Son yıllarda Kürdistan'ın farklı parçalarında "Ulusal Kongre" ve "Kürdistan Kongresi" gibi girişimlerden söz ediliyor. Fakat bugüne kadar Kürd kamuoyunda bu konuda ciddi bir tartışma yaşanmış değildir.

Bundan dolayı biz Newroz.Com olarak farklı biçimlerde ve farklı alanlarda yıllardan beri Kürd siyasal yaşamının içinde yer alan arkadaşların "Ulusal Kongre"ye ilişkin düşüncelerini almak istiyoruz.

1-Aso Zagrosi: Genel olarak "Ulusal Kongre'den ne anlıyorsunuz. Başka ülkelerde yaşanan "Ulusal Kongre" tecrübeleri hakkında bize ne söyleyebilirsiniz?

Alan Lezan:Ulusal Kongre’den anlaşılması gereken çeşitli parti yöneticilerinin, tanınmış şahsiyetlerin, elçilerin, delegelerin katılmasıyla yapılan bir toplantıdır ve bu toplantı sözkonusu ulusun en yüksek kurumudur. Örneğin Filistin: 3 Şubat 1969’da Kahire’de toplanan Filistin Ulusal Kongresi’nde Yasir Arafat’ın başkanlığa seçilmesi için çalıştı. Filistin kurtuluş örgütü (FKÖ) birçok partinin birleşmesiyle kurulan, Filistin direnişini örgütlendiği bağımsız bir Filistin Devleti kurmayı amaçlayan, şemsiye niteliğinde bir organizasyondur. 1969 yılında Kahire’de toplanan Arap Birliği’nde Mısır’ın girişimleriyle Filistin halkını temsil edecek bir örgütün kurulması kabul edilerek FKÖ’nün temelleri atılmış oldu.
Aynı şekilde Siyonizm – Israil halkini tarihsel memleketi olan ERETZ ISRAEL’e geri götüren ulusal bir harekettir. ERETZ ISRAEL, Israel ülkesini Filistin‘de tekrar inşaa etmeye de denilir. İlk Siyonist Kongres Theodor Herzl baskanlığında 200 Delege’nin katılımıile Basel’da yapılıyor.Yani diasporada.
„Siyonizmin amacı kendisini asimile edemeyen veya asimile olmak istemeyen Yahudiler için bir kurumsal kuruluşkurarak kendilerine güvenilecek bir anayurt (memleket) yapmaktır.“
Theodor Herzl organizasyonun baskani seciliyor ve günlügüne “eger Bazel kongresini bir kelimede söylemek gerekirse… ben Basel’de Yahudilerin devletini kurdum” diyor.

Bu bağlamda Kürd Ulusal Kongresi’nin asıl amacıda Kürd devletini kurmak ve geliştirmek olmalıdır. Kürd devletini Kurmayı hedef almayan bir Kongre bu açıdan anlamsızdır.

2-Aso Zagrosi: Tarihsel olarak Kürdlerin "Ulusal Kongre" girişimleri oldu mu? Eğer Kürdlerin böyle girişimleri olduysa bugüne kadar neden başarılı olmadı?

Alan Lezan:Araştırılması, irdelenmesi gereken bir konu.

3-Aso Zagrosi: Kürdistan gibi parçalanmış bir ülkede "Ulusal Kongre" ne anlama geliyor? Kürd siyasal yapıları tüm dünya halklarının sahip oldukları ulusal hakları talep etmek için bir "Ulusal Kongre" de birleşmeye hazırlar mı?

Alan Lezan:Kürdistan gibi parçalanmış bir ülkede Ulusal Kongre gibi bir kurumun oluşması olmazsa olmazdır. Bence bu çok geç kalınmış bir adımdır. Sorun halkın hazır olup olmamasında değil, daha çok Kürd siyasi partilerinden kaynaklanıyor. Eğer bu güne kadar Ulusal Kongre olmamışsa bu, Kürd siyasi partilerinin büyük bir zaafıdır.

4-Aso Zagrosi: Kürdistan'ı işgal eden ve sömürgeleştiren ülkelerle farklı parçalardaki Kürd partilerin girdikleri ilişkilere bakıldığı zaman dünya Kürdlerinin gerçek talepleri nasıl programlaştırılabilir.

Alan Lezan:Zaten Ulusal Kongre bu zor soruya cevap aramak, vermek için yapılıyor. Orada gereken tartışmalar yapılır ve Kürdlerin en doğal hakları programlaştırılır veya bir proje olarak sunulur.

5-Aso Zagrosi: Daha somutlaştırmak gerekirse Türkiye ve İran ile ciddi ekonomik ve siyasal ilişkiler içine giren Kerkük, Xaniqin ve Musul gibi Kürdistan toprakları meselesinde Irak Araplarıyla ciddi problemleri olan Güney Kürdleri Kuzey ve Doğu Kürdistan Kürdlerinin "Ulusal Talepleri" konusunda ne önerebilirler?

