif uzerine alinan varsa alinsin. hangi bagamda (sartli cumle) esseklik denildigi de ortada. cehallette israr mi ediyorsun? evet ediyorum! o halde esseklik yapiyorsun. hayir etmiyorum-o halde en fazla sana yarayacak guzel bir yoldasinbu sin bana faydasi var mi? ne alaka, zarari var mi? ortada! hem kel hem foduluk yapip tartismayi buralara kadar tasiyana ne denir? hem kel hem fodul denir. kibarlik ikiyuzlulukle karistirlirsa olacagi budur. vahsi ivir zivirdan ibaret pkk uyduruk ideoljisinin urettigi dangalakliklarla bilimin sagi solu belli yontemlerine (velevki icinde yanlisliklar oldugu kacinilmaz olsa da) yenisini olusturana kadar uymak zorunlugunu karistrmaya ne denir?. bilimin disinda da insan hayatindaki probemlere care arayan yon veren bir suru baska platform var, ise de yariyorlar, bilmle ugrasmak her elestiri aldiginizda agiriniza gidiyorsa buyrun cehalet dunyasi sonuna kadar acik, ustelik emin olun orda daha fazla MUTLULUK var. Isin icine bilimi karistirinca (illa karistirmak zounda degilsiniz) uc kere dusunmeden yazi yazarsaniz (dusunmeden yazma hakkiniz da sonuna kadar var-elinizi tutan olamaz) her turlu elestiriye de acik olmayi kabuletmis olmaniz gerekir-siz dag basinda apo nun zirvalarina yakayi kaptirip bizleri kurtarma amaciyla omur tuketirken baska yerlerde daha ise yarar seyler icin dirsek curten, ter doken beyin patlatan kisler de cikip size sorumluluk alanlarinizi hatirlatir. herkesin her seyi yazma hurryeti var-bu ozgurlugu sacma sapan yazilarla kullanana karsi da isin uzmaninin elestiri yazma hakki da var. bu herkes icin gecerli- her alan icin gecerli, emin olmadiginiz konuda emin olmadiginizi belli eden ibareler kullanin, size uyari yazilmadan once einstein i neredesye vahiyci duzeyine tantip, yontem acisindan imkansiz olan seyleri bilime yuklerseniz, uyari gelir (uyaridan sonra da "aslinda soyleydi de boyledi, ebette einstein ondan onceki bilimcilere dayanarak sudur budur..." yazilari ile -daha once yazdiginzin yanlis ve eksik (yanlis ve eksik= cehalet gostergesi) oldugunu kabu etiginize gore, elestiri (bicimi begenilmezse bile) islevine ulasmis demektir. ayrica, sade einstein degil bilimde irili ufakli ziplamaya yol acmis herkes sezgilerin de bulastigi tarifi kolay olmayan farkli dsunme yontemleri ile eski modelleri yeniler, yenilerini onumuze koyar (bkz thomas kuhn paradigma shift)-ama bu dusunmenin dayandigi derin bir alt yapi lmak zorunda-serendipty ile bir seyler buanlar icinde gecerli bu alt yapi zorunlugu, ama yahu benimde hosh sezgilerim var arada feci renkli duslere daliyorum, cok farkli dusunuyorum, soyle bir einsteinlik da ben yapayim diye gunduz duslerine davetiye cikartacak yanlis anlasilmalara yol acacak seyler yazmak , bilim icin dogru bir tarif olmaz. eger isler farkli dsunme yetenegi ile olsaydi pigmelerden afrkadan son 300-yillik kurdistan dag bayirindan bol bol einstain fiskrirmasi gerekirdi. neden bu dehalar hep kabul,edilir bir siniri asmis iyi egitimli toplumlardan cikiyor? onlar daha mi zeki? daha mi fazla farkli dusunme yetenegi var? yok elbette, onlarin omuzlarina basip yukselecegi devleri vardi, Maxwell gibi, Max Planck gibi, Poincare gibi, gibi oglu gibi. Kanti Euclid i eskileri saymiyorum, Einstein dan bunlari ceker alirsan geride kalan farkli dusunme yetenekli adamdan bizim bayirlara coban bile olamayabilir. bu adamlarin bunlari varken ya bizim neyimiz var? omuzlarina basip yukselecegimz devleri birakin cuce bile yaratacak bir disiplin olustramamisiz,biraz da nee isyan neye uyum goserecegini bir turlu kararveremeis bu kulturden olmasin? adam en verimli en enerjik cagini kuzu kuzu danagalaklara sunmus, is ilk kez sadece kendi cikari sade ve sade kendi bilmesi ogrenmesinden baska kimsenin cikarina olmayacak bir kapida gostermesi gereken UYUMA gelincde, saygiyi gostermeyip isyanini buraya haykiriyor. olur olmaz paralellikler kuruyorsa, bu yapilana cift katli hata denir. Ilk kez apoya gosterdigin UYUMLA hata islemissin, ikinci kez UYUM goserip en basta kendine cok buyuk fayda saglayacagin (elestirene de zirnik bir fayda saglamayacgin, tam tersi, burda goruldugu bicimde vakit ve enerji harcatacagin) yerde ISYANKARLARI oynuyorsun. o zaman hataliydin simdi de hatalisin, felaket bir durum! velhasil kendisine ilk elestiriyi yapan adami duran kalkan dangalagina bezeten yorumlarla fazla mesafe katedilmez. acemisi (acem