KARAKTER DEGISIKLIKLERI: § Sahsiyet/Kisilik degismesi- Genelde sizofreniyi tanimada anahtardir.Ilk once degisiklikler hafiftir,azdir ve farkedilmez kolay kolay.Nihayet, bu degisiklikler aileye,arkadaslara, sinif arkadaslarina veya is arkadaslarina gozle gorunur hale gelir.Duygusuzluk veya duygularda, ilgisinde ve motivasyonda azalma vardir.normal olarak disa donuk,gezmeyi ,arkadaslariyla birlikte olmayi vs seven kisi kabuguna cekilir,sessizlesir,veya hisleri inisli cikislidir.Duygular,hisler uygunsuzlasabilir- kisi uzuntulu bir durumda gulebilir, veya bir sakaya aglayabilir- veya hic duygu belirtisi gosteremeyebilir. § Dusunce Bozuklugu- En inanilmaz etkili degisikliktir cunku uygun net dusunmesini ve mantikli hareket etmesini, cevap vermesini engeller.Dusunceler yavas olusabilir veya cok hizlidir veya hic yoktur.Kisi konudan konuya atlayabilir, zihni karisik gorunebilir veya en basit kararlari bile vermekte zorlanabilir.Dusunme deluzyonlarla renklenir- yani hicbir mantikli nedeni olmayan gercek olmayan inanclar, dusunceler. Bazi insanlar yargilandiklarina,olduruleceklerine inanirlar, birisinin onlari gozetledigini, kendisine karsi casusluk yaptiklarini veya birilerinin ona karsi planlar yaptiklarina inanabilirler.Buyukluk deluzyonlari gorulebilir=kendilerini cok onemli buyuk, guclu vs kisiler zannedebilirler veya her konuda guclu,her seye muktedir ve tehlikelere karsi hicbir korumaya ihtiyaclari olmadigini sanabilirler.Guclu dini tutkular,durtuler gorulebilir veya dunyanin yanlislarini duzeltmek uzere kisisel misyonlari olduguna inanirlar.(mesih vs gibi) § Algilama Degisiklikleri- ise hasta kisinin dunyasini alt ust ederler, tersine cevirirler.Gozlerden, kulaklardan, burundan,cildden ve dildeki tad alma duyularindan beyine giden mesajlar birbirine karisir- ve hasta kisi gercekte var olmayan seyleri gercekten duyar, gorur, koklar veya hisseder . Bunlara halusinasyonlar denir.Sizofrenili hasta sikca sesler duyar.Bazen bu sesler onu surekli tehdit etmekte, korkutmakta veya asagilamakta, lanetlemektedir: ona emir verebilirler “kendini oldur“ gibi.Bu tur emirlerin uygulanma tehlikesi her zaman vardir.Hasta olanda gormede de halusinasyonlar olabilir- duvarda olmayan bir kapi gorebilirler:bir aslan,kaplan veya cok onceden olmus bir akraba aniden gorunur onlara.Renkler, sekiller ve yuzler kisinin gozleri onunda degisebilir. Sese, tadlara, kokulara asiri hassasiyet gorulebilir. Calan bir telefon ona itfaiye arabasinin/yangin alarminin sesinden de kotu gelebilir veya sevdigi birisinin sesi havlayan bir kopek sesi gibi gelebilir.Dokunma duygularinda da bozulma vardir.Insan sanki “cildinin altinda karincalar geziyormus ya da cilt kipirdaniyormus“ gibi hissedebilir-veya hicbirsey hissetmiyebilir, hatta gercek bir yaralanmada vs den aci,agri dahi duymaz,hissedemez. § Kendisiyle ilgili algilamasi- Bir insanin bes duyusu da etkilendiginde, kisi kendisini zamanin disinda, bu dunyada yasamiyor gibi hissedebilir- vucutsuz ve serbestce ucuyormuscasina gezinme - ve hatta insan olarak var olmadigini hissedebilir. BOYLE DEHSETLI VE KORKUTUCU DEGISIKLIKLER YASAYAN BIRISI GENELDE BUNLARI SIR OLARAK SAKLAMAYA CALISACAKTIR. Neler olup bittigini gnelde yogun sekilde saklama ihtiyaci duyarlar ve baska kisilerle gorusmeyerek, onlardan kacarak, kendilerinin otekilerden “farkli“olduklarinin anlasilmasini engellemeye calisirlar.Gercekleri yogun ve agir sekilde algilayamamaktan kaynaklanan , korku, panik, dehset ve endise duygulari tetiklenir ve bunlar da boyle korkunc,dehset verici tecrubelere dogal reaksiyonlardir. Psikolojik rahatsizlik cok yogundur ama saklarlar-ve korku nedeniyle, siddetle inkar ederler durumlarini.Ailelerinin ve arkadaslarinin uzuntuleri ve kendileri icin cektikleri sikintilar nedeniyle, sizofreni hastalarinin sizofreni acilari, dertleri daha da artar. [b]ERKEN IKAZ ISARETLERI[/b] Asagidaki listedeki ikaz isaretleri, aile uyelerinde sizofreni hastasi olanlar tarafindan hazirlanmistir.Tarif edilen bircok davranis durumlara olagan reaksiyonlardir.Ama aileler hissederler- semptomlar hafif dahi olsa- fazla belirgin olmayan ama kesin olan bir dikkat cekici davranisin “garip,olagan olmadigi“ veya kisinin “ayni kisi olmadigi“ gibi. Kisiden kisiye bu semptomlarin adedi ve agirligi farklilik gosterir.-ama herkesin birlikte sozunu ettigi ise “ farkedilir derecede sosyal hayattan cekilme, kendi kabuguna cekilme,insanlardan uzaklasma“. § Kisisel vucut bakimi, dis gorunusunde gittikce artan gerileme, kotulesme , § Depresyon , § Garip beklenmedik davranislar, § Mantiksiz laflar, sozler, cumleler , § Asiri uyumak veya uyuyamama § Sosyal cevreden kabuguna cekilme, izolasyon ve tek basina olmak, § Temel kisilikte degismeler § Beklenmeyen ani dusmanliklar, § Sosyal iliskilerde gittikce artan bozulma § Hiperaktif olmak veya hic hareketsiz olmak-veya iki durum arasinda gidip gelmek § Konsantre olamamak veya kucuk problemlerle basa cikamamak § Dinle asiri ilgilenme veya gizli, bilinmeyen, insanoglunun anlayamayacagi seylerle asiri ilgilenmek § Anlami olmayan asiri, surekli yazi yazmak, § Ilgisizlik § Aktivitelerini birakmak- vaya genelde hayati birakmak, hayatin disina cikmak § Okul basarisinda ve atletik ilgilerde vs azalma, dusme, § Unutmak , § Sahip oldugu seyleri kaybetmek § Kritige asiri reaksiyon gostermek , § Mutlulugunu, memnuyetini asla ifade edememek § Aglayamaz veya asiri aglar , § Uygun olmayan zaman ve yerde , gereksiz gulmeler § Stimulasyona, uyarilmaya asiri hassasiyeti vardir, rahatsiz olur- gurultu, isik, renkler, desenler § Sikca tasinmak veya hitchiking/dagda, ovada dere tepe yurumek gibi, alip basini gitmek vs nedenlerle hep kacmaga calisir § Uyusturucu veya alkol kullanabilir , § Bayilma gorulur , § Garip vucut pozisyonlari vardir § Kisilere veya objelere dokunmayi israrla reddeder: eldiven vs giyebilirler § Basini veya vucut tuylerini jiletle kazimak § Kendisini/vucudunun cesitli yerlerini jiletle vs kesebilir, kesmekle tehdit edebilir § Goz kirpmadan, gozunu dikip bakmak veya durmaksizin surekli goz kirpmak , § Duz, cizgi gibi, yilan gibi bakislar § Cok dikbasli inatcilik , § Kelimelerin garip sekilde kullanilmasi veya garip cumleler kurmak § Baska kisiler ONA dokunduklarinda hassasiyet ve rahatsizlik duymalari (DOKUNMAZ, kendisine DOKUNDURTMAYABILIR)