Alan Lezan:Elbette her parçanın kendisine göre sorunları vardır. Spekulasyonlara girmeden Ulusal Kongre işte bu sorunları aynı zamanda tartışmak, sorunların bilincine varmak ve ona görede çözümler üretmek için yapılır. Kürdistan’ın değişik parçalarını temsil eden çok değişik sorunları tartışan ve çözümler üreten bir kongrede bu tür sorularada cevaplar aranacaktır.

6-Aso Zagrosi: Arap Kürdü, Fars Kürdü ve Türk Kürdü ya da bu devletlerin sınırlarını temel alan ve bu sınırlar çerçevesinde "Kürd Sorunu" çözmeye çalışan anlayışların hakim olduğu bir "Ulusal Kongre"ye ihtiyaç varmı? Böyle bir "Kongre" geleceğe ilişkin Kürd kuşaklarını zor durumda bırakmazmı? Onların iradelerini hipotek altına almaz mı?

Alan Lezan:Bana göre eğer bir sorun varsa o sorunu çözmek için her başlangıç iyidir. İşin temeli atıldıktan sonra süreç içerisin de içide doldurulur. Kürdler çok zor bir dönemden geçiyorlar ama bir şeyler yapmak hiçbir şey yapmamaktan çok daha iyidir diye düşünüyorum.
Özünde Arap’ın, Türk’ün veya Fars’lının Kürd’ü diye bir şey yoktur. Kürdler vardır Kürdistan vardır ve Kürdistan bu sömürgeci devletler arasında işgal edilmiş parçalanmıştır. İleriki aşamalarda bu gerçeği kimse inkar edemez. Yapılacak tek şey bu işgale son vermektir.

7-Aso Zagrosi: "Ulusal Kongre"ye ilişkin çıkan çeşitli haberlere bakıldığı zaman daha çok sömürgeci güçlere kullanılacak mücadele biçimleri ön plana çıkıyor. Siyasal hedeflerden ziyade mücadele biçimleri konusunda bazı kararlar alınırsa ve uygulamaya konulsa Kürdler arasında yeni çatışmalara neden olmaz mı?

Alan Lezan: Çatışma çıkabilir, çıkmayabilirde. Şimdiden kesin bir şey söylemenin zor olduğunu düşünüyorum. Bu tamamen Kürd siyasi partilerine bağlı bir şeydir. Kürd siyasi partilerinin önemli kesimini bir Kongreyle bir çatı altında toplanabilirlerse o zaman sanırım Kürdler artık kolay kolay sömürgecilerin oyunlarına ve kışkırtmallara gelmezler.

8-Aso Zagrosi: Türkiye'de bazı çevrelerin "Kürd Ulusal Kongresine" "pozitif" yaklaşması gibi bir izlenim var. Bu durumu nasıl değerlendiriyorsunuz?

Alan Lezan: Beni şahsen sevindirir ...

9-Aso Zagrosi: Eğer Güney Kürdistanlılar Kerkük, Musul, Xaniqin ve Mendeli'nin içinde yer aldığı Bağımsız Kürdistan'ı ilan ederse ve Irak Araplarıyla çatışma içine girerse diğer parçaların Kürdleri belli bir dönem "Bağımsız Güney Kürdistan" için Güneylilerin istemleri doğrultusunda hareket edebilirler mi? Buna hazırlar mı?

Alan Lezan:Kürdistan’ın her karış parçası her Kürd’ü her yerde ilgilendirir. Bu bağlamda Güney Kürdistan’ın diğer Kürdistan parçalarından destek alacağını düşünüyor ve ümid ediyorum.

10-Aso Zagrosi: "Ulusal Kongre" siyasal Kürd partilerinin mi Kongresidir yoksa tüm Kürdlerin mi kongresidir? Böyle bir kongre yapılsa hazırlıkları nasıl yapılabilinir? Diyaspora Kürdleri nasıl bir rol alabilir?

Alan Lezan: Bana göre Ulusal Kongre tüm Kürdlerin kongresi olmalıdır. Ama bu demek değildir ki her Kürd orada hazır bulunsun. Başta siyasi partiler olmak üzere Kürd kurum ve kuruluşlarının temsilcileri, tanınmış Kürd şahsiyetleri vb. İnsanların buluşacağı bir kongre olursa güzel olur kanısındayım.
Diaspora Kürdleri Ulusal Kongre’ye maddi ve manevi her desteği sunabilirler, sunmalıdırlar.

11-Aso Zagrosi: Bu kısa söyleşi için teşekkür ediyorum. Ayrıca eğer söylemek istediğiniz ek bir şeyler varsa buyurunuz...

Alan Lezan: Asıl ben size teşekkür ediyorum. Bir insanı, toplumu hayatta tutan düşleri ve hayelleridir. Bu nedenle pesimizme fazla yer vermemek gerekir diye düşünüyorum